فرهنگ و تمدن
در دل تاریخ ایران، برخی درختان مقدس‌تر از هر معبدی‌اند؛ سرو، انار، نخل و انجیر که نشانه‌ی عشق، برکت و پیوند انسان با زمین بوده‌اند و هنوز زنده‌اند.
کد خبر: ۵۳۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۰
کاپالا (Kapala)، جام جمجمه‌ای مقدس در هندوئیسم و بودیسم تبتی، ابزار آیینی تانتریک است که نماد قدرت، خرد، اسرارآمیزی و عبور از مرز‌های زندگی و مرگ در مراسم معنوی است.
کد خبر: ۵۱۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۰
شیره بلوط یا شوکه، شیره‌ای طبیعی از جنگل‌های بلوط کردستان و زاگرس است که با روش سنتی تولید می‌شود و سرشار از خواص ضدالتهابی و تقویت‌کننده گوارش است. این سوغات مقوی و کمیاب، بخشی ارزشمند از فرهنگ غذایی مردمان کوهستان محسوب می‌شود.
کد خبر: ۵۲۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۰۲
در باور مردم شیراز، موجودی افسانه‌ای به نام «گولو» (Gulu) وجود دارد؛ موجودی سیاه، سه‌چشم و هشت‌پا که کودکان نافرمان را می‌رباید. این خرافه کهن، بازتابی از ترس‌ها و آموزه‌های تربیتی در فرهنگ محلی است و نشان می‌دهد چگونه اسطوره و هراس در زندگی روزمره مردم جنوب ایران نقش آموزشی و اخلاقی پیدا کرده است.
کد خبر: ۵۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۳
نخود سیاه؛ دانه‌ای کمیاب با رنگ بنفش تیره که ضرب‌المثل دنبال «نخود سیاه فرستادن» از آن گرفته شده است
نخود سیاه (Kala Chana)؛ دانه‌ای کمیاب و مغذی با رنگ بنفش تیره که در آش و خوراک‌های نخودی استفاده می‌شود. این نخود خواص درمانی متعددی دارد و اخیراً در انگلیس به دلیل فوایدش محبوب شده است.
کد خبر: ۵۰۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۱
درخت شیرین و فرهاد در کرمانشاه، چناری ۶۰۰ ساله در کنار طاق بستان، نماد عشق و تاریخ مردم این دیار است و علاوه بر ارزش طبیعی، میراث فرهنگی و تاریخی مهمی برای شهر محسوب می‌شود.
کد خبر: ۵۰۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۹
«مریم خونی» یکی از موجودات اسطوره‌ای در باور مردمان بختیاری خوزستان است. گفته می‌شود این جن ترسناک پشت سر انسان می‌ایستد و در آینه نمایان می‌شود. روایت آن بخشی از فرهنگ شفاهی بختیاری‌هاست که هراس از تاریکی و ناشناخته‌ها را بازتاب می‌دهد.
کد خبر: ۵۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۸
«هُووَه‌را» موجودی اساطیری در باور‌های مردم ملایر است که هنگام کار‌های مهم ظاهر می‌شود و با قدی بلند، چشمان سرخ و صدایی خشن، تمرکز انسان را برهم می‌زند. این موجود نماد بدیمنی و آشوب در فرهنگ محلی است و امروزه به افرادی اطلاق می‌شود که موجب مزاحمت یا بی‌نظمی می‌شوند.
کد خبر: ۴۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۲
آب‌ملخ پرنده‌ای اسطوره‌ای در خراسان است که به آب چشمه‌ای جادویی وابسته و علاقه‌مند به شکار ملخ‌ها بود. این پرنده اسطوره‌ای، نمادی از همکاری انسان با طبیعت در کنترل آفات کشاورزی به شمار می‌رود. داستان آب‌ملخ تلفیقی از واقعیت و افسانه است و شباهت‌هایی با پرندگان واقعی مانند سار و مرغ مینا دارد، که هم جذابیت فرهنگی دارد و هم درس‌های زیست‌محیطی ارائه می‌کند.
کد خبر: ۴۹۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۵
در عجایب‌نامه، پرنده‌ای شگفت‌انگیز به نام «موسیقار» با منقاری هفت‌سوراخ و آواز دل‌نشینش معرفی شده است. اسکندر در تاریکی جام جهان‌نما او را می‌بیند و حکیمان با الهام از او سازی به نام «کلباد» می‌سازند. این روایت نمادی از هنر، راز، و تلاش انسان برای انتقال زیبایی در روشنایی است و جلوه‌ای از عمق تفکر و فرهنگ ادبی ایران را به نمایش می‌گذارد.
کد خبر: ۴۸۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۳
عمو قوز علی، دیوی قوزدار در باور‌های مردم کرمانشاه است که برای ترساندن و تربیت کودکان به کار می‌رفته است. این موجود نه تنها جنبه آموزشی داشته، بلکه بخشی از فرهنگ شفاهی و میراث محلی منطقه محسوب می‌شود. در این نوشته با ریشه‌ها، تصویر و نقش عمو قوز علی در زندگی روزمره و اهمیت فرهنگی و تاریخی آن آشنا شوید.
کد خبر: ۴۸۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۲
«هالی ننه» یکی از افسانه‌های ترسناک و رازآلود فرهنگ عامه تبریز است؛ پیرزنی بلند قامت با گردنبندی مرموز که زنان باردار را آزار می‌داد و سرانجام در تنور گرفتار شد. این شخصیت افسانه‌ای هنوز در روایت‌های محلی و حتی شبکه‌های اجتماعی زنده است و به‌عنوان نمادی از باور‌های فولکلوریک و هویت فرهنگی مردم تبریز شناخته می‌شود.
کد خبر: ۴۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۶
روستای سرآقا سید در قلب زاگرس، با معماری پلکانی، فرهنگ بختیاری و طبیعت بکر، یکی از شگفتی‌های کمتر شناخته‌شده ایران است.
کد خبر: ۴۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱
روستای صخره‌ای حیله‌ور در شهرستان اسکو، یادگاری از دوره ایلخانی و همسایه کندوان است. این اثر تاریخی که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، با معماری پناهگاهی خود روایتگر هوش و زندگی مردمان گذشته در دل صخره‌هاست.
کد خبر: ۴۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶
عه‌لو دینو، قهرمان فولکلور کردی در قرن شانزدهم، به‌عنوان رابین‌هود کرد‌ها شناخته می‌شود. او با مقاومت در برابر عثمانی و میر محمد بدرخان، ثروت را از ثروتمندان گرفته و میان فقرا تقسیم می‌کرد. داستانش ترکیبی از واقعیت و افسانه است.
کد خبر: ۴۶۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶
از قصه‌های کهنه تا ویدیوهای وایرال امروز
حمام‌های قدیمی ایران، با فضای تاریک و معماری رازآلودشان، سال‌هاست در قصه‌های مردم به «حمام جنی» معروف شده‌اند. این مقاله از راز بقا به بررسی ریشه تاریخی این باور، نمونه‌های مشهور و بازگشت آن در ویدیوهای وایرال شبکه‌های اجتماعی می‌پردازد.
کد خبر: ۴۶۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۹
سفیداب، ماده‌ای طبیعی و سنتی برای لایه‌برداری و روشن کردن پوست است که از چربی حیوانات یا ترکیبات فلزی تهیه می‌شود. این روش قدیمی، جایگزینی سالم و مؤثر برای ماسک‌های شیمیایی و راهی طبیعی برای زیبایی و سلامت پوست است.
کد خبر: ۴۵۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۹
جشن زن سالار یا روز زنانه یا روز بدون مردان؛ در دل جنگل‌های گیلان، آیینی شگفت‌انگیز هر سال برگزار می‌شود؛ روزی که مرد‌ها از روستا بیرون می‌روند و زنان جشن می‌گیرند. با ما همراه باشید تا با سنت زن‌سالارانه شمال ایران و ریشه‌های فرهنگی آن بیشتر آشنا شوید.
کد خبر: ۴۳۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۷
مجسمه نقره‌ای «گاو زانو‌زده با ظرف دهانه‌دار» که در شوش، جنوب‌غربی ایران کشف شده و اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود، نمایانگر ترکیبی شگفت از عناصر انسانی و حیوانی در هنر پیشا - ایلامی است. این اثر منحصر‌به‌فرد با الهام از سبک بین‌النهرینی، احتمالا نقشی آیینی داشته و بیانگر هویت فرهنگی مستقل ایلامیان در آغاز تمدن‌های تاریخی ایران است.
کد خبر: ۴۴۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۹
امامزاده ماستی در اصفهان، یکی از زیارتگاه‌های کهن با ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد است. شیر سنگی مشهور این امامزاده که بنا بر باور‌های عامیانه، توان باروری به زنان می‌بخشد، یکی از جنبه‌های رمزآلود آن به شمار می‌رود. در این مطلب، تاریخچه، معماری، و ریشه‌های فرهنگی این باور مورد بررسی قرار می‌گیرد. مقاله‌ای جذاب برای علاقه‌مندان به آیین‌های بومی و مردم‌نگاری ایران.
کد خبر: ۴۴۵۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۸
پرطرفدار ها
وب گردی