عجیبترین ویژگی فیلها که برای اولین بار کشف شده است
راز بقا: کارن مککامب، رفتارشناس انگلیسی، از سال ۱۹۹۳ تاکنون در پارک ملی آمبوسلی در کنیا مشغول کار بوده و شناخت و شیوههای ارتباطی در فیلها را بررسی کرده است. او کشف کرده که فیلها میتوانند قومیت انسانهایی را که فضای زندگی خود را با آنها شریک هستند، تشخیص دهند.
به گزارش راز بقا، طی آزمایشی، صداهای ضبطشده انسانها در جنگل برای فیلها پخش شد. این صداها به دو زبان ماسایی و کامبا، که دو قبیله آفریقایی هستند، پخش شد. بدیهی است که فیلها نمیتوانستند کلمات را بفهمند، اما به زبان ماساییها واکنش بسیار پرخاشگرایانهای نشان دادند؛ زیرا ماساییها که دام پرورش میدهند، مدام با فیلها درگیر میشوند و گاهی آنها را شکار میکنند.
در مقابل، کامباها کشاورزانی هستند که دعوای چندانی با فیلها ندارند، هرچند گاهی فیلها به محصولاتشان خسارت وارد میکنند. این موضوع ثابت کرد که فیلها میتوانند دو زبان را از هم تشخیص دهند.
مککامب این پرسش را نیز بررسی کرد که آیا فیلها میتوانند مردان و زنان را از هم تشخیص دهند یا نه. این رفتارشناس پی برد که فیلها این تفاوت را از طریق صدا تشخیص میدهند. حتی زمانی که صدای مردان و زنان از نظر زیر و بمی کاملاً مشابه شد، باز هم فیلها صدای مردان و زنان را تشخیص میدادند و به صدای مردان واکنش منفی نشان میدادند.
فیلها از نظر شنوایی بسیار قوی هستند و توانایی تشخیص آواهای ۱۴ گروه خانوادگی را دارند که شامل حدود ۱۰۰ فرد است. مککامب ماجرای تأثرآوری تعریف میکند که چگونه گروهش آوای ماده فیلی که ۲۳ ماه پیش مرده بود را بازپخش کرد و خانوادهاش به آن واکنش نشان دادند. فیلها با جمع شدن دور هم، نزدیک شدن به بلندگو و کشیدن فریادهای پیدرپی به آن واکنش دادند. او مینویسد:
«بازپخش آوای فیل مادهای که مرده بود برای واحد خانوادگیاش، سه ماه پس از مرگ او آوای تماس آنها را برانگیخت و ۲۳ ماه پس از مرگش، علاوه بر برانگیختن آوای تماس، موجب رفتن به سوی بلندگو شد. بازپخش آوای فیل مادهای که واحد خانوادگیاش را عوض کرده بود، برای واحد خانوادگی اصلیاش، ۱۲ سال پس از زمانی که انتقال صورت گرفته بود، آوای تماس آنها را برانگیخت.»
فیلها علاوه بر صداهایی که در محدوده شنوایی انسان هستند، برای ارتباط از صداهای فروصوتی که در محدوده شنوایی انسان نیست نیز استفاده میکنند. فیلها میتوانند غرشهایی با فرکانس بسیار پایین، بین ۱۰ تا ۴۰ هرتز تولید کنند که بخشی از طریق هوا و بخشی از طریق زمین منتقل میشوند و یک پیام لرزهای را تشکیل میدهند.
آنها میتوانند با ارسال و دریافت این امواج لرزهای با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. زمین حامل مناسبی برای ارتباط است؛ زیرا نسبت به هوا، جانوران دیگر کمتر از آن استفاده میکنند و ارتعاشاتی که از طریق آن منتقل میشوند کمتر در معرض تداخل قرار میگیرند. از آنجا که زمین متراکمتر از هواست، ارتعاشات زیرزمینی میتوانند مسافتهای طولانیتری را طی کنند.
نیروی کوبشی یک انسان ۷۵ کیلوگرمی که به بالا و پایین میپرد، تا یک کیلومتر دورتر ثبت شده است، درحالی که صدای گامهای فیلی که سه تن وزن دارد، میتواند تا ۳۶ کیلومتر سفر کند.
فیلها غرشهای خود را از طریق پاهای جلوییشان از زمین دریافت و ارسال میکنند و کف پاهای آنها بالشتکی از چربی دارد که در تشخیص پیامهای لرزهای و بهبود کیفیت آنها کمک میکند. این ارتعاشات پس از دریافت از استخوانهای پا به شانهها و سرانجام گوش میانی منتقل میشوند.