آدم‌ها سروصدا راه می‌اندازند، گیاهان جنگل تاوان می‌دهند!

راز بقا: بر اساس یافته‌های پژوهشی جدید، آلودگی صوتی به حیات گیاهان در زیست‌بوم‌ها لطمه‌ای ماندگار می‌زند و حتی مدت‌ها پس از برقراری آرامش نیز بر تنوع زیستی منطقه اثری منفی می‌گذارد.

به گزارش رازبقا؛ پژوهشگران دانشگاه ایالتی پلی‌تکنیک کالیفرنیا در سن لوئیس اوبیسپو، از سال ۲۰۰۷ بررسی آثار منفی آلودگی صوتی ناشی از چاه‌های گاز طبیعی بر درختان کاج پینیون و سرو کوهی یوتا در ژرف‌دره «رتل اسنیک» در نیومکزیکو را آغاز کرده‌اند. آن‌ها این منطقه را به دلیل تنوع زیستی و سروصدای دائمی دستگاه‌های فشرده‌ساز مکانیکی مورد استفاده در استخراج منابع گاز، برگزیدند.

دکتر جنیفر فیلیپس، نویسنده اصلی این گزارش پژوهشی، می‌گوید قدرت سروصدای ناشی از چاه‌های گاز به ۱۰۰ دسی‌بل هم می‌رسد و مانند آن است که «در کنسرت گروه موسیقی «بلک سابات» کنار بلندگو ایستاده باشیم یا هنگام عبور قطار درست کنار ریل بایستیم».

گروه تحت سرپرستی خانم فیلیپس ۱۱۵ قطعه زمین گوناگون را بررسی کردند و در نهایت، دریافتند در مناطقی که چاه‌های استخراج فعال است، رشد قلمه و نهال کاج پینیون در مقایسه با مناطقی که کمابیش بی‌سروصدا هستند، ۷۵ درصد کمتر است.

بنا بر گزارش دکتر فیلیپس و همکارانش که در مجله دانشگاهی «مقالات انجمن سلطنتی ب» چاپ شده است، سروصدای گوشخراش ناشی از فعالیت‌های صنعتی در چاه‌ها، پرندگان بومی این منطقه یعنی جیجاق‌های خارزار (نوعی گنجشک‌سان بومی آمریکای شمالی) را فراری داده است.

این پرنده بومی ایالت‌های غربی آمریکاست و در پراکندن بذر درختان کاج نقش مهمی دارد، زیرا برخی از آن‌ها را می‌خورد و برخی را هم برای زمستان پنهان می‌کند، اما اغلب محل پنهان کردن را فراموش می‌کند و به این ترتیب، فرصتی برای تکثیر درختان کاج فراهم می‌شود.

زیست‌شناسان بعد از ۱۲ سال دوباره به همان مناطق محل تحقیق رفتند و متوجه شدند گونه‌های گیاهی لطمه‌دیده هنوز احیا نشده‌اند و حتی در مناطقی که مدت‌ها از توقف فعالیت چاه‌ها می‌گذرد، بهبودی رخ نداده است، زیرا به نظر می‌رسد جیجاق‌ها دیگر به آن مناطق بازنگشته‌اند.

به گفته دکتر فیلیپس، برخی جانوران مثل جیجاق‌های خارزار حافظه دوره‌ای دارند و با حساسیتی که به سروصدا دارند، از حضور در مناطقی خاص اجتناب می‌کنند. ممکن است مدتی طول بکشد تا دوباره به مناطق پرسروصدای قبلی بازگردند و مشخص نیست این مدت چقدر طول می‌کشد.

کلینت فرانسیس، استاد دانشگاه و یکی از نویسندگان این مقاله، می‌گوید: «اثر آلودگی‌های صوتی تولید انسان بر ساختار این جنگل‌زار‌ها رو به افزایش است. طبق مشاهدات ما، برطرف شدن آلودگی صوتی هم لزوما به بهبود فوری عملکرد زیست‌محیطی نمی‌انجامد.»

او افزود: «بنا بر یافته‌های ما، سروصدا به روش‌های زیادی جامعه گیاهان را دستخوش تغییر می‌کند. بر اساس پژوهش قبلی، در مورد جیجاق‌ها به‌خوبی می‌دانیم سروصدا چگونه و چرا به درختان بنیادی مثل کاج پینیون لطمه می‌زند، اما همچنین مشاهده می‌کنیم تغییر در فراوانی بوته‌ها و گیاهان یک ساله نیز جامعه گیاهان را دستخوش تغییر‌های بزرگی می‌کند. احتمال دارد این تغییر‌ها بازتابی از اثر سروصدا بر جانورانی باشد که گیاه‌خوارند مثل آهو و گوزن و حشرات گوناگون و همچنین جانوران گرده‌افشان که برای تکثیر گیاهان اهمیت دارند. در اصل، طبق تحقیق ما، آلودگی صوتی پیامد‌های درازمدتی دارد و از طریق گونه‌های جانوری بسیاری در سراسر زیست‌بوم بازتاب پیدا می‌کند.»

البته این قاعده استثنا هم دارد؛ به‌رغم این سروصدا‌های ناهنجار در ژرف‌دره راتل اسنیک، گویا جمعیت مرغ‌های مگس‌خوار افزایش داشته است و آن‌ها همچنان برای تداوم بی‌وقفه گرده‌افشانی گل‌ها، در تلاش‌اند.