












راز بقا: «گوسفند زاگاوا» (Zaghawa sheep) یک نژاد قابل توجه در سودان است که عمدتاً توسط مردم زاگاوا پرورش داده میشود. این مردم در مناطق شمالی کشور، بهویژه در نواحی مانند دارفور و کوردفان زندگی میکنند. البته این گوسفند در مناطق شرقی کشور «چاد» نیز یافت میشود.
این نژاد به دلیل ویژگیهای منحصر به فردش ارزش زیادی دارد و نقش اساسی در شیوه زندگی دامداری در سودان ایفا میکند. گوسفند زاگاوا بهخاطر سازگاری، مقاومت فیزیکی و تواناییاش در سازگاری با شرایط محیطی سخت سودان شناخته میشود.
به گزارش راز بقا، گوسفند زاگاوا حیوانی با اندازه متوسط تا بزرگ است که معمولاً بدنی محکم و قوی دارد که با شرایط خشک و بیابانی سودان سازگار است. این گوسفندان بدنی مستحکم دارند و معمولاً نرها بزرگتر و سنگینتر از مادهها هستند. پوشش آنها کوتاه است و از آنها در برابر گرمای شدید بیابان محافظت میکند.
پشم گوسفند زاگاوا معمولاً زبر است و برای تولید پارچهها و پتوهای ساده استفاده میشود. این گوسفندان دارای رنگهای مختلفی از جمله سفید، سیاه و قهوهای هستند و بعضی از آنها ترکیبی از این رنگها دارند.
سر گوسفند زاگاوا معمولاً پهن است و پروفایل آنها صاف است. گوشهای آنها بلند و نوکدار است که این ویژگی به آنها کمک میکند تا گرمای بدنشان در شرایط داغ خارج شود. شاخهای گوسفندان نر (در صورت وجود) خمیده و قوی هستند که به آنها کمک میکند تا در برابر شکارچیان محافظت کنند.
به گزارش راز بقا، یکی از ویژگیهای بارز گوسفند زاگاوا، سازگاری فوقالعاده آنها با محیطهای سخت است. این گوسفندان بهخوبی در مناطق نیمهخشک سودان که در آنها آب و مرتع کمیاب است، سازگار هستند. آنها قادر به چرا در پوشش گیاهی کمحجم این مناطق هستند و بدنشان به خوبی با کمبود آب سازگار میشود. گوسفند زاگاوا همچنین به بسیاری از بیماریها و انگلها مقاوم است که این ویژگی در شرایط چالشبرانگیز سودان، جایی که بیماریهای دام رایج است، اهمیت ویژهای دارد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
بهارال یا گوسفند آبی؛ حیوانی با بدن گوسفند و کله بُز که عمودی راه میرود و شکار آن حرام است
گوسفند سردی؛ مشهورترین گوسفند مراکش که از گوشت آن «طاجین» تهیه میشود
گوسفند ساردا؛ گوسفند ایتالیایی با ۷۰ کیلو وزن که لب و دهانی شبیه انسان دارد و سلطان تولید شیر است!
مقاومت آنها نه تنها فیزیکی است بلکه از نظر رفتاری نیز مقاوماند. گوسفند زاگاوا بهخاطر قدرت بالایشان در تحمل شرایط سخت، شناخته میشود. این ویژگیها باعث میشود که این گوسفندان برای دامداران کوچنشین که به آنها برای تأمین غذا و درآمد وابسته هستند، بسیار ارزشمند باشند، زیرا گوسفندان میتوانند حتی در شرایط دشوار نیز زنده بمانند.
به گزارش راز بقا، گوسفند زاگاوا عمدتاً برای تولید پشم پرورش داده میشود، اما گوشت آن نیز منبع اصلی پروتئین برای جوامع محلی است. گوشت این گوسفندان خوشطعم، لطیف و مغذی است و بخش مهمی از رژیم غذایی سودانیها را تشکیل میدهد. علاوه بر این، گوسفند زاگاوا بهخاطر عملکرد تولیدمثلی خوبش شناخته شده است. اغلب گوسفندان ماده هر سال یک یا دو بره میزایند و برهها به سرعت رشد میکنند و منبع درآمد قابل اعتمادی برای دامداران از طریق تولید شیر و گوشت فراهم میآورند.
علاوه بر ارزش اقتصادی، گوسفند زاگاوا برای مردم زاگاوا از اهمیت فرهنگی بالایی برخوردار است. این نژاد بخشی از شیوه زندگی آنهاست و این حیوانات اغلب در مناسک مذهبی و مراسم خاص مانند مهریه یا قربانیها استفاده میشوند. گوسفند زاگاوا همچنین نقش مهمی در حفظ هویت اجتماعی و فرهنگی جامعه ایفا میکند، زیرا آنها جزئی از زندگی کوچنشینی هستند که از نسلها به نسل دیگر منتقل شده است.
گوسفند زاگاوا یک نژاد برجسته است که نقش حیاتی در معیشت و فرهنگ مردم زاگاوا دارد. سازگاری آنها با شرایط سخت اقلیمی سودان، همراه با تواناییهای تولیدی خوب و گوشت باکیفیت، باعث شده که این گوسفندان برای دامداران سودانی دارایی ارزشمندی به حساب آیند.