درعیه؛ این شهر اسرارآمیز محل تولد عربستان سعودی است!
راز بقا: شهر درعیه، نمادی از تاریخ عربستان سعودی است که طرح باز سازی آن در دست اجرا است. در حقیقت اینجا پایتخت اولین دولت سعودی است. در سال ۱۷۷۴ میلادی محمد بن سعود حاکم این شهر با یک رهبر مذهبی به نام شیخ محمد بن عبدالوهاب پیمان همکاری بست که آغاز درهم آمیزی سیاست و اسلام شد و درعیه را به مرکزی از قدرت و ثروت تبدیل کرد.
در سال ۱۸۱۸، عثمانیها این شهر را ویران کردند وحاکمان آن پس از فرار پایتخت دیگری در ریاض برپا کردند که نقطه عطفی در تاریخ عربستان سعودی بود. درعیه تا سال ۲۰۰۰ منطقهای متروکه بود، اما در این سال اجرای طرح بازسازی آن آغاز شد.
عبدالله حامد اروکبان، مدیر این طرح میگوید: “طرح توسعه درعیه طرحی بلندپروازانه است. این طرح با بازرسی و ارزیابی از ساختمانها و آثار باستانی موجود آغاز شد. ساختمانها بر اساس اهمیت تاریخی، ساختار و عملکردشان دسته بندی شدند. برخی ساختمانها از نو ساخته شدند و یا به خاطر ارزش تاریخی شان به همان صورت حفظ شدند. برخی نیز بر اساس کاربردهای اولیه شان مورد بهره برداری مجدد قرار گرفتند. ”
تاکنون بازسازی ساختمانهای متعددی تکمیل شده که از جمله میتوان از مسجد الظویهره نام برد. در داخل این مسجد قدیمی، تلفیق ظریفی از نوسازی همراه با وفاداری به شیوههای سنتی ساختمان سازی به چشم میخورد. برای نمونه این دیوار که از کاهگل ساخته شده و سالیان دراز برجای مانده است.
مصالح ساختمانی سنتی با تکیه بر آموزش مهارتهای فراموش شده قدیمی در محل تولید میشود.
احمد عبدالحید، مهندس ارشد این طرح میگوید: “کار با گل، کاری ویژه و غیر معمول است. اطلاعات آنرا از برخی کتابها و نیز مشاوران ساختمانی گرد آورده ایم. البته مشاوران ما میتوانند با چشم بسته این کار را انجام دهند، ولی ما آن را میآموزیم و به تدریج حرفهای میشویم. ”
این ماده ساختمانی یعنی کاهگل با مخلوط کردن خاک، کاه و آب شکل میگیرد. بعد در هوای آزاد قرار داده میشود تا خشک و محکم شود. مرحله مهم کار، سازگاری این مواد برای تبدیل شدن به خشت و استفاده در ساختمان است.
جالبترین منطقهی درعیه، منطقه طورایف در مرکز شهر است که از سال ۲۰۱۰ به عنوان میراث فرهنگی یونسکو به ثبت رسیده است. این منطقه قصر سلطنتی خاندان سعود که پایه گذار اولین دولت سعودی است را نیز دربر میگیرد.
نشانههای با ارزشی از زندگی در درعیه، که مربوط به دوران قبل از سقوط آن به دست عثمانیان بود، پس از حفاریهای باستان شناسانه گسترده، کشف شد. زمانی که طرح بازسازی به طور کامل اجرا شود، منطقه طورایف به موزهای در هوای آزاد تبدیل خواهد شد. در سراسر دره حنیفه، شماری از ساختمانها با طراحی جدید مانند یک مرکز جهانگردی در دست اجراست که هنوز کامل نشده است.
این دو منطقه در نهایت با یک پل عابر پیاده به هم مرتبط میشوند. در محوطه سازی برای منطقه، فضای سبز بسیاری ایجاد شده که در حال حاظر مورد استفاده ساکنان ریاض است.
یک بازدید کننده محلی میگوید: “من به خود میبالم که جزء اولین کسانی هستم که به اینجا آمده ام. من به میراث خودمان افتخار میکنم. این میراثی است که تاریخ گذشته ما تا دوران معاصر را به کودکان مان میآموزد. ” انتظار میرود که “درعیه” زمانی به مقصدی برای جهانگردانی خارج از پادشاهی عربستان نیز تبدیل شود.
یک جهانگرد چینی میگوید: “از اینجا میتوان شناخت سنتهای مردم عربستان، شیوه زندگی و فرهنگ شان را آغاز کرد. خیلی مهم است که این کشور را بشناسیم. فکر میکنم این کاری قابل توجه است. ”