












راز بقا: دانشمندان بهتازگی سلولهایی منحصربهفرد در روده مار پیتون برمهای کشف کردهاند که توانایی بیسابقهای در هضم اسکلت کامل طعمه به این خزنده میبخشند. این یافته علمی جدید نهتنها راز گوارش کامل طعمه را در مارها روشن میکند، بلکه افق تازهای برای درک سازوکارهای جذب مواد معدنی در جانوران شکارچی میگشاید.
به گزارش راز بقا، پیتون برمهای (Python bivittatus) یکی از بزرگترین مارهای جهان است که بومی جنوب شرقی آسیاست. این مار معمولاً پرندگان و پستانداران کوچک را بهطور کامل میبلعد و روزها صرف هضم طعمه میکند. اما پرسش اصلی اینجاست: چگونه این خزنده میتواند استخوانهای سخت و پرکلسیم طعمه را هضم کند؟
تیمی از پژوهشگران بینالمللی، با بررسی روده پایتونهای برمهای، سلولهایی تخصصیافته در پوشش دیواره روده کشف کردهاند که توانایی جذب و پردازش کلسیم حاصل از استخوانها را دارند. یافتههای این تیم در ۲۵ ژوئن در مجله Journal of Experimental Biology منتشر شده است.
برای بررسی دقیق عملکرد این سلولها، پژوهشگران سه نوع رژیم غذایی به مارها دادند:
رژیم طبیعی شامل طعمه کامل با استخوان
رژیم کمکلسیم شامل طعمه بدون استخوان
رژیمی شامل طعمه بدون استخوان بههمراه مکمل کلسیم
پس از چند وعده غذایی، ساختار و واکنشهای دیواره روده مارها مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج نشان داد که تنها در مارهایی که رژیم حاوی استخوان یا مکمل کلسیم داشتند، سلولهای باریکی در روده به چشم میخورند که حاوی ذراتی از کلسیم، فسفر و آهن بودند. این سلولها در مارهایی که فقط گوشت بدون استخوان خورده بودند، دیده نشدند.
به گزارش راز بقا بهنظر میرسد این سلولها دو وظیفه حیاتی دارند: جذب کلسیم برای نیازهای بدن مار، و همچنین ذخیره و دفع کلسیم مازاد بهشکلی ایمن. پژوهشگران معتقدند این سلولها کلسیم اضافی را بهصورت ذرات فشرده درآورده و آنها را همراه با سایر مواد غیرقابلهضم در مدفوع دفع میکنند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
افعی بوتهای؛ زیباترین و خطرناکترین مار دنیا که ظاهری شبیه اژدها دارد
پایتون سبز درختی؛ زیباترین و گرانترین مار جهان که ۳۰ میلیارد تومان قیمت دارد
این کشف صرفاً به پایتونهای برمهای محدود نمیشود. پس از شناسایی این سلولهای باریک در روده پایتون، نمونههایی مشابه نیز در گونههای دیگر پایتونها، مارهای بوا، و حتی در مار سمی Gila monster (Heloderma suspectum) مشاهده شده است. وجه اشتراک همه این جانوران، بلع کامل طعمه است.
بااینحال، در دیگر شکارچیانی که طعمه را بهطور کامل میبلعند مانند دلفینها یا پرندگان ماهیخوار هنوز نشانهای از وجود چنین سازوکارهایی یافت نشده است.
دکتر ژان-هروه لینیو، زیستشناس دانشگاه مونپلیه و یکی از نویسندگان این پژوهش، بر اهمیت مطالعات بیشتر در این زمینه تأکید میکند. به گفته او، شکارچیان دریایی و پرندگانی مانند کرکس ریشدار (Gypaetus barbatus) که عمدتاً از استخوان تغذیه میکنند، میتوانند هدف پژوهشهای آینده باشند.
به گزارش راز بقا این کشف علمی، گامی مهم در درک بهتر گوارش و تنظیم مواد معدنی در جانورانی است که طعمه را بهطور کامل میبلعند. شناسایی چنین سلولهایی در پایتون برمهای نشان میدهد که طبیعت چگونه راهحلهای منحصربهفردی برای چالشهای زیستی ارائه میدهد حتی برای هضم استخوانهای سخت.