فرهنگ و تمدن
آیین ورفچال، سنت ۶۰۰ ساله مردم آباسک مازندران برای ذخیره برف و حفظ آب در تابستان است. مراسمی با ریشههای عمیق فرهنگی، همراه با نذر، همیاری و رسم ویژهای به نام زنشاهی که گردشگران بسیاری را جذب میکند.
کد خبر: ۵۳۶۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۳
در دل تاریخ ایران، برخی درختان مقدستر از هر معبدیاند؛ سرو، انار، نخل و انجیر که نشانهی عشق، برکت و پیوند انسان با زمین بودهاند و هنوز زندهاند.
کد خبر: ۵۳۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۰
کاپالا (Kapala)، جام جمجمهای مقدس در هندوئیسم و بودیسم تبتی، ابزار آیینی تانتریک است که نماد قدرت، خرد، اسرارآمیزی و عبور از مرزهای زندگی و مرگ در مراسم معنوی است.
کد خبر: ۵۱۲۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۱۰
شیره بلوط یا شوکه، شیرهای طبیعی از جنگلهای بلوط کردستان و زاگرس است که با روش سنتی تولید میشود و سرشار از خواص ضدالتهابی و تقویتکننده گوارش است. این سوغات مقوی و کمیاب، بخشی ارزشمند از فرهنگ غذایی مردمان کوهستان محسوب میشود.
کد خبر: ۵۲۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۸/۰۲
در باور مردم شیراز، موجودی افسانهای به نام «گولو» (Gulu) وجود دارد؛ موجودی سیاه، سهچشم و هشتپا که کودکان نافرمان را میرباید. این خرافه کهن، بازتابی از ترسها و آموزههای تربیتی در فرهنگ محلی است و نشان میدهد چگونه اسطوره و هراس در زندگی روزمره مردم جنوب ایران نقش آموزشی و اخلاقی پیدا کرده است.
کد خبر: ۵۰۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۳
نخود سیاه؛ دانهای کمیاب با رنگ بنفش تیره که ضربالمثل دنبال «نخود سیاه فرستادن» از آن گرفته شده است
نخود سیاه (Kala Chana)؛ دانهای کمیاب و مغذی با رنگ بنفش تیره که در آش و خوراکهای نخودی استفاده میشود. این نخود خواص درمانی متعددی دارد و اخیراً در انگلیس به دلیل فوایدش محبوب شده است.
کد خبر: ۵۰۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۱
درخت شیرین و فرهاد در کرمانشاه، چناری ۶۰۰ ساله در کنار طاق بستان، نماد عشق و تاریخ مردم این دیار است و علاوه بر ارزش طبیعی، میراث فرهنگی و تاریخی مهمی برای شهر محسوب میشود.
کد خبر: ۵۰۵۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۹
«مریم خونی» یکی از موجودات اسطورهای در باور مردمان بختیاری خوزستان است. گفته میشود این جن ترسناک پشت سر انسان میایستد و در آینه نمایان میشود. روایت آن بخشی از فرهنگ شفاهی بختیاریهاست که هراس از تاریکی و ناشناختهها را بازتاب میدهد.
کد خبر: ۵۰۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۸
«هُووَهرا» موجودی اساطیری در باورهای مردم ملایر است که هنگام کارهای مهم ظاهر میشود و با قدی بلند، چشمان سرخ و صدایی خشن، تمرکز انسان را برهم میزند. این موجود نماد بدیمنی و آشوب در فرهنگ محلی است و امروزه به افرادی اطلاق میشود که موجب مزاحمت یا بینظمی میشوند.
کد خبر: ۴۹۹۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۲
آبملخ پرندهای اسطورهای در خراسان است که به آب چشمهای جادویی وابسته و علاقهمند به شکار ملخها بود. این پرنده اسطورهای، نمادی از همکاری انسان با طبیعت در کنترل آفات کشاورزی به شمار میرود. داستان آبملخ تلفیقی از واقعیت و افسانه است و شباهتهایی با پرندگان واقعی مانند سار و مرغ مینا دارد، که هم جذابیت فرهنگی دارد و هم درسهای زیستمحیطی ارائه میکند.
کد خبر: ۴۹۲۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۵
در عجایبنامه، پرندهای شگفتانگیز به نام «موسیقار» با منقاری هفتسوراخ و آواز دلنشینش معرفی شده است. اسکندر در تاریکی جام جهاننما او را میبیند و حکیمان با الهام از او سازی به نام «کلباد» میسازند. این روایت نمادی از هنر، راز، و تلاش انسان برای انتقال زیبایی در روشنایی است و جلوهای از عمق تفکر و فرهنگ ادبی ایران را به نمایش میگذارد.
کد خبر: ۴۸۹۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۳
عمو قوز علی، دیوی قوزدار در باورهای مردم کرمانشاه است که برای ترساندن و تربیت کودکان به کار میرفته است. این موجود نه تنها جنبه آموزشی داشته، بلکه بخشی از فرهنگ شفاهی و میراث محلی منطقه محسوب میشود. در این نوشته با ریشهها، تصویر و نقش عمو قوز علی در زندگی روزمره و اهمیت فرهنگی و تاریخی آن آشنا شوید.
کد خبر: ۴۸۸۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۲
«هالی ننه» یکی از افسانههای ترسناک و رازآلود فرهنگ عامه تبریز است؛ پیرزنی بلند قامت با گردنبندی مرموز که زنان باردار را آزار میداد و سرانجام در تنور گرفتار شد. این شخصیت افسانهای هنوز در روایتهای محلی و حتی شبکههای اجتماعی زنده است و بهعنوان نمادی از باورهای فولکلوریک و هویت فرهنگی مردم تبریز شناخته میشود.
کد خبر: ۴۸۵۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۶
روستای سرآقا سید در قلب زاگرس، با معماری پلکانی، فرهنگ بختیاری و طبیعت بکر، یکی از شگفتیهای کمتر شناختهشده ایران است.
کد خبر: ۴۶۹۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱
روستای صخرهای حیلهور در شهرستان اسکو، یادگاری از دوره ایلخانی و همسایه کندوان است. این اثر تاریخی که در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده، با معماری پناهگاهی خود روایتگر هوش و زندگی مردمان گذشته در دل صخرههاست.
کد خبر: ۴۶۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶
عهلو دینو، قهرمان فولکلور کردی در قرن شانزدهم، بهعنوان رابینهود کردها شناخته میشود. او با مقاومت در برابر عثمانی و میر محمد بدرخان، ثروت را از ثروتمندان گرفته و میان فقرا تقسیم میکرد. داستانش ترکیبی از واقعیت و افسانه است.
کد خبر: ۴۶۷۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۶
از قصههای کهنه تا ویدیوهای وایرال امروز
حمامهای قدیمی ایران، با فضای تاریک و معماری رازآلودشان، سالهاست در قصههای مردم به «حمام جنی» معروف شدهاند. این مقاله از راز بقا به بررسی ریشه تاریخی این باور، نمونههای مشهور و بازگشت آن در ویدیوهای وایرال شبکههای اجتماعی میپردازد.
کد خبر: ۴۶۰۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۹
سفیداب، مادهای طبیعی و سنتی برای لایهبرداری و روشن کردن پوست است که از چربی حیوانات یا ترکیبات فلزی تهیه میشود. این روش قدیمی، جایگزینی سالم و مؤثر برای ماسکهای شیمیایی و راهی طبیعی برای زیبایی و سلامت پوست است.
کد خبر: ۴۵۹۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۹
جشن زن سالار یا روز زنانه یا روز بدون مردان؛ در دل جنگلهای گیلان، آیینی شگفتانگیز هر سال برگزار میشود؛ روزی که مردها از روستا بیرون میروند و زنان جشن میگیرند. با ما همراه باشید تا با سنت زنسالارانه شمال ایران و ریشههای فرهنگی آن بیشتر آشنا شوید.
کد خبر: ۴۳۰۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۱۷
مجسمه نقرهای «گاو زانوزده با ظرف دهانهدار» که در شوش، جنوبغربی ایران کشف شده و اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری میشود، نمایانگر ترکیبی شگفت از عناصر انسانی و حیوانی در هنر پیشا - ایلامی است. این اثر منحصربهفرد با الهام از سبک بینالنهرینی، احتمالا نقشی آیینی داشته و بیانگر هویت فرهنگی مستقل ایلامیان در آغاز تمدنهای تاریخی ایران است.
کد خبر: ۴۴۸۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۰۹