بز براری؛ نژاد مقاوم هند با گوشت لذیذ و ارزشمند که می‌تواند دامداران ایرانی را به سود بالا برساند

راز بقا: بز براری یا Berari Goat یکی از نژاد‌های بومی هند است که خاستگاه اصلی آن ایالت مهاراشترا، به‌ویژه منطقهٔ تاریخی برار (Berar) در ناحیه ویدارب‌ها (Vidarbha) است. این نژاد در دسته نژاد‌های بومی و نیمه‌تجاری قرار می‌گیرد و به‌علت مقاومت بالا در برابر شرایط اقلیمی سخت و تولید گوشت با کیفیت، مورد توجه دامداران محلی قرار دارد.

منشأ و پراکندگی جغرافیایی

به گزارش راز بقا، منطقهٔ برار که نام این بز از آن گرفته شده، بخشی از نواحی مرکزی هند محسوب می‌شود و دارای اقلیم گرم، خشک و نیمه‌بیابانی است. بز براری بیشتر در مزارع کوچک و دامداری‌های سنتی یافت می‌شود و تاکنون برنامه‌های اصلاح نژاد گسترده‌ای روی آن اجرا نشده است؛ اما با این حال توانسته در محیط‌های سخت، کارایی خود را حفظ کند.

ویژگی‌های ظاهری بز براری

بز‌های براری دارای جثه‌ای متوسط تا بزرگ هستند. میانگین وزن آنها برای نر‌ها حدود ۴۵ تا ۵۵ کیلوگرم و برای ماده‌ها حدود ۳۵ تا ۴۵ کیلوگرم است. طول بدن متوسط، پا‌های محکم و ساختار استخوانی متناسب از دیگر ویژگی‌های فیزیکی این نژاد است.

رنگ پوست این بز‌ها معمولاً سفید، قهوه‌ای روشن یا ترکیبی از این دو رنگ با لکه‌های تیره بر روی بدن است. به گزارش راز بقا گوش‌ها بلند و افتاده‌اند و شاخ‌ها به‌صورت منحنی و رو به عقب رشد می‌کنند. دم کوتاه و ایستاده و چشم‌ها درشت و هوشیار هستند که نشانه‌ای از سلامت عمومی دام است.

قابلیت‌های تولیدی بز براری

یک. تولید گوشت

مهم‌ترین مزیت بز براری، توانایی بالای آن در تولید گوشت با کیفیت است. گوشت این نژاد دارای بافتی نرم، چربی کم و طعمی مطلوب است که آن را برای بازار‌های محلی بسیار جذاب می‌کند. رشد مناسب و بهره‌وری بالا در برابر جیره‌های کم‌هزینه، براری را به گزینه‌ای اقتصادی برای دامداران کوچک تبدیل کرده است.

دو. تولید شیر

اگرچه بز براری برای تولید شیر پرورش داده نمی‌شود، اما ماده‌های آن توانایی تولید روزانه حدود ۰/۵ تا ۱ لیتر شیر را دارند. شیر این نژاد دارای چربی بالا و مواد مغذی خوبی است و در بسیاری از روستا‌ها برای مصرف روزانه خانواده‌ها کاربرد دارد.

ویژگی‌های زیستی و توان زیستی

یک. مقاومت در برابر شرایط اقلیمی

یکی از نقاط قوت اصلی بز براری، مقاومت بالا در برابر گرمای شدید، کم‌آبی و علوفهٔ باکیفیت پایین است. این ویژگی باعث می‌شود در مناطق خشک و نیمه‌بیابانی هند، که بسیاری از نژاد‌های دیگر توان ادامهٔ بقا ندارند، بز براری عملکرد قابل‌قبولی داشته باشد.

دو. زادآوری

بز‌های براری معمولاً در هر زایش یک یا دو بزغاله به دنیا می‌آورند. فاصلهٔ بین زایش‌ها حدود ۸ تا ۱۰ ماه است. نرخ باروری بالا و مراقبت خوب مادر از بزغاله‌ها، از نقاط قوت این نژاد در حوزهٔ تولیدمثل به شمار می‌آید.

مزایا و معایب نژاد براری

مزایا:

مقاوم در برابر بیماری‌های شایع دامی

مناسب برای پرورش در اقلیم‌های گرم و خشک

رشد سریع و تبدیل غذایی خوب

توانایی تولید گوشت باکیفیت با هزینهٔ پایین

معایب:

تولید شیر محدود

کمبود اطلاعات علمی و پژوهشی دربارهٔ این نژاد

نبود برنامه‌های اصلاح نژاد گسترده

برای مطالعه بیش‌تر بخوانید:

بز جاتال؛ بز فیصل‌آبادی که مثل شتر آب ذخیره می‌کند، گیاه خاردار می‌خورد و عاشق نمک است!

بُز تالی: بز لاغر ایرانی که خوشمزه‌ترین گوشت جهان را دارد و عرب‌ها برایش سر و دست می‌شکنند

نقش بز براری در اقتصاد محلی

در بسیاری از مناطق روستایی هند، بز براری به‌عنوان منبعی پایدار برای تولید گوشت و درآمد خانوار‌ها محسوب می‌شود. به گزارش راز بقا نگهداری آسان، نیاز پایین به مراقبت دامپزشکی و تطابق با منابع محدود، موجب شده این نژاد برای دامداران کم‌درآمد به‌ویژه زنان روستایی، یک سرمایهٔ قابل اتکا باشد.

امکان پرورش بز براری در ایران

با توجه به شباهت اقلیم برخی استان‌های مرکزی و شرقی ایران با مناطق پرورش بز براری در هند، این نژاد می‌تواند گزینهٔ مناسبی برای پروژه‌های پایلوت وارداتی یا اصلاح نژادی باشد. مناطق خشک مانند سیستان و بلوچستان، کرمان، خراسان جنوبی و یزد ظرفیت مناسبی برای آزمایش پرورش این بز دارند.

البته قبل از واردات، نیاز به ارزیابی دقیق در زمینه‌های بهداشتی، تطابق زیستی، مقاومت به بیماری‌های محلی و پذیرش بازار وجود دارد.

بز براری با وجود آنکه هنوز چندان شناخته‌شده نیست، پتانسیل بالایی در حوزه‌های پرورش گوشت، پایداری در اقلیم خشک و کمک به اقتصاد خانوار‌های روستایی دارد. سرمایه‌گذاری در معرفی، اصلاح نژاد و آموزش دامداران دربارهٔ این نژاد، می‌تواند گامی مؤثر در جهت افزایش بهره‌وری دامپروری در کشور‌های مشابه هند باشد.