کبوتر آدانا؛ کبوتری بسیار زیبا از ترکیه با چین زیر گلو که در ایران طرفداران بسیار زیادی دارد

راز بقا: در دنیای رنگارنگ کبوتران زینتی، برخی نژاد‌ها نه‌تنها از نظر ظاهری چشم‌نوازند، بلکه حامل میراثی فرهنگی و تاریخی‌اند که به نسل‌ها منتقل شده‌اند. یکی از این نژاد‌های ویژه، کبوتر «آدانا دولَپ» «Adana Dewlap» است؛ گونه‌ای از گروه کبوتران «دولَپ‌دار» (یعنی دارای چین زیر گلو) که در حوضه رودخانه جیحان و دره حاصل‌خیز چوکوروا در جنوب ترکیه، به‌ویژه در شهر آدانا، شکل گرفته و پرورش یافته است. 

به گزارش راز بقا، این نژاد از دهه ۱۹۷۰ میلادی به شهرت رسید و در رده کبوتران «کاربردی» یا Utility Pigeons دسته‌بندی می‌شود، گرچه امروزه بیشتر به‌عنوان نژادی زینتی و ارزشمند شناخته می‌شود. 

خاستگاه و تبار نژادی کبوتر آدانا

به گزارش راز بقا، کبوتر آدانا در منطقه‌ای با پیشینه‌ی عمیق دامپروری و فرهنگ پرورش کبوتر شکل گرفت: ناحیه‌ی آدانا، واقع در جلگه‌ی چوکورُوا در جنوب ترکیه. این منطقه به‌دلیل شرایط اقلیمی مناسب و تاریخچه‌ی گسترده‌ی تعاملات فرهنگی، محل پیدایش نژاد‌های خاص و تلفیقی بوده است. کلمه Dewlap در این‌جا به معنی وجود یک چین و آویزه‌ی مشخص زیر گلوست که در بسیاری از نژاد‌های کبوتر عربی نیز دیده می‌شود. 

در واقع، «آدانا دولُپ» تبار خود را از کبوتران دولپ‌دار عربی گرفته است که در طول قرون گذشته از مسیر‌های تجاری و فرهنگی وارد آناتولی شده‌اند.

ویژگی مهم این نژاد، توازن میان زیبایی فیزیکی و قابلیت‌های ساختاری است؛ به‌گونه‌ای که در برخی مناطق، هنوز هم به‌عنوان کبوتر کاربردی (نه صرفاً نمایشی) مورد توجه قرار دارد. از آن‌جا که پرورش‌دهندگان محلی سبک‌های متفاوتی در اصلاح نژاد داشته‌اند، زیرنژاد‌های متنوعی از «آدانا دولپ» در منطقه شکل گرفته‌اند که هر یک خصوصیات منحصر‌به‌فرد خود را دارند. 

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

کبوتر گرونینگر: کبوتر اصیل هلندی که کله‌اش روی کمرش قرار دارد و شبیه بدن‌ساز‌ها راه می‌رود!

کبوتر یهودی؛ کبوتر مجارستانی معروف به «سلطان چهارفصل» که در ایران بسیار محبوب است

ویژگی‌های ظاهری و ساختاری این نژاد

به گزارش راز بقا، کبوتر «آدانا دولَپ» را می‌توان از طریق مجموعه‌ای از ویژگی‌های ظاهری متمایز شناسایی کرد. این کبوتر‌ها معمولاً بدنی کشیده و نسبتاً بزرگ دارند و در عین‌حال، حالت ایستایی خاصی دارند که آنها را در بین سایر نژاد‌ها برجسته می‌کند. اما مهم‌ترین ویژگی‌شان، وجود یک دولپ یا چین پوستی زیر گلو است که جلوه‌ای خاص و اشرافی به پرنده می‌بخشد. 

رنگ‌بندی در این نژاد متنوع است، اما در اکثر موارد رنگ‌های تیره یا متالیک با درخشش خاص، همراه با رنگ چشم روشن یا تضاددار دیده می‌شود. بال‌ها باید به‌صورت متقارن روی دم قرار بگیرند و فرم ایستادن پرنده حالت مغرورانه‌ای داشته باشد. پا‌ها قوی‌اند و نشانی از سلامت فیزیکی کبوترند. 

این ویژگی‌ها باعث شده‌اند که «آدانا دولَپ» هم در میان پرورش‌دهندگان سنتی و هم در میان علاقه‌مندان مدرن محبوبیت بالایی داشته باشد. 

گسترش جهانی و نقش در اصلاح نژاد

به گزارش راز بقا، از دهه ۱۹۷۰ به این سو، «آدانا» با حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی، در کشور‌های مختلفی معرفی شد و نام آن در محافل پرورش کبوتر زینتی تثبیت شد. جذابیت بصری، اصالت تبار و ظرفیت بالا برای اصلاح نژاد باعث شد تا این نژاد در کشور‌های اروپای شرقی، خاورمیانه و حتی بخش‌هایی از آسیای میانه گسترش یابد. 

از آن‌جا که این کبوتران به خوبی با محیط‌های جدید سازگار می‌شوند و تنوع ژنتیکی مناسبی دارند، بسیاری از پرورش‌دهندگان در نقاط مختلف جهان تلاش کرده‌اند تا از آنها برای ایجاد نژاد‌های جدیدتر یا بهبود نژاد‌های موجود استفاده کنند. به‌ویژه در کشور‌هایی مانند ایران، عراق، بلغارستان و آلمان، نمونه‌هایی از «آدانا» مشاهده شده که با نژاد‌های محلی ترکیب شده‌اند و نتیجه‌هایی جالب‌توجه در بر داشته‌اند.

به گزارش راز بقا، «آدانا دولَپ» نه‌تنها یک گونه‌ی کبوتر زیبای زینتی است، بلکه نمادی از پیوند سنت‌های پرورش کبوتر در خاورمیانه و آناتولی محسوب می‌شود. ترکیب بین چین زیر گلوی مشخص، ساختار بدنی متناسب و ظرفیت اصلاح‌پذیری، این نژاد را به یک انتخاب بی‌نظیر برای علاقه‌مندان به کبوتر‌های نادر و تاریخی تبدیل کرده است. 

با توجه به علاقه فزاینده‌ی جهانی به کبوتر‌های خاص و نمایشی، می‌توان انتظار داشت که این نژاد همچنان در دهه‌های آینده نیز جایگاه مهمی در میان نژاد‌های بین‌المللی داشته باشد.