












راز بقا: سهره رنگینکمانی (Gouldian finch) که با نام «سهره رنگارنگ» یا «سهره گلدین» شناخته میشود، یکی از چشمگیرترین پرندگان رنگارنگ جهان است. این پرنده کوچک آوازخوان بومی شمال استرالیاست و به دلیل پرهای خیرهکننده، رفتارهای پیچیده و وضعیت شکننده حفاظتی خود، توجه علاقهمندان به پرندگان، پرورشدهندگان و فعالان محیطزیست را به خود جلب کرده است.
به گزارش راز بقا، سهره رنگینکمانی با ترکیب رنگهای سرخ، سیاه، زرد، سبز، بنفش و آبی، بیشتر شبیه یک نقاشی زنده به نظر میرسد تا موجودی طبیعی. اما فراتر از زیبایی، سهره رنگینکمانی پرندهای با ویژگیهای منحصربهفرد و نقشی مهم در اکوسیستم ساوانهای استرالیاست.
به گزارش راز بقا، سهره رنگینکمانی در ساواناهای گرمسیری شمال استرالیا زندگی میکند، بهویژه در مناطقی که چمنزارها با درختان پراکنده ترکیب شدهاند. این زیستگاه منابع غذایی ضروری به شکل دانههای علف را فراهم میآورد که بخش اصلی رژیم غذایی آنها را تشکیل میدهد.
سهرهها فصلی جفتگیری میکنند و معمولاً در فصل بارانی که منابع غذایی فراوان است، به تولیدمثل میپردازند. آنها لانههای خود را در حفرههای درخت یا تپههای موریانه ساخته و ۴ تا ۸ تخم میگذارند.
جمعیت آنها در طبیعت بهطور چشمگیری کاهش یافته است؛ عواملی، چون تخریب زیستگاه، تغییر در الگوهای آتشسوزی و شکار برای تجارت حیوانات خانگی تهدید بزرگی محسوب میشوند. امروزه این پرنده در رده نزدیک به تهدید طبقهبندی میشود و برای جلوگیری از کاهش بیشتر، اقدامات حفاظتی ضروری است. این اقدامات شامل احیای زیستگاه، مدیریت آتشسوزی کنترلشده و برنامههای پرورش در اسارت با هدف بازگرداندن آنها به طبیعت است.
به گزارش راز بقا، یکی از ویژگیهای شگفتانگیز سهره رنگینکمانی، رنگ متفاوت سر آن است. اگرچه بدنشان همواره با ترکیبی از سبز در پشت، بنفش در سینه و زرد در شکم میدرخشد، اما رنگ سرشان میتواند سرخ، سیاه یا زرد باشد که ناشی از تفاوتهای ژنتیکی است. حدود ۷۰ درصد سهرههای وحشی سر سیاه، ۳۰ درصد سرخ و کمتر از ۱ درصد سر زرد دارند.
این تفاوت تنها ظاهری نیست، بلکه بر تعاملات اجتماعی آنها تأثیر دارد. به عنوان مثال، سهرههای سرخ معمولاً سلطهگرتر و پرخاشگرترند، در حالی که سهرههای سر سیاه سازگارتر و آرامترند. جالب آنکه جفتهایی که رنگ سر مشابه دارند، موفقیت بیشتری در تولیدمثل دارند و جوجههایشان بقا و سلامت بیشتری نشان میدهند. این مسئله نشان میدهد که انتخاب جفت و ژنتیک نقشی حیاتی در بقای نسل این پرنده دارد.
به گزارش راز بقا، سهرههای رنگینکمانی در سراسر جهان، بهویژه در اروپا، آسیا و آمریکای شمالی بهطور گسترده پرورش داده میشوند. زیبایی خیرهکننده و خلقوخوی نسبتاً آرام آنها باعث محبوبیتشان در میان علاقهمندان به پرندگان شده است. با این حال، نگهداری از آنها ساده نیست؛ زیرا نسبت به استرس محیطی حساس بوده و به رژیم غذایی متعادل نیاز دارند.
جمعیتهای پرورشی نقشی مثبت در حفاظت ایفا کردهاند، چرا که باعث حفظ تنوع ژنتیکی شده و نوعی پشتوانه در برابر خطر انقراض ایجاد کردهاند. با این حال، کارشناسان حفاظت تأکید دارند که باید جمعیتهای وحشی نیز محافظت شوند، زیرا رفتارهای طبیعی و نقش اکولوژیکی تنها در زیستگاه طبیعی حفظ میشود. در طبیعت، سهره رنگینکمانی در پراکنش بذرها و سلامت چمنزارهای گرمسیری نقش مهمی ایفا میکند.
به گزارش راز بقا، سهره رنگینکمانی تنها یک پرنده زیبا نیست؛ بلکه اسرار عجیبی در خود پنهان دارد. یکی از نکات جالب این است که رنگ سر والدین میتواند بر بقای جوجهها اثر بگذارد. جفتهایی که رنگ سر متفاوت دارند، معمولاً جوجههایی با سطح استرس بالاتر و میزان بقا کمتر تولید میکنند. این پیوند مستقیم میان ظاهر و بقا در دنیای حیوانات کمنظیر است.
حقیقت عجیب دیگر این است که سهرهها اگر در شرایطی قرار گیرند که با پرندگان دارای رنگ سر متفاوت زیاد تعامل کنند، دچار نوعی استرس اجتماعی میشوند. این استرس میتواند سیستم ایمنی بدنشان را تضعیف کرده و آنها را در برابر بیماری آسیبپذیرتر کند.
همچنین، برخلاف بسیاری از پرندگان که آوازهای پیچیده برای جذب جفت دارند، نرهای سهره رنگینکمانی بیشتر به رنگهای درخشان پرها متکی هستند تا آواز. مادهها در انتخاب جفت بیشتر به شادابی و تقارن پرها توجه میکنند تا کیفیت صدا.
در نهایت، با وجود منشأ گرمسیری، این پرندگان نسبت به تغییرات دمایی بسیار حساساند و در اسارت تنها در شرایط کنترلشده میتوانند سالم بمانند. این ویژگیها آنها را به یکی از عجیبترین و در عین حال افسونگرترین پرندگان جهان تبدیل کرده است.