












راز بقا: کبوترپرانی در ایران، تنها یک تفریح ساده یا سرگرمی محلی نیست، بلکه بخشی از فرهنگ زیستی برخی شهرها و محلههاست که نسل به نسل منتقل شده است. اما در سالهای اخیر، این سنت دیرینه با دگرگونیهایی همراه بوده است؛ بهگونهای که جنبههای اقتصادی و تجاری آن بیش از پیش برجسته شده است.
به گزارش راز بقا، در این نوشته، به بررسی دقیق ابعاد اقتصادی و پنهان کبوترپرانی در ایران میپردازیم؛ از قیمتهای شگفتانگیز و بازارهای زیرزمینی گرفته تا قاچاق و تجارت غیرقانونی.
به گزارش راز بقا، یکی از مهمترین شاخصهای اقتصادی در حوزهی کبوترپرانی، قیمتگذاری انواع نژادهای خاص و بلندپرواز است. کبوترهایی که توانایی پرواز ساعتهای بالا را دارند، بهویژه اگر در مسابقات غیررسمی محلی رکوردی ثبت کرده باشند، میتوانند تا چند صد میلیون تومان خرید و فروش شوند. برخی از کبوترهای نایاب با رنگبندی خاص یا تبار ژنتیکی ممتاز، حتی قیمتی بالای یک میلیارد تومان دارند.
در شهرهایی مانند تهران، رشت، مشهد و کرمانشاه، کبوترهایی از نژادهای قدیمی مانند «شمرونی»، «لاهیجانی»، «سرور» و «شازده» طرفداران زیادی دارند و گاه بهعنوان سرمایهگذاری بلندمدت نیز تلقی میشوند.
به عنوان مثال در بازار پرندهفروشان تهران کبوترهایی از نوع «نوکقنار» تهران وجود دارند که تا حدود یک میلیارد و پانصد هزار تومان تومان معامله میشوند و مشتریان این کبوترها، پولدارهای بزرگ تهران هستند.
به گزارش راز بقا، بازارهای زیرزمینی خریدوفروش کبوتر، معمولاً در پارکینگها، خانههای شخصی، باغهای اطراف شهر و حتی گاراژهای خصوصی شکل میگیرند. این بازارها غیررسمی هستند و هیچ نظارت یا مقررات قانونی بر آنها اعمال نمیشود.
در این فضاها، دلالها نقش کلیدی دارند. آنها نهتنها واسطهی خریدوفروش هستند، بلکه ارزشگذاری و معرفی کبوترها را نیز برعهده دارند. برخی از دلالها برای جذب خریدار، اقدام به برگزاری «پرواز آزمایشی» میکنند تا توانایی کبوتر را بهصورت عملی نشان دهند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
کبوترها با چه پرندگانی میتوانند جفتگیری کنند و نتیجه آن چه خواهد شد؟
لیگ بازار آهن شادآباد؛ داستان گرو غلام دوستی در معروفترین مسابقه کبوترپرانی تهران
با نبود نظام ضمانت و شناسنامهدار بودن پرندگان، در برخی موارد کلاهبرداری، سرقت و فروش مجدد پرندگان خاص یکی از معضلات این حوزه در شهر تهران است. این مسأله، ریسک سرمایهگذاری در این حوزه را افزایش میدهد.
به گزارش راز بقا، یکی از جنبههای تاریک بازار کبوترپرانی، موضوع قاچاق و ورود غیرقانونی پرندگان از کشورهای همسایه است. در سالهای اخیر، برخی نژادهای خاص از افغانستان، پاکستان و عراق وارد ایران شدهاند؛ این پرندگان اغلب بدون نظارت بهداشتی، مجوز دامپزشکی یا کنترل ژنتیکی وارد بازار میشوند.
در برخی موارد نیز از کبوترها بدون هیچ نظارتی و حتی بدون هیچ ویژگی خاصی با قیمتهای نجومی معامله میشوند. این پدیده نهتنها مشکلات حقوقی ایجاد میکند، بلکه تهدیدی برای امنیت زیستی و اکوسیستم طبیعی کشور نیز محسوب میشود؛ چراکه نژادهای غیربومی ممکن است بیماریهایی را وارد جمعیت کبوتران داخلی کنند یا با پرندگان بومی در رقابت غذایی قرار بگیرند.
به گزارش راز بقا، بسیاری از کبوتربازان قدیمی، هنوز هم به کبوتر نه بهعنوان کالای تجاری، بلکه بهمثابهی یک همراه وفادار و موجودی روحبخش نگاه میکنند. آنها هزینههای نگهداری و پرورش را با جان و دل میپذیرند، بیآنکه به فکر سود مالی باشند.
اما در نقطهی مقابل، بخشی از نسل جوانتر که به دنیای تجارت علاقهمند است، به کبوتر بهعنوان سرمایهای با بازده اقتصادی نگاه میکند. این افراد نهتنها در خریدوفروش فعال هستند، بلکه برخی از آنها حتی برای پرندگان خود بیمهی غیررسمی یا قراردادهای تضمینی تنظیم میکنند. وجود رقابتهای پرواز با جوایز میلیونی نیز موجب شده است تا نگاه تجاری بر فضای سنتی سایه بیفکند.
کبوترپرانی در ایران امروز، در نقطهی تلاقی بین سنت و مدرنیته، عشق و تجارت، و فرهنگ و اقتصاد قرار دارد. درحالیکه این حوزه ظرفیتهایی فرهنگی و معنوی دارد، ورود جنبههای اقتصادی، گاه آن را به مسیرهای پرخطر کشانده است. برای حفظ اصالت این هنر - ورزش ایرانی و جلوگیری از آسیبهای زیستمحیطی و اقتصادی، نیاز به شناخت دقیق، قانونگذاری و آموزش عمومی احساس میشود.