روستای سرآقا سید کوهرنگ؛ ماسوله بختیاری که تنها شش ماه از سال می‌توان به آنجا رفت و از ماسوله گیلان زیباتر است

راز بقا: در دل زاگرس و در ارتفاعات سرد و سرسبز چهارمحال و بختیاری، روستایی پنهان شده که هر کسی با دیدنش به وجد می‌آید؛ روستای سرآقا سید. این روستا به‌خاطر معماری پلکانی و سبک زندگی سنتی مردمانش، یکی از شگفتی‌های کمتر شناخته‌شده ایران است. بسیاری آن را «ماسوله زاگرس» می‌نامند، اما واقعیت این است که سرآقا سید هویتی منحصر‌به‌فرد دارد و با تاریخ، فرهنگ و طبیعت کوهستانی خاص خود شناخته می‌شود.

موقعیت جغرافیایی و راه دسترسی

به گزارش راز بقا، روستای سرآقا سید در حدود ۴۵ کیلومتری چلگرد (مرکز شهرستان کوهرنگ) قرار دارد. مسیر رسیدن به آن جاده‌ای کوهستانی، پرپیچ‌وخم و در بسیاری از ماه‌های سال سخت‌گذر است. همین دورافتادگی باعث شده که روستا اصالت خود را حفظ کند و کمتر دستخوش تغییرات مدرن شود. بهترین زمان سفر به این منطقه از اواخر بهار تا اوایل پاییز است، زیرا زمستان‌های طولانی و برفی عملاً راه دسترسی را دشوار یا حتی غیرممکن می‌کند.

معماری پلکانی و زندگی در دل کوهستان

معماری خانه‌های سرآقا سید شبیه پله‌های عظیمی است که بر دامنه کوه ساخته شده‌اند. پشت‌بام هر خانه حیاط خانه بالایی است و همین ساختار، روستا را به یک شاهکار بومی تبدیل کرده است. مصالح خانه‌ها عمدتاً از سنگ، گل و چوب محلی تهیه می‌شود و سقف‌ها به‌صورت تخت ساخته شده‌اند تا بتوانند نقش حیاط و انبار را ایفا کنند. به گزارش راز بقا این سبک معماری علاوه بر زیبایی، کاملاً کاربردی است؛ زیرا با شرایط اقلیمی سرد و کوهستانی منطقه هماهنگ شده و از اتلاف انرژی جلوگیری می‌کند.

مردم و فرهنگ محلی

مردم روستای سرآقا سید از ایل بختیاری هستند و به زبان لری بختیاری سخن می‌گویند. شغل اصلی آنها دامداری و کشاورزی است و بسیاری از خانواده‌ها هنوز به‌صورت نیمه‌عشایری زندگی می‌کنند. تابستان‌ها دام‌ها به مراتع سرسبز اطراف برده می‌شوند و زمستان‌ها در خانه‌های سنگی روستا سپری می‌شود. به گزارش راز بقا پوشش سنتی مردم روستا نیز بسیار دیدنی است. مردان با شلوار‌های گشاد مشکی و کلاه نمدی، و زنان با دامن‌های رنگارنگ و جلیقه‌های سنتی، نمادی از اصالت فرهنگی زاگرس را حفظ کرده‌اند. موسیقی بختیاری نیز در جشن‌ها و مراسم مختلف همچنان زنده است و رنگ و بوی خاصی به زندگی مردم می‌دهد.

برای مطالعه بیش‌تر بخوانید:

«دره گرگی» در محله یوسف‌آباد از دره‌ای پر از گرگ تا خیابانی شلوغ در قلب تهران، با ترسناک‌ترین خیابان تهران آشنا شوید

ریگ جن؛ مرموزترین کویر ایران معروف به «مثلث برمودای ایران» که صدای ارواح و اجنه از آنجا می‌آید

حیله‌ور تبریز؛ عجیب‌ترین روستای ایران که برای فرار از سرما و راهزنان خانه‌های آن زیر زمین بنا شده است

طبیعت اطراف و جاذبه‌های گردشگری

سرآقا سید تنها به خاطر معماری‌اش مشهور نیست؛ طبیعت اطراف آن هم خیره‌کننده است. چشمه‌ها، مراتع وسیع، کوه‌های بلند و رودخانه‌های پرآب، این منطقه را به مقصدی عالی برای طبیعت‌گردان و کوهنوردان تبدیل کرده است. در نزدیکی روستا، می‌توان آثار تاریخی همچون بقعه امامزاده سرآقا سید (که نام روستا از او گرفته شده) را دید. همچنین بسیاری از گردشگران برای دیدن کوچ عشایر بختیاری و زندگی ساده، اما پرنشاط آنان به این منطقه سفر می‌کنند.

صنایع دستی و محصولات محلی

یکی از جذاب‌ترین تجربه‌ها برای مسافران، خرید صنایع دستی روستاست. زنان روستا با مهارت خاصی گلیم، جاجیم و قالی‌های دست‌بافت می‌بافند که طرح و رنگ آنها الهام‌گرفته از طبیعت اطراف است. محصولات دامی همچون ماست محلی، کره، کشک و عسل کوهستان نیز از سوغاتی‌های خوشمزه‌ای هستند که گردشگران با خود می‌برند.

چالش‌ها و آینده روستا

با وجود زیبایی‌ها و ظرفیت‌های فراوان، روستای سرآقا سید همچنان با مشکلاتی روبه‌رو است. کمبود امکانات رفاهی، راه‌های دسترسی سخت و نبود خدمات گردشگری مناسب از جمله چالش‌های مهمی هستند که باعث شده روستا کمتر شناخته شود. به گزارش راز بقا با این حال، در سال‌های اخیر توجه بیشتری به این منطقه شده و گردشگران داخلی و خارجی به‌تدریج راهی این روستا می‌شوند. اگر توسعه گردشگری پایدار با حفظ بافت سنتی انجام شود، سرآقا سید می‌تواند به یکی از مقاصد مهم گردشگری فرهنگی و طبیعی ایران تبدیل شود.

روستای سرآقا سید تصویری زنده از گذشته و زندگی اصیل ایرانی را در دل کوهستان‌های زاگرس به نمایش می‌گذارد. معماری پلکانی، فرهنگ بختیاری، طبیعت بکر و صنایع دستی رنگارنگ، همه و همه دست‌به‌دست هم داده‌اند تا این روستا به یک گوهر پنهان بدل شود. سفری به سرآقا سید، سفری است به دل تاریخ، طبیعت و فرهنگ؛ جایی که هنوز می‌توان طعم زندگی ساده و بی‌آلایش را چشید.

دانستنی‌های جالب درباره‌ی روستای سر آقا سید

 این روستا تنها ۶ ماه از سال دارای راه‌های ارتباطی است.

 جاده‌هایی که به روستای سر آقا سید به هم می‌رسند، بسیار پر پیچ و خم و کوهستانی هستند و همین کوهستانی بودن، سبب می‌شود که با اولین برفی که در استان چهارمحال و بختیاری ببارد، راه‌های ارتباطی این روستا با سایر مراکز، قطع شود.

 درختان گردو در این روستا به قول اهالی روستا عمرشان به ۳۰۰ سال می‌رسد.

 به یاد داشته باشید که هنگامی که به این روستا رفتید به محض ورود به این روستا، آنتن دهی تلفن همراه نیز قطع می‌شود و همین باعث می‌شود که همه‌ی گردشگرانی که وارد این روستا می‌شوند به این باور برسند که همه چیز در این روستا کاملا بکر و طبیعی و همچنین به دور از تکنولوژی است.

 از جمله‌ی این گیاهان می‌توان به سیر، موسیر، تره کوهی، کرفس کوهی و قارچ اشاره کرد.

 به معنای واقعی در این روستا زندگی به صورت کاملا طبیعی در جریان است. از جمله مظاهر این طبیعی بودن آن است که این روستا تنها دارای برق است که آن هم با افتادن اولین برف قطع می‌شود.

 میوه‌ی بلوط در این روستا زیاد است که اهالی، برای پخت نوعی نان از آن استفاده می‌کنند.

 اهالی روستا از آتش برای پخت و پز و سایر احتیاجات خود استفاده می‌کنند و آتش اجاق خانه‌ها روشن است و این بدان معنا است که در این روستا هیچ گونه اجاق گازی وجود ندارد.

در سال ۹۶ بسیاری از گردشگران خارجی از جمله گردشگرانی از سوئد، آلمان، ژاپن و دیگر کشور‌های خارجی از این روستا دیدن کردند.

در این روستا زنان و مردان در کنار یکدیگر، کار می‌کنند. به طور مثال، زنان این روستا پشته‌هایی از سوخت را برای اجاق‌ها حمل می‌کنند و به روستا می‌آورند و کار‌های سختی را انجام می‌دهند که واقعیت این است که حتی انجامش برای مردم سخت است.

تمامی گردشگرانی که از این روستا دیدن می‌کنند و قصد دارند تا شب را در آن بمانند، می‌توانند در خانه‌های اهالی روستا بمانند و هزینه‌ای به آن‌ها بابت اقامت خود پرداخت کنند.

 البته با توجه به این که در آستانه‌ی ورود به فصل‌های گرم و خوش آب و هوای سال هستیم، گردشگران می‌توانند تا در چادر‌هایی که روستاییان در بالای کوه برپا کرده‌اند، مهمان شوند و مورد پذیرایی قرار بگیرند. راه دیگر این است که شب را در هتل‌های شهر‌های اطراف مثل چلگرد بمانند و در روز از روستا دیدن کنند.

 در این روستای زیبا تنها در مقطع ابتدایی و راهنمایی دارای مدرسه است و برای ادامه‌ی تحصیل، دانش آموزان باید به شهر‌های اطراف روستا بروند.

در این روستا چشمه‌ای وجود دارد که برای مردم روستا بسیار مهم و عزیز است. مردم روستا دارای اعتقادات خاصی هستند. چشمه‌های بساری در روستا وجود دارد که یکی از آن‌ها مراد چشمه نام دارد و مردم روستا معتقد هستند هر کسی با نیت پاک و آرزوی قلبی خود به آن نزدیک شود و دست در آن فرو ببرد، به آرزوهایش می‌رسد.

 در مورد امامزاده روستا نیز بسیار معتقد هستند، به طوری که برای رفع برخی مشکلات طبیعی مثل خشکسالی و سایر موارد به آن دخیل می‌بندند.