فرهنگ و تمدن

روستای سرآقا سید در قلب زاگرس، با معماری پلکانی، فرهنگ بختیاری و طبیعت بکر، یکی از شگفتی‌های کمتر شناخته‌شده ایران است.
کد خبر: ۴۶۹۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱

روستای صخره‌ای حیله‌ور در شهرستان اسکو، یادگاری از دوره ایلخانی و همسایه کندوان است. این اثر تاریخی که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، با معماری پناهگاهی خود روایتگر هوش و زندگی مردمان گذشته در دل صخره‌هاست.
کد خبر: ۴۶۶۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶

عه‌لو دینو، قهرمان فولکلور کردی در قرن شانزدهم، به‌عنوان رابین‌هود کرد‌ها شناخته می‌شود. او با مقاومت در برابر عثمانی و میر محمد بدرخان، ثروت را از ثروتمندان گرفته و میان فقرا تقسیم می‌کرد. داستانش ترکیبی از واقعیت و افسانه است.
کد خبر: ۴۶۷۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶

از قصه‌های کهنه تا ویدیوهای وایرال امروز
حمام‌های قدیمی ایران، با فضای تاریک و معماری رازآلودشان، سال‌هاست در قصه‌های مردم به «حمام جنی» معروف شده‌اند. این مقاله از راز بقا به بررسی ریشه تاریخی این باور، نمونه‌های مشهور و بازگشت آن در ویدیو‌های وایرال شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد.
کد خبر: ۴۶۰۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۹

جشن زن سالار یا روز زنانه یا روز بدون مردان؛ در دل جنگل‌های گیلان، آیینی شگفت‌انگیز هر سال برگزار می‌شود؛ روزی که مرد‌ها از روستا بیرون می‌روند و زنان جشن می‌گیرند. با ما همراه باشید تا با سنت زن‌سالارانه شمال ایران و ریشه‌های فرهنگی آن بیشتر آشنا شوید.
کد خبر: ۴۳۰۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۷

مجسمه نقره‌ای «گاو زانو‌زده با ظرف دهانه‌دار» که در شوش، جنوب‌غربی ایران کشف شده و اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود، نمایانگر ترکیبی شگفت از عناصر انسانی و حیوانی در هنر پیشا - ایلامی است. این اثر منحصر‌به‌فرد با الهام از سبک بین‌النهرینی، احتمالا نقشی آیینی داشته و بیانگر هویت فرهنگی مستقل ایلامیان در آغاز تمدن‌های تاریخی ایران است.
کد خبر: ۴۴۸۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۹

شغال ساتور کازرون؛ موجود افسانه‌ای با صدای جیغ‌مانند که در فرهنگ مردم فارس نماد بدشانسی و پیش‌بینی مرگ است. داستان‌ها، باور‌ها و جایگاه این موجود در فرهنگ محلی را بخوانید.
کد خبر: ۴۴۸۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۷

باغ سنگی سیرجان، باغی منحصر‌به‌فرد در استان کرمان است که به‌دست کشاورزی ناشنوا ساخته شد؛ اعتراضی هنری به خشکسالی و فقر. در این مقاله از راز بقا با داستان تلخ و تأثیرگذار درویش‌خان و پیام نمادین این باغ آشنا شوید.
کد خبر: ۴۴۵۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۳

چاورَش، موجودی افسانه‌ای در باور مردم روستای آله‌دانه کنگاور، با دو سر مردانه و زنانه، شلاقی مرگبار و قدرت سفر در زمان، نماد ترس و هشدار‌های اخلاقی در فرهنگ عامه است. این موجود جاودانه با چهره‌ای جوان و عصبانی، کودکان را قربانی می‌گیرد و به بدکاران سکه می‌بخشد.
کد خبر: ۴۳۶۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۵

جشنواره گرامی‌داشت خر (Festival del Burro) در کلمبیا، مراسمی سنتی برای تجلیل از این حیوان سخت‌کوش است. با رژه خر‌های تزئین‌شده، موسیقی محلی و آداب‌ورسوم بومی، این جشنواره نمادی از فرهنگ و زندگی روستایی کلمبیا محسوب می‌شود.
کد خبر: ۴۲۴۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۲۰

ننه هر دُم، موجودی افسانه‌ای در فرهنگ تهران قدیم است؛ پیرزنی ترسناک با دُمی حیوانی که برای ترساندن کودکان و هشدار‌های تربیتی استفاده می‌شد. در این مقاله از راز بقا، ریشه‌ها و معنا‌های پنهان این شخصیت را بررسی می‌کنیم.
کد خبر: ۴۲۷۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۹

قله آدم (Adam’s Peak) یا سری پادا یکی از مقدس‌ترین و شگفت‌انگیزترین مکان‌های سری‌لانکاست که پیروان ادیان مختلف آن را جای پای بودا، شیوا یا حضرت آدم می‌دانند. این کوه زیارتی با طبیعتی بکر، طلوعی افسانه‌ای و اهمیت فرهنگی و زیست‌محیطی، مقصدی منحصر‌به‌فرد برای عاشقان معنویت و ماجراجویی است.
کد خبر: ۴۲۸۹   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۷

در دل شهر فاس مراکش، چرم‌سازی سنتی با استفاده از فضله کبوتر و رنگ‌های طبیعی همچنان پابرجاست. با ما همراه باشید تا با این هنر باستانی، مراحل دباغی و راز‌های ماندگاری چرم فاس آشنا شوید.
کد خبر: ۴۲۷۰   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۶

افسانه ایت‌باراق‌ها فقط داستان یک نزاع یا جنگ نیست، بازتابی است از چگونگی تعریف خود در آیینه اسطوره‌ها نزد ترک‌های باستان. آنها با این روایت‌ها مرز میان مقدس و ناپاک، خودی و بیگانه، نگهبان وفادار و هیولای ترکیبی را ترسیم کردند.
کد خبر: ۴۲۶۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۵

در این مقاله از راز بقا با روایت زنی از ایل قشقایی، به آیین‌های کهن محافظت از نوزادان در میان عشایر می‌پردازیم؛ از استفاده نمادین نیل و زعفران تا ریختن آب در لوله‌ی تفنگ و باور به تأثیر رنگ‌ها.
کد خبر: ۴۲۶۵   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۱۳

«خیابان جهان‌آرا» در محله یوسف‌آباد تهران، امروزه یکی از مناطق پررفت‌وآمد و مدرن پایتخت است، اما در گذشته‌ای نه‌چندان دور، دره‌ای تاریک و زیستگاه گرگ‌ها بود. این محله روزگاری یکی از ترسناک‌ترین نقاط تهران محسوب می‌شد. در این مطلب با گذشته‌ی ناشناخته و وحشی یوسف‌آباد آشنا می‌شویم؛ از زوزه‌ی گرگ‌ها در شب تا دگرگونی آن به خیابانی لوکس و شلوغ در دل تهران امروز.
کد خبر: ۴۲۳۴   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۹

در دل کویر شهداد، قصه‌ای شگفت‌انگیز از کوتوله‌های خرداندام که با جادو و شجاعت به نبرد اژد‌های سرخ سیستان و بلوچستان رفتند و برای دست‌یابی به کوه طلای افسانه‌ای جنگیدند. داستانی پر رمز و راز از قدرت، اتحاد و فرهنگ ایرانی.
کد خبر: ۴۲۱۱   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۴/۰۸

در دل کوه‌های قندهار، روایتی عجیب از موجودی غول‌پیکر با موی قرمز و شش انگشت شکل گرفت که به‌گفته برخی نظامیان، با سلاح به آنان حمله‌ور شد. داستانی هیجان‌انگیز و پررمز از واقعیتی پنهان یا افسانه‌ای نظامی.
کد خبر: ۴۱۷۶   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۶

افسانه عروس گرگ‌نما در روستای گودین کرمانشاه، داستانی رازآلود و قدیمی است که نسل به نسل نقل شده است. این روایت ترکیبی از باور‌های محلی، ترس‌های اجتماعی و نماد‌های فرهنگی است که هنوز در دل مردم زنده مانده است.
کد خبر: ۴۱۴۷   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۲۱

آیین هل‌هله کوسه از رسوم کهن عشایر بختیاری‌ست؛ نمایشی آیینی و باران‌خواهی با شعر، شادی و باور عرفانی که ریشه در فرهنگ بومی این قوم دارد.
کد خبر: ۴۰۴۳   تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۳/۱۲