












راز بقا: در اتفاقی شگفتانگیز که مرزهای علم و زمان را درنوردیده، دانشمندان روسی موفق شدهاند گلی باستانی از عصر یخبندان را پس از حدود ۳۲۰۰۰ سال دوباره زنده کنند. این گل که به نام علمی Silene stenophylla شناخته میشود، از دانههایی رشد کرده که توسط یک سنجاب عصر یخبندان دفن شده و در لایههای یخزدهی سیبری حفظ شده بود.
به گزارش راز بقا، در مناطق یخزدهی رودخانه کولیما در سیبری، گروهی از دانشمندان روسی در هنگام حفاری لانههایی را یافتند که به سنجابهای عصر یخبندان تعلق داشت. در عمق حدود ۳۸ متری، و در دل پرمافراست (یخهای دائمی زمین)، میوههای کوچکی کشف شد که هنوز سالم مانده بودند.
این دانهها که در واقع بخشی از میوهی نابالغ گیاه Silene stenophylla بودند، تحت شرایطی فوقالعاده سرد و بدون اکسیژن برای هزاران سال دستنخورده باقی مانده بودند.
دانشمندان با استفاده از فناوری کشت بافت، موفق شدند بافتهای زنده از این میوههای کهن استخراج کرده و آنها را در محیط آزمایشگاهی رشد دهند. نتیجه، تولد دوبارهی گیاهی بود که آخرین بار در عصر یخبندان در سیبری رشد کرده بود!
شگفتانگیزتر اینکه این گیاهان توانستند شکوفه دهند و بذر تولید کنند، یعنی نهتنها زنده شدند بلکه توانایی تولید مثل نیز داشتند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
آلوکک؛ گیلاسی خودرو، خوشمزه و پرخاصیت که هم درمانگر است و هم باعث خفگی انسان میشود!
سریش یا چسب کوهی؛ گیاه دارویی و صنعتی کمیاب در کوهستانهای ایران که فقط در بهار میروید!
تا پیش از این، رکورد بازسازی گیاه از بذرهای باستانی متعلق به بذر نخل یهودی (خرمای مدفون شده در اسرائیل) با قدمتی حدود ۲٬۰۰۰ سال بود. اما بازسازی گیاه Silene stenophylla با قدمتی بیش از ۳۲٬۰۰۰ سال، رکوردی تاریخی و علمی محسوب میشود.
این دستاورد نشان میدهد که یخهای دائمی زمین میتوانند به عنوان بانک ژنتیکی طبیعی برای حفظ حیات در شرایط سخت عمل کنند. به گزارش راز بقا حتی برخی دانشمندان این موفقیت را نقطهی شروعی برای پروژههای آینده مانند احیای گونههای منقرضشده میدانند.
احیای گل عصر یخبندان تنها یک پیشرفت در علم گیاهشناسی نیست؛ بلکه دریچهای است به گذشته زمین و امیدی برای حفظ تنوع زیستی در آینده. اگر یک سنجاب کوچک در عصر یخبندان ناخواسته دانهای را برای زمستان مدفون کرده و آن دانه توانسته پس از هزاران سال زنده شود، چه بسا طبیعت هنوز رازهای بیشتری برای آشکار شدن در دل خود داشته باشد.