لیسه صورتی مونت کاپوتار؛ نرم‌تنی غول‌پیکر که فقط در یک آتشفشان خاموش زندگی می‌کند

نام: لیسه صورتی مونت کاپوتار (Triboniophorus sp. nov. 'Kaputar' یا Triboniophorus aff. graeffei)

زیستگاه: مونت کاپوتار، نیو ساوت ولز، استرالیا

رژیم غذایی: جلبک، خزه، قارچ، کپک

چرا این لیسه خاص است؟

برخلاف بسیاری از لیسه‌ها که با محیط اطراف خود ترکیب می‌شوند، لیسه صورتی مونت کاپوتار با رنگ درخشان و خاص خود کاملاً متمایز است. این جانور لغزنده می‌تواند تا ۲۰ سانتی‌متر رشد کند و بدن قرمز-نئونی آن از فاصله دور هم دیده می‌شود.

این لیسه‌های منحصر‌به‌فرد تنها در مونت کاپوتار، یک آتشفشان خاموش، در ارتفاع ۱۵۰۰ متری زندگی می‌کنند. در حالی که دشت‌های خشک این کوه را احاطه کرده‌اند، بارش‌های گاه‌به‌گاه باران و برف محیطی ایزوله، معروف به جزیره آسمانی، ایجاد کرده است که زیستگاه گونه‌های نادر گیاهی و جانوری است.

حدود ۱۷ میلیون سال پیش فوران‌های آتشفشانی این منطقه مرتفع را شکل دادند و لیسه‌های کاپوتار از آن زمان تاکنون در این محیط منزوی باقی مانده‌اند. این جانوران با لیسه‌های مثلث قرمز (Triboniophorus graeffei) که در شرق استرالیا زندگی می‌کنند، خویشاوندی دارند، اما یک گونه مجزا محسوب می‌شوند.

چرا این لیسه صورتی است؟

علت رنگ غیرمعمول این لیسه همچنان ناشناخته است، اما احتمالات مختلفی برای آن مطرح شده است. ممکن است رژیم غذایی آنها حاوی رنگدانه‌هایی باشد که این رنگ را ایجاد می‌کند، یا شاید این رنگ به آنها کمک می‌کند تا در میان برگ‌های قرمز اوکالیپتوس و درختان برف‌صمغی استتار کنند. همچنین، این رنگ می‌تواند نوعی آپوزماتیسم (سیگنالی هشداردهنده به شکارچیان درباره سمی یا غیرقابل خوردن بودن) باشد. تاکنون مشخص نشده که آیا این لیسه‌ها واقعاً سمی‌اند یا خیر، اما رنگ درخشان آنها ممکن است تنها یک ترفند دفاعی برای دور نگه داشتن شکارچیانی مانند پرندگان یا خوک‌های وحشی باشد.

در طول روز، این لیسه‌ها در میان برگ‌های ریخته‌شده در پای درختان پنهان می‌شوند و شب‌هنگام برای تغذیه از جلبک و خزه، از تنه درختان بالا می‌روند.

برای مطالعه بیش‌تر بخوانید:

حلزون دریایی؛ حلزون بدون صدفی که آلت تناسلی یک بار مصرف دارد!

کرم زین‌به‌پشت؛ موجودی که نیشش از زنبور هم قوی‌تر است و انسان را تا آستانه مرگ می‌برد

عجیب‌ترین چیز‌های جهان که باید حتما از وجودشان با خبر باشید!

بقا در برابر آتش‌سوزی

پس از آتش‌سوزی‌های گسترده استرالیا در سال ۲۰۱۹، تصور می‌شد که حدود ۹۰ درصد از جمعیت این لیسه‌ها از بین رفته باشد. اما پس از بارندگی‌های فراوان و کاهش دما، شرایط برای تولیدمثل گسترده آنها فراهم شد و جمعیتشان بهبود یافت. برخی از لیسه‌ها احتمالاً با پناه گرفتن در زیر خاک یا شکاف‌های صخره‌ای از آتش جان سالم به در بردند.

نقش اکولوژیکی

لیسه‌های صورتی کاپوتار، مانند بسیاری از لیسه‌ها و حلزون‌ها، نقشی کلیدی در اکوسیستم خود دارند. آنها برگ‌های ریخته‌شده را تجزیه کرده و خاک را با مواد مغذی غنی می‌کنند که به رشد بهتر گیاهان کمک می‌کند.