کشف عجیب یک آسیاب تاریخی در تربت حیدریه

راز بقا: در پی نشست زمین در روستای قلعه نو شهرستان تربت حیدریه در استان خراسان رضوی، بقایای یک آسیاب تاریخی از دل خاک بیرون آمد.

این خبر را علی محمدی، رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تربت حیدریه، اعلام کرد و گفت که قسمتی دیگر از خیابان نیز پیش از این نشست کرده بود، اما پس از برداشت‌های روز‌های اخیر سقف و بقایای آسیاب تاریخی کاملا آشکار شد.

به گفته رییس اداره میراث فرهنگی تربت حیدریه، اقدامات تکمیلی آواربرداری برای بیرون کشیدن کامل بنا از دل خاک ادامه دارد.

محمدی، با بیان اینکه قدمت آسیاب نویافته به دوران قاجار می‌رسد، گفت که در گذشته هم پنج حوض انبار در این محدوده کشف شده است که بیشترشان به دوران قاجار بازمی‌گردند.

رییس اداره میراث فرهنگی تربت حیدریه درباره پیشینه آثار تاریخی موجود در روستای قلعه‌نو نیز گفت که در این روستا آثاری به‌جامانده از دوران صفویه هم وجود دارد، اما بیشتر آثار تاریخی این منطقه مربوط به دوران قاجار و پهلوی‌اند.

او با بیان اینکه این آثار قابلیت تبدیل کردن روستای قلعه‌نو به منطقه گردشگری را دارند، گفت که به‌زودی در این منطقه مکانی فرهنگی ایجاد خواهد شد.

خبرگزاری میراث آریا، که اخبار میراث فرهنگی را پوشش می‌دهد، نیز درباره کشف آسیاب در روستای قلعه‌نو نوشت که این اثر تاریخی طی سال‌های قبل «براثر تعریض خیابان تخریب و مدفون شده بود.»

این خبرگزاری مدعی شد که آسیاب نویافته با هماهنگی و نظارت اداره میراث فرهنگی روستا آواربرداری شد تا دوباره احیا شود.

پیش‌تر در سرای امین روستای قلعه‌نو نیز حوض انباری با معماری ویژه کشف شده بود که اکنون به یکی از نماد‌های مهم منطقه بدل شده است، تا آنجا که برخی مغازه‌داران با الهام از معماری حوض انبار محل کسبشان را تزیین کرده‌اند.

به گزارش خبرگزاری ایسنا، روستای قلعه‌نو از روستا‌های قدیمی و تاریخی شهرستان تربت حیدریه است که بقایای برخی آثار تاریخی ازجمله آب‌انبار، برج و آسیاب در ضلع جنوبی آن موجود است.

این روستا در دهستان پایین جلگه تربت حیدریه استان خراسان رضوی و در مجاورت تپه‌ای به همین نام واقع شده است. پیشینه تپه قلعه‌نو نیز براساس اسناد تاریخی به سده‌های سوم تا نهم هجری می‌رسد. این تپه در فهرست میراث ملی ایران ثبت شده است.

اوایل اردیبهشت امسال نیز به فاصله کوتاهی پس از آغاز عملیات احداث پیاده‌راه در خیابان باباطاهر همدان، دیواره‌ای تاریخی در عمق ۱.۵ متری از دل خاک بیرون آمد و چند روز بعد نیز دومین دیوار تاریخی کشف شد و سپس اشیا و سفالینه‌هایی کشف شدند که به باور کارشناسان پیشینه‌شان احتمالا به دوران ماد‌ها برسد.

اداره‌کل میراث فرهنگی ابتدا ارزش تاریخی اشیای یافت‌شده را انکار کرد، سپس مدعی شد که این اشیا متعلق به دوران اسلامی‌اند، اما درنهایت محسن معصوم‌علیزاده، مدیرکل میراث فرهنگی همدان، طی نشستی با خبرنگاران اذعان کرد که نشانه‌هایی از دوران ماد‌ها در این محوطه کشف شده است و به شرط کاوش‌های باستان‌شناسی بیشتر احتمال کشف آثار و شواهد دیگری نیز وجود دارد.

به گواهی شاهدان محلی، حتی با وجود این آثار تاریخی، این محوطه اکنون بدون محافظت اصولی به حال خود رها و به زباله‌دانی بدل شده است. همچنین شماری از اشیا و کوزه‌های سفالی آن نیز ناپدید شده‌اند.