برنج حصاوی؛ مرغوب‌ترین برنج دنیا در عربستان سعودی که رنگ آن قرمز است و کیلویی دو میلیون تومان قیمت دارد

راز بقا: در واحه الاحصاء، واقع در استان شرقی پادشاهی عربستان سعودی، کشاورزی قرن‌هاست که علی‌رغم اقلیم بیابانی پیرامون آن شکوفا شده است. در میان محصولات کشاورزی این منطقه، هیچ‌یک به اندازه برنج حصاوی متمایز و از نظر فرهنگی مهم نیست. 

به گزارش راز بقا، این برنج کمیاب که به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز، با طعم خاکی و خواص غذایی استثنایی شناخته می‌شود، تنها در الاحصاء کشت می‌گردد. برنج حصاوی نه‌تنها منبع تغذیه‌ای ارزشمند است، بلکه نمادی از تاب‌آوری کشاورزان و میراث فرهنگی این منطقه به شمار می‌رود. 

کشت در واحه

به گزارش راز بقا، برنج حصاوی وجود خود را مدیون جغرافیای ویژه الاحصاء است؛ یکی از بزرگ‌ترین واحات طبیعی جهان. این منطقه با قنات‌ها و چشمه‌های زیرزمینی تغذیه می‌شود که آب لازم برای کشت برنج در دل بیابان را فراهم می‌آورند. 

کشاورزان معمولاً برنج حصاوی را در اوج تابستان می‌کارند؛ زمانی که زمین‌ها برای نشاکاری آماده و غرقاب می‌شوند. این محصول طی چند ماه رشد کرده و در اواخر پاییز برداشت می‌شود؛ اغلب با روش‌های سنتی و کاربر که نسل به نسل منتقل شده است. 

برخلاف برنج‌های تولید انبوه که در مزارع وسیع کشت می‌شوند، برنج حصاوی در قطعات کوچک کشت می‌گردد. این مقیاس محدود تولید، در کنار دشواری مدیریت آب در محیطی بیابانی، آن را به محصولی کمیاب و گران‌بها تبدیل کرده است. دانه‌های آن کوتاه‌تر، متراکم‌تر و تیره‌تر از انواع متداول هستند. هر مرحله از کشت، از نشاکاری تا برداشت، نیازمند دقت فراوان است؛ عاملی که بر انحصار و قیمت بالای آن در بازار می‌افزاید. 

برنج حصاوی در واقع به نوعی گرانترین برنج دنیا به شمار می‌رود و قیمت هر کیلوگرم آن در اتحادیه اروپا حدود ۱۵ یورو معادل حدود ۲ میلیون تومان است.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

ترتیکاله؛ غله مقاوم و کم‌آب استان فارس که بهترین جایگزین گندم و ذرت است، آب کم می‌خواهد و سود بسیار بالایی دارد

ذرت شیرین مقاوم به گرما در خوزستان و جنوب کرمان؛ این ذرت با بازده بالا و مصرف آب کمتر سود بالایی دارد

اهمیت غذایی و فرهنگی

برنج حصاوی نه‌تنها به خاطر کمیابی بلکه به سبب ارزش غذایی‌اش شهرت یافته است. به گزارش راز بقا، رنگ متمایل به قرمز آن نشان‌دهنده غنای بالای فیبر، پروتئین و مواد معدنی ضروری همچون آهن است. در مقایسه با برنج سفیدِ صیقل‌خورده، مزایای بیشتری برای سلامتی دارد و انرژی پایدارتر و هضم آسان‌تری فراهم می‌کند. برای بسیاری از خانواده‌ها، این برنج قرن‌هاست که به‌عنوان غذای اصلی سالم و محلی جایگاهی ویژه داشته است. 

از نظر فرهنگی نیز برنج حصاوی بخش جدایی‌ناپذیر هویت الاحصاء است. این برنج در قلب آشپزی سنتی منطقه جای دارد و در غذا‌های خانوادگی به‌ویژه همراه با گوشت، خورش‌ها و ادویه‌های محلی سرو می‌شود. 

طعم قوی و آجیل‌مانند آن، آن را برای غذا‌های جشن‌ها، عروسی‌ها و مراسم مذهبی بسیار مناسب می‌سازد. به دلیل قیمت و کمیابی، خانواده‌ها معمولاً آن را برای مهمانان ویژه نگه می‌دارند و به نمادی از سخاوت و مهمان‌نوازی بدل کرده‌اند.

برنج حصاوی فراتر از یک ماده غذایی، وسیله‌ای برای انتقال فرهنگ است. پخت غذا با این برنج تنها یک عمل آشپزی نیست، بلکه نوعی پاسداشت میراث است. هر ظرف برنج حصاوی هویت فرهنگی را تقویت کرده و یاد نیاکان کشاورزی را که در شرایط سخت بیابان این محصول را پرورش دادند، زنده نگه می‌دارد. 

چالش‌ها و چشم‌انداز آینده

با وجود ریشه‌های عمیق در تاریخ الاحصاء، برنج حصاوی با چالش‌های عصر مدرن روبه‌رو است. فراگیری برنج‌های وارداتی ارزان، مصرف روزمره آن را کاهش داده و آن را بیشتر به غذای مناسبتی تبدیل کرده است. کمبود آب، تغییرات اقلیمی و گسترش شهرنشینی نیز تهدیدی برای تولید آن محسوب می‌شوند. 

افزون بر این، نسل‌های جوان تمایل کمتری به ادامه شیوه‌های سخت و زمان‌بر کشاورزی برنج نشان می‌دهند که آینده این محصول را در هاله‌ای از ابهام قرار داده است. 

برای مقابله با این چالش‌ها، مقامات محلی و نهاد‌های کشاورزی اقداماتی برای حفاظت و ترویج برنج حصاوی آغاز کرده‌اند. این تلاش‌ها شامل بهبود روش‌های آبیاری، ارائه یارانه به کشاورزان و تحقیقات در زمینه افزایش بازدهی بدون آسیب به اصالت برنج است. 

برنامه‌های میراث فرهنگی نیز بر نقش برنج حصاوی در هویت الاحصاء تأکید دارند. شناخته‌شدن الاحصاء به‌عنوان میراث جهانی یونسکو نیز توجه بین‌المللی را به این محصول جلب کرده و آن را به بخشی از گردشگری فرهنگی و غذایی منطقه بدل ساخته است.

با ترکیب سنت و نوآوری، امید می‌رود برنج حصاوی نه‌تنها بقا یابد، بلکه شکوفا شود. داستان آن بازتابی از پایداری کشاورزان و ارزش حفاظت از محصولات محلی در نظام غذایی جهانی امروز است. 

به گزارش راز بقا، برنج حصاوی تنها یک محصول کشاورزی نیست؛ بلکه نمادی فرهنگی از الاحصاء به شمار می‌رود. طعم متمایز، ارزش غذایی بالا و شیوه‌های سنتی کشت آن را به یکی از ارزشمندترین غذا‌های عربستان سعودی تبدیل کرده است. اگرچه با چالش‌هایی مواجه است، اما تلاش‌ها برای حفظ و ترویج آن تضمین می‌کند که برنج حصاوی همچنان پیوندی زنده میان مردم الاحصاء و میراث کشاورزی‌شان باقی بماند.