خر آسینارا؛ نایابترین الاغ جهان که انگار از افسانهها آمده و چشمانی آبی و پوستی سفید دارد
راز بقا: «خر آسینارا»، (Asinara Donkey) یک نژاد خر وحشی بومی جزیره آسینارا در سواحل شمال غربی ساردینیای ایتالیا، در استان ساساری قرار دارد. اکثر جمعیت این خرها به طور کامل یا تا حدی آلبینیسم هستند. تعداد کمی از الاغهای خاکستری در جزیره نیز بخشی از جمعیت این خرها محسوب میشوند و ممکن است ناقلان هتروزیگوت ژن آلبینو باشند.
به گزارش راز بقا، «آسینارا» یکی از هشت نژاد خرهای بومی با توزیع محدود است که توسط وزارت کشاورزی و جنگلداری ایتالیا، به رسمیت شناخته شده است. در زبان ساردینی به آن «اِینو» «بوریکو» و «مولتِنی»، میگویند.
تقریباً ۱۲۰ رأس الاغ آسینارا در این جزیره زندگی میکنند. بقیه خرهای این نژاد در حفاظتگاه طبیعی «پورتو کونته» در کمون آلگرو هستند و تعداد کمی نیز در توسکانی و امیلیا رومانیا بزرگ شدهاند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
«خر پگا»؛ زیباترین الاغ جهان که شبیه اسب است و گوشهای عجیبی دارد!
خر نورمن؛ الاغ باستانی فرانسوی که یک باربر حرفهایست و متخصص حمل شیر است
خر پواتو؛ الاغ پشمالو و غولپیکر فرانسوی که ۵۰۰ کیلو وزن دارد و کمیابترین خر جهان است
تاریخچه خر آسینارا
«نژاد خر آسینارا» از جمعیت خرهای ساردینیایی ناشی میشود و ساکنان جزیره آسینارا پس از تصویب قانون ۲۸ ژوئن ۱۸۸۵، مبنی بر اینکه جزیره آسینارا به یک تبعیدگاه تبدیل میشود، این خر را رها کردند. حیوانات سفیدپوش پیش از این رویداد قبلاً در جزیره دیده شده بودند. همچنین ممکن است این نژاد از الاغهای سفیدی باشد که در قرن نوزدهم توسط دوکا دل آسینارا از مصر وارد شده بود.
در مورد منشأ خر آسینارا نظریههای مختلفی وجود دارد. نظریه اول میگوید که این الاغ بومی جزیره است، اما نظریههای دیگر این خر را از نسل خرهای آفریقایی میدانند. افسانهای وجود دارد مبنی بر اینکه این خرها به خواست «مارکی دی مورس» آریستوکرات فرانسوی از آفریقا به جزیره آمدند.
داستان دیگری میگوید که خرها به طور تصادفی پس از غرق شدن یک کشتی در مسیر مصر به فرانسه در حدود سال ۱۷۰۰ به جزیره رسیدند. ظاهراً خرها از رسیدن به ساحل جزیره آسینارا جان سالم به در برده اند.
مانند تمام نژادهای خر ایتالیایی، آسینارا نیز در خطر انقراض است. وضعیت حفاظتی آن توسط فائو در سال ۲۰۰۷ به عنوان «بحرانی» فهرست شد و در سال ۲۰۲۱ به عنوان «بحرانی» به DAD-IS گزارش شد.
به گزارش راز بقا سرشماری این خر در سال ۱۹۸۶ تنها ۳۱ نمونه را یافت. ۵۹ رأس در سال ۱۹۸۹ شمارش شدند و در اواخر دهه ۱۹۹۰ تعداد آنها به حدود ۷۰ رأس رسید. بقیه خرها در ذخیرهگاه طبیعی «پورتو کونته» در کمون آلگرو بودند و تعداد کمی در توسکانی بودند. این یکی از هشت نژاد خر بومی با توزیع محدود است که توسط وزارت کشاورزی و جنگلداری ایتالیا، وزارت کشاورزی و جنگلداری ایتالیا به رسمیت شناخته شده است.
ویژگیهای خر آسینارا
خر آسینارا یک خر کوچک است و بیش از ۱۰۵ سانتی متر قد ندارد. بخش بزرگی از جمعیت این خرها آلبینیست هستند، پوشش آنها سفید است و پوست و مخاط بدون رنگدانه، و چشمهایشان آبی مایل به صورتی است. سُمها بدون رنگدانه هستند و قوی نیستند. راه رفتنها کوتاه و نامشخص است.
الاغهای خاکستری در جزیره تقریباً به یک اندازه هستند، اما به طور قابل توجهی قویتر هستند. آنها متعلق به همان خرهای اهلی نشده هستند و صدها سال از مداخله انسانی به دور بودهاند. آنها میتوانند آزادانه با حیوانات سفید جفتگیری کنند، اما در جزیره ساردینیا به عنوان نژاد «آسینو ساردو»ی جزیره ساردینیا در نظر گرفته میشوند. تنها خرهای با پوشش سفید به عنوان «خر آسینارا» طبقهبندی میشوند.
به گزارش راز بقا الاغها بخشی جدایی ناپذیر از میراث فرهنگی و محیطی جزیره آسینارا هستند که از سال ۲۰۰۲ به عنوان یک پارک ملی شناخته میشود. وجود آنها ممکن است به کاهش خطر آتش سوزی کمک کند.