












راز بقا: مرغها هم دنیای خود را در نبردی جنسی دارند و دانشمندان به تازگی یک استراتژی شگفتانگیز کشف کردهاند که مادهها از آن برای کنترل باروری تخمهایشان استفاده میکنند. تحقیقات جدید نشان میدهد که پس از جفتگیری، مرغها میتوانند اسپرم خروسهای کماهمیت یا کمرتبه را دفع کنند و تنها اسپرم خروسهای قدرتمند و غالب شانس باروری پیدا میکند.
به گزارش راز بقا، مرغها و خروسها هر دو در جفتگیری نسبتاً بیبندوبار هستند و با چندین شریک جفتگیری میکنند. اما مادهها اغلب در انتخاب شریک اختیار ندارند. آنها ترجیح میدهند با خروسهای بالاتر در سلسلهمراتب اجتماعی جفت شوند، اما خروسهای پایینتر، که معمولاً کوچکتر هستند، آنها را مجبور به جفتگیری میکنند. به جای مقابله مستقیم با این خروسها، مادهها ظاهراً یک راهکار دقیقتر و هوشمندانه برای کنترل باروری پیدا کردهاند: دفع اسپرمهای نامطلوب.
پژوهشی که توسط توماسو پیزاری، زیستشناس تکاملی و مدرس دانشگاه آکسفورد، انجام شد، نشان داد که در هر دفع معمولی، مرغها حدود ۸۰ درصد اسپرمهای خروس را از دستگاه تناسلی خود خارج میکنند. این موضوع تأثیر قابل توجهی بر رقابت میان خروسها دارد، زیرا تنها اسپرم خروسهای با رتبه بالاتر شانس بیشتری برای باروری تخمها پیدا میکند.
پیزاری میگوید: «به نظر میرسد که مادهها نقش بسیار ظریف، اما قدرتمندی در رقابت برای باروری دارند و این نقش پیشتر دستکم گرفته شده بود.»
به گزارش راز بقا دانشمندان برای این تحقیق از مرغهایی استفاده کردند که در محیط نیمهوحشی زندگی میکردند و شرایط زندگیشان شبیه نیاکان وحشیشان، خروسهای جنگلی قرمز، بود. آنها مرغها را با خروسهای مختلف جفت کردند و رتبه اجتماعی هر خروس را از ۱ تا ۶ تعیین کردند؛ رتبه ۱ بالاترین و غالبترین بود.
پس از هر جفتگیری، دانشمندان فرآیند دفع اسپرم را فیلمبرداری کردند و میزان اسپرم دفعشده را اندازهگیری نمودند. همچنین برای مقایسه، میزان کل اسپرم تولیدی هر خروس در جفتگیریهای کنترلشده دیگر ثبت شد تا مشخص شود کدام خروسها بیشترین و کمترین شانس باروری را دارند.
نتایج تحقیق نشان داد که اسپرم خروسهای کمرتبه بیشترین احتمال دفع را دارد و دلایل متعددی برای این موضوع وجود دارد:
تأثیر ترتیب جفتگیری: وقتی مرغها با چندین خروس جفتگیری میکنند، بیشتر اسپرمهای خروسهای بعدی دفع میشود. خروسهای کمرتبه اغلب فرصت اول برای جفتگیری ندارند، بنابراین اسپرم آنها به طور طبیعی بیشتر دفع میشود.
تأثیر رتبه اجتماعی: حتی وقتی ترتیب جفتگیری کنترل شد، رتبه اجتماعی خروسها تأثیر زیادی بر نگه داشتن اسپرم داشت. اسپرم خروسهای غالب بیشتر نگه داشته میشد و اسپرم خروسهای پایینتر به احتمال زیاد دفع میشد.
تأثیر حجم اسپرم: خروسهای کمرتبه معمولاً حجم بیشتری اسپرم در یک بار تولید میکنند و مشخص شد که مادهها بیشتر مایعات منی بزرگتر را دفع میکنند، احتمالاً به عنوان راهی برای کنترل باروری.
پیزاری توضیح میدهد: «به احتمال زیاد در شرایط طبیعی، خروسهای زیرمجموعه در بسیاری از جنبهها در موقعیت ضعیفتری قرار دارند و شانس باروری کمتری دارند.»
به گزارش راز بقا این تحقیق نشان میدهد که مادهها میتوانند نقش بسیار فعال و پیچیدهای در تعیین موفقیت باروری داشته باشند. برخلاف تصور سنتی که تنها خروسها در رقابت برای تولید مثل نقش دارند، این یافتهها ثابت میکنند که مادهها با روشهای ظریف، اما مؤثر، کنترل زیادی بر فرآیند باروری دارند.
همچنین این پژوهش اهمیت سلسلهمراتب اجتماعی و رفتارهای جفتگیری را در میان حیوانات نشان میدهد. این رفتارها میتوانند تأثیر قابل توجهی بر انتخاب همسر، انتقال ژنها و ترکیب ژنتیکی نسل بعدی داشته باشند.
مرغها نمونهای جذاب از استراتژیهای هوشمندانه طبیعت هستند. به گزارش راز بقا آنها نه تنها در انتخاب شریک نقش دارند، بلکه با تکنیکهایی مانند دفع اسپرمهای نامطلوب، کنترل پیچیدهای بر باروری خود اعمال میکنند. این رفتار نشاندهنده پیچیدگیهای تکاملی در میان پرندگان و اهمیت انتخاب جنسی است.
مطالعاتی از این دست، افقهای جدیدی برای درک رفتارهای حیوانات، تکامل و تعاملات جنسی باز میکنند و نشان میدهند که مادهها میتوانند با ظرافت و هوشمندی، فرآیند تولیدمثل را کنترل کنند.