گوسفند ساردا؛ گوسفند ایتالیایی با ۷۰ کیلو وزن که لب و دهانی شبیه انسان دارد و سلطان تولید شیر است!

راز بقا: گوسفند ساردا (Sarda Sheep) یک نژاد بومی از جزیره ساردینیای ایتالیاست که به دلیل سازگاری با محیط‌های سخت و کوهستانی و اهمیت اقتصادی خود به‌ویژه در تولید شیر شناخته می‌شود. این نژاد به دلیل مقاومت، تنوع‌پذیری و کیفیت بالای شیر خود ارزش زیادی دارد و یکی از ارکان کشاورزی ساردینیا محسوب می‌شود. لب و دهان این گوسفند شباهت زیادی به انسان دارد و همین مساله دستمایه طنزهای بسیاری در مناطق مختلف ایتالیا شده است. 

خصوصیات گوسفند ساردا

به گزارش راز بقا، گوسفند ساردا حیوانی با اندازه متوسط است که ساختار بدنی متناسبی دارد. معمولاً وزن گوسفندان ماده بین ۴۰ تا ۵۰ کیلوگرم و گوسفندان نر تا ۷۰ کیلوگرم می‌رسند. پوست این گوسفند معمولاً سفید است، هرچند برخی از آنها ممکن است لکه‌های تیره‌تری در اطراف صورت و گوش‌ها داشته باشند. پشم این گوسفند نسبتا ریز است، هرچند که بیشتر به خاطر تولید شیر و گوشت ارزشمند است تا پشم. 

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

گوسفند حصاری و آراشان؛ غول‌پیکرترین و گران‌ترین گوسفند جهان که دو کشور را به جان هم انداخت!

گوسفند هوی؛ گوسفند مشهور چینی که نرخ زایمان بالا و پشم مرغوبی دارد و با ارزش‌ترین چهارپای چین است!

یکی از ویژگی‌های برجسته گوسفند ساردا ظاهر شاخ‌دار آن است. بیشتر گوسفندان ماده بدون شاخ هستند، اما گوسفندان نر معمولاً شاخ‌های پیچ‌خورده و برجسته دارند که در نزاع‌های قلمرو یا در فصل جفت‌گیری از آنها استفاده می‌کنند. سر گوسفند ساردا متناسب با بدن است و معمولاً از نمای روبه‌رو صاف یا کمی خمیده است. چشم‌ها بزرگ و برجسته هستند و به چهره‌ای هوشیار و بیدار می‌دهند.

گوسفند ساردا به دلیل ویژگی‌های ژنتیکی خود بسیار سازگار و مقاوم است. این ویژگی‌ها طی قرن‌ها زندگی در شرایط متنوع و گاهی دشوار جزیره ساردینیا توسعه یافته‌اند. کوهستان‌های سخت و اقلیم‌های متنوع جزیره، از نواحی خشک و گرم سواحل تا مناطق سردتر و کوهستانی، موجب شده‌اند که این نژاد بتواند در برابر تغییرات دما و کمبود منابع علوفه مقاومت کند. گوسفند ساردا برای سیستم‌های چراگاهی گسترده مناسب است و در چراگاه‌های طبیعی و بوته‌زار‌ها به خوبی رشد می‌کند. 

این نژاد به مقاومت شگفت‌انگیز خود در برابر بیماری‌ها معروف است که مزیت بزرگی برای دامداران محسوب می‌شود. مقاومت طبیعی آنها در برابر عفونت‌های انگلی، مانند کرم‌های دستگاه گوارش، باعث می‌شود که مدیریت آنها در سیستم‌های آزاد و چراگاهی آسان‌تر باشد و نیازی به درمان‌های شیمیایی زیاد نباشد. 

تولید شیر

گوسفند ساردا بیشتر به‌خاطر تولید شیر معروف است که دارای محتوای چربی و پروتئین بالاست. این شیر برای تولید برخی از مشهورترین پنیر‌های ایتالیا مانند پکورینو ساردو و فیوره ساردو استفاده می‌شود که هر دو دارای نشانه منشاء جغرافیایی حفاظت‌شده (PDO) هستند. محتوای بالای چربی شیر ساردا طعم و بافت منحصر به فردی به پنیر‌ها می‌دهد که موجب محبوبیت آنها در بازار‌های داخلی و بین‌المللی می‌شود.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

گوسفند آراشان؛ گوسفند قرقیزستانی ۲۰۰ کیلویی که سنگین‌ترین گوسفند جهان است و ۱۹ میلیارد تومان قیمت دارد!

گوسفند شیروان؛ گوسفند باستانی و مشهور دشت مغان که سالی ۳ کیلو پشم تولید می‌کند

به‌طور متوسط، یک گوسفند ماده ساردا در هر دوره شیردهی که حدود ۱۸۰ روز طول می‌کشد، حدود ۱۵۰ تا ۲۵۰ لیتر شیر تولید می‌کند. میزان تولید شیر بسته به سن، سلامت و رژیم غذایی گوسفند متغیر است، اما حتی در شرایط متوسط نیز گوسفند ساردا یک منبع شیر قابل اعتماد است. 

تولید گوشت

گرچه نقش گوسفند ساردا در تولید شیر برجسته‌تر است، اما این گوسفند برای تولید گوشت نیز ارزشمند است. بره‌ها معمولاً در سنین جوانی ذبح می‌شوند و گوشت لطیف و خوشمزه‌ای تولید می‌کنند که در آشپزی سنتی ساردینیا محبوب است. گوشت این گوسفند طعمی ملایم و ظریف دارد که اغلب در غذا‌های سنتی ساردینیایی مانند آنیلو آرستو (بره کبابی) یا خورشت‌ها استفاده می‌شود. 

گوسفند ساردا یک نژاد مقاوم و سازگار است که جزو اجزای حیاتی کشاورزی ساردینیا به‌شمار می‌رود. تولید شیر عالی این گوسفند، همراه با سازگاری و مقاومت آن در برابر محیط‌های دشوار جزیره، آن را به بخش مهمی از زندگی روستایی ساردینیا تبدیل کرده است. چه برای تولید شیر و چه گوشت، گوسفند ساردا همچنان نقش مهمی در حفظ میراث کشاورزی جزیره و تولید برخی از بهترین محصولات لبنی ایتالیا ایفا می‌کند.