کنه تگزاسی؛ کنه آمریکایی که گزش ان باعث تنفر از گوشت و گیاه‌خوار شدن انسان می‌شود

راز بقا: کنه تگزاسی (Lone Star Tick)، یک کنه انگلی است که در جنوب شرق و شرق ایالات متحده آمریکا شناخته شده است. این کنه به دلیل لکه سفید متمایز روی پشت ماده‌های بالغ خود نامیده می‌شود. 

به گزارش راز بقا، این موجود نه تنها برای انسان‌ها و حیوانات مزاحمت ایجاد می‌کند، بلکه ناقل چندین بیماری نیز هست. طی دهه‌های اخیر، جمعیت و گستره جغرافیایی آن افزایش یافته و خطر ابتلا به بیماری‌های منتقل‌شونده توسط کنه را بیشتر کرده است. 

برخلاف کنه‌های ناقل بیماری لایم، چالش‌های منحصربه‌فردی ایجاد می‌کند، از رفتار تغذیه‌ای تهاجمی گرفته تا تحریک پاسخ‌های ایمنی عجیب در بدن انسان. 

شناسایی و زیستگاه

به گزارش راز بقا، ماده‌های بالغ کنه تگزاسی به راحتی با لکه سفید براق روی پشتشان شناسایی می‌شوند، در حالی که نر‌ها دارای لکه‌های پراکنده روشن هستند. مرحله‌های کوچک‌تر نوزادی و نوجوانی (seed ticks) کمتر مشخص هستند، اما قادر به گزش انسان و حیوانات هستند. 

این کنه‌ها در مناطق جنگلی، بوته‌زار‌ها و لبه جنگل‌ها که جمعیت گوزن‌ها، میزبان اصلی آنها، زیاد است، رشد می‌کنند. فعالیت آنها در طول سال دیده می‌شود و اوج فعالیتشان در بهار و اوایل تابستان است. 

برخلاف برخی کنه‌ها که به صورت غیرفعال منتظر میزبان می‌مانند، کنه تگزاسی فعالانه میزبان خود را دنبال می‌کند و همین باعث تهاجمی بودن آن می‌شود. این کنه دامنه وسیعی از پستانداران از جمله گوزن، گاو، سگ و انسان را ترجیح می‌دهد، که باعث گسترش سریع آن شده است. 

خطرات بهداشتی و انتقال بیماری‌ها

کنه تگزاسی ناقل چندین باکتری، ویروس و انگل است. این کنه می‌تواند باکتری‌های Ehrlichia chaffeensis و Ehrlichia ewingii که عامل بیماری اریشلیوز انسان هستند و همچنین Francisella tularensis که موجب بیماری تولارمی می‌شود را منتقل کند. گزش آن همچنین می‌تواند واکنش‌های شدید پوستی مانند قرمزی، خارش و تورم ایجاد کند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

ساس بوسه‌زن؛ خونخوارترین حشره دنیا که نفس انسان را ردیابی می‌کند و از طریق مدفوع بیماری را انتقال می‌دهد

ساس‌های آدم‌خوار؛ ساس‌های بوسه‌زن موجوداتی کوچک و خون‌خوار که شب‌ها به انسان حمله می‌کنند

برخلاف کنه معروف Ixodes scapularis (کنه آهو)، کنه تگزاسی ناقل بیماری لایم (نوعی عفونت اسپیروکتی چند سیستمی) نیست. اما رفتار تغذیه‌ای تهاجمی و توانایی تغذیه از میزبان‌های متعدد، خطر ابتلا به سایر بیماری‌های منتقل‌شونده توسط کنه را افزایش می‌دهد. برداشتن سریع کنه پس از گزش برای کاهش خطر عفونت و واکنش‌های آلرژیک موضعی بسیار مهم است.

پیشگیری و کنترل

به گزارش راز بقا، پیشگیری از گزش کنه تگزاسی شامل اقدامات فردی و مدیریت محیطی است. استفاده از حشره‌کش‌های حاوی DEET یا پوشاک آغشته به پرمترین احتمال گزش را کاهش می‌دهد. پوشیدن لباس آستین بلند، شلوار درون جوراب و بررسی بدن پس از فعالیت در فضای باز توصیه می‌شود.

کنترل جمعیت آنها در محیط‌های مسکونی شامل کوتاه کردن چمن‌ها، حذف انبوه بوته‌ها و جلوگیری از حضور گوزن‌ها در نزدیکی خانه‌هاست. بررسی منظم حیوانات خانگی، به ویژه سگ‌هایی که به فضای باز می‌روند، می‌تواند از آلودگی جلوگیری کند و خطر انتقال بیماری را کاهش دهد. با وجود این اقدامات، گسترش جمعیت کنه تگزاسی نیاز به هوشیاری مستمر در مناطق تحت تاثیر دارد.

عجیب‌ترین ویژگی‌های کنه تگزاسی

به گزارش راز بقا، یکی از عجیب‌ترین اثرات گزش کنه تگزاسی، ایجاد سندرم آلفا - گال است؛ که همان حساسیتی تاخیری به گوشت قرمز و محصولات پستانداران غیرانسانی است. این کنه در هنگام تغذیه، مولکولی به نام «آلفا – گال» را وارد جریان خون انسان می‌کند. 

سیستم ایمنی بدن در پاسخ آنتی‌بادی تولید می‌کند که بعد‌ها هنگام مصرف گوشت گاو، خوک، گوسفند یا سایر گوشت‌های پستانداران واکنش نشان می‌دهد.

برخلاف حساسیت‌های غذایی معمول، علائم آلفا - گال با تأخیر ۳ تا ۶ ساعته پس از خوردن گوشت ظاهر می‌شوند. علائم شامل کهیر، مشکلات گوارشی، تورم و در موارد شدید، آنافیلاکسی است. این سندرم منحصر‌به‌فرد است، زیرا یک گزش کنه باعث حساسیت غذایی خاصی می‌شود که در سایر انگل‌ها کمتر دیده می‌شود. 

این سندرم اولین بار اوایل دهه ۲۰۰۰ گزارش شد و با گسترش جمعیت کنه تگزاسی، شناخته‌شده‌تر شده است. تأخیر در بروز علائم تشخیص را دشوار می‌کند، زیرا بیماران ممکن است ارتباط میان مصرف گوشت و واکنش آلرژیک را به‌سرعت متوجه نشوند. 

پژوهشگران همچنان در حال بررسی مکانیسم‌های این پاسخ ایمنی غیرمعمول هستند، که یکی از عجیب‌ترین و شگفت‌انگیزترین اثرات گزش کنه در پزشکی مدرن به شمار می‌رود.