شمشیر نادرشاه؛ شمشیر معروف پادشاه ایرانی که پنج سال پیش سرقت شد و ۲۶۰ میلیارد تومان قیمت داشت

راز بقا: در شب ۱۰ ژوئن ۲۰۱۷، موزه محلی روستای کوباچی در داغستان مورد سرقت بزرگی قرار گرفت که نه‌تنها جامعه محلی بلکه رسانه‌های بین‌المللی را تحت تأثیر قرار داد. حدود ۹۴ اثر ارزشمند، از جمله شمشیر نادرشاه افشار - یکی از مهم‌ترین و باارزش‌ترین آثار موزه - به سرقت رفت. 

به گزارش راز بقا، این اتفاق یادآور سرقت مشابهی است که در سال ۱۹۹۳ از همین موزه انجام شد و ارتباط احتمالی آن با رویداد جدید هنوز در تحقیقات پلیس مطرح است. کوباچی، روستایی مشهور به صنعت فلزکاری و ساخت شمشیر و سلاح‌های تزئینی، همواره مرکز توجه فاتحان و تاجران سلاح بوده است. 

کوباچی؛ مرکز استادکاری و میراث فلزی

به گزارش راز بقا، روستای کوباچی، واقع در داغستان، از دیرباز به عنوان یکی از مراکز برجسته فلزکاری و سلاح‌سازی قفقاز شناخته شده است. استادکاران این روستا شمشیر، خنجر، زره و دیگر سلاح‌ها را با نقره‌کوبی، طلاکوبی و نقوش هندسی و گیاهی تزئین می‌کردند. 

آثار کوباچی نه فقط ابزار جنگ، بلکه اشیای پرستیژی بودند که مورد تقاضای خان‌ها، پادشاهان و حتی دبیران کل حزب کمونیست شوروی قرار می‌گرفتند.

نمونه‌های تاریخی سلاح‌های ساخته‌شده توسط کوباچی‌ها امروزه در زرادخانه کرملین، موزه آرمیتاژ، موزه تاریخ و فرهنگ مردمان شرق در مسکو، موزه لوور و موزه متروپولیتن نگهداری می‌شوند. این نشان‌دهنده اهمیت هنری و تاریخی آثار کوباچی است و توضیح می‌دهد که چرا یک شمشیر استادانه مانند شمشیر نادرشاه هدف سرقت قرار گرفته است.

سرقت و تحقیقات پلیس

بر اساس گزارش‌ها، موزه کوباچی به سیستم هشدار و دوربین‌های مداربسته مجهز بود، اما سارقان پیش از انجام سرقت، ساختمان اداری را از برق خارج کردند. عبدالسلام کورتایف، مسئول محلی آن زمان، اعلام کرد که بازرسان افرادی را که سابقه کیفری دارند برای بازجویی احضار کرده‌اند. نسخه اصلی تحقیقات نشان می‌دهد که این سرقت سفارشی و برنامه‌ریزی‌شده بوده و آثار ربوده‌شده احتمالا به خارج از جمهوری داغستان منتقل شده‌اند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

مجمع‌الوحوش ناصری؛ اولین باغ‌وحش ایران توسط چه کسی و در کجا ساخته شد و چه بر سر آن آمد؟

گنج پنهان پلدختر؛ آیا طلای اشکانیان هنوز در غار باستانی کوگان دفن شده است؟

اندکی بعد از سرقت، دادستانی کل روسیه نیز اعلام کرده که دو نفر از ساکنان داغستان به اتهام سرقت اشیای باارزش از جمله شمشیر شاه ایران محاکمه خواهند شد. میزان خسارت واردشده بیش از ۸ میلیون روبل برآورد شده و مجازات قانونی این جرم می‌تواند تا ۱۵ سال حبس و جریمه ۵۰۰ هزار روبل باشد. متهمان هم‌اکنون در بازداشت به سر می‌برند و پرونده به دادگاه ناحیه کایتاق ارجاع شده است. 

این تحقیقات همچنین شامل بررسی افراد دخیل در سرقت مشابه سال ۱۹۹۳ است، هنگامی که یک نگهبان کشته شد و آثار موزه به سرقت رفتند. افشای این ارتباط تاریخی نشان می‌دهد که برخی سرقت‌ها به صورت برنامه‌ریزی‌شده و در طول زمان تکرار می‌شوند. 

شمشیر نادرشاه؛ نماد قدرت و هنر

شمشیر نادرشاه نه تنها یک سلاح جنگی بلکه نماد اقتدار و شکوه امپراتوری ایران بود. این شمشیر احتمالاً از فولاد مرغوب بوته‌ای ساخته شده و با تزئینات نقره و حکاکی‌های زیبا همراه بوده است. حمل چنین تیغه‌ای توسط نادرشاه، که خود به شجاعت و قدرت نظامی اهمیت می‌داد، نشانه اقتدار و مشروعیت او به عنوان فرمانروایی مقتدر بود.

از نظر هنری، شمشیر‌های کوباچی نه فقط ابزار، بلکه نماد هویت فرهنگی و مهارت نسل‌ها بودند. سرقت آنها به معنای ضربه‌ای جدی به هویت جمعی جامعه محلی و میراث تاریخی منطقه به شمار می‌رود. حتی اگر خود شمشیر گم یا بازتولید شود، خاطره و اهمیت تاریخی آن همچنان در حافظه جامعه و تاریخ باقی خواهد ماند. 

این رویداد نه تنها به اعتبار تاریخی و هنری منطقه ضربه زد، بلکه یادآور این نکته است که میراث فرهنگی جوامع کوچک و مستقل، در برابر برنامه‌ریزی‌های دقیق و قدرت‌های بزرگ آسیب‌پذیر است. کوباچی با تاریخچه فلزکاری و مهارت‌هایش، همواره نمادی از هنر، مقاومت و میراث انسانی باقی خواهد ماند.