موز آبی جاوا؛ موز معروف به «موز بستنی» با پوست آبی که بافت خامه‌ای شبیه به بستنی دارد و روی زمین آهسته حرکت می‌کند!

راز بقا: موز آبی جاوا (blue banana) که با نام‌های موز بستنی (Ice Cream banana)، موز وانیلی (Vanilla Banana) و گاهی موز هاوایی شناخته می‌شود، یکی از خاص‌ترین و زیباترین ارقام موز در جهان است. پوست آبی‌رنگ در زمان نارس بودن و طعم شیرین وانیلی هنگام رسیدن، این موز را به میوه‌ای افسانه‌ای تبدیل کرده است. 

به گزارش راز بقا، منشأ این رقم به آسیای جنوب شرقی می‌رسد، اما در هاوایی و دیگر مناطق اقیانوسیه شهرت جهانی یافته است. ویژگی‌های عجیب و مقاومت بالای آن باعث شده این موز در میان هزاران نوع موز، جایگاه ویژه‌ای داشته باشد.

منشأ و هویت گیاه‌شناسی

به گزارش راز بقا، موز آبی جاوا متعلق به گروه هیبریدی Musa acuminata × balbisiana است و با بسیاری از موز‌های شیرین و پختنی خویشاوندی دارد. هرچند زادگاه اصلی آن در جنوب شرقی آسیاست، اما با سفر‌های دریایی قدیمی، توسط مردم پلی‌نزی به جزایر هاوایی، ساموآ، فیجی و تاهیتی منتقل شد. به همین دلیل است که در بسیاری از مناطق به آن موز هاوایی نیز می‌گویند. 

از نظر گیاه‌شناسی، موز آبی جاوا به‌خاطر تحمل سرمای بالا مشهور است؛ ویژگی‌ای که در میان موز‌های دیگر کمتر دیده می‌شود. این گیاه می‌تواند هوای نزدیک به صفر درجه را تحمل کند و در برابر باد‌های شدید مقاوم است. ارتفاع آن معمولاً بین ۴.۵ تا ۶ متر است و خوشه‌های موز در حالت نارس با لایه‌ای مومی پوشیده می‌شوند که رنگ آبی نقره‌ای به آنها می‌دهد. 

طعم، بافت و کاربرد‌های خوراکی

به گزارش راز بقا، موز آبی جاوا لقب «موز بستنی» را به‌خاطر بافت بسیار نرم و خامه‌ای و طعمی که شبیه مخلوطی از بستنی وانیل و کاسترد شیرین است، دریافت کرده است. با رسیدن کامل، رنگ آبی پوست به زرد روشن تبدیل می‌شود، اما عطر خاص وانیلی همچنان باقی می‌ماند.

برای مطالعه بیشتر بخوانید:

سیب شکری وحشی؛ میوه معروف به «دسر شیرین طبیعت» با بافت ابری و کف‌آلود که پوستش شبیه پوست تمساح است!

میوه سروپیا؛ میوه استوایی کمیابی که شبیه انگشتان انسان است و طعمی شبیه ترکیب موز و انجیر دارد

مردم مناطق گرمسیری این موز را تازه، یخ‌زده، در اسموتی، دسر، شیرموز، بستنی خانگی و حتی در غذا‌های پخته‌شده مصرف می‌کنند. بافت لطیف آن بدون نیاز به شکر یا مواد افزودنی، طعم طبیعی بستنی را ایجاد می‌کند. در برخی مناطق آسیایی این موز را گریل می‌کنند یا در غذا‌های سنتی استفاده می‌شود. 

به دلیل بافت نرم، برای غذای کودک، پوره میوه و تهیه شیرینی‌های سالم نیز کاربرد دارد. برگ‌های بزرگ آن نیز مانند سایر موزها، برای پیچیدن و بخارپز کردن غذا استفاده می‌شود.

کشت، رشد و محبوبیت جهانی

به گزارش راز بقا، پرورش موز آبی جاوا نسبتاً آسان است و در مناطق گرم و نیمه‌گرم به‌خوبی رشد می‌کند. این گیاه خاک حاصلخیز و آفتاب کامل را ترجیح می‌دهد و در صورت داشتن رطوبت کافی، سالانه خوشه‌های فراوانی تولید می‌کند. گیاه از طریق پا جوش‌ها به‌سرعت تکثیر می‌شود و به‌صورت توده‌ای گسترش می‌یابد. 

در سال‌های اخیر، تصاویر موز‌های آبی و ویدئو‌های مربوط به طعم بستنی‌مانند آن در شبکه‌های اجتماعی وایرال شد و باعث افزایش علاقه جهانی به کشت آن گردید. امروز این موز در فلوریدا، جنوب کالیفرنیا، هند، استرالیا، جنوب شرق آسیا و بخش‌هایی از آفریقا کاشته می‌شود. ظاهر عجیب و طعم بی‌نظیر آن موجب شده در مزارع گردشگری، باغ‌های گیاه‌شناسی و بازار میوه‌های خاص طرفداران زیادی داشته باشد. مقاومت بالای آن نیز امیدبخش کشاورزی پایدار در مناطق گرمسیری است.

عجیب‌ترین ویژگی‌های موز آبی جاوا

به گزارش راز بقا، یکی از عجیب‌ترین ویژگی‌های موز آبی جاوا، رنگ آبی واقعی آن در زمان نارس بودن است؛ رنگی که آن‌قدر غیرعادی است که بسیاری از مردم تصور می‌کنند عکس‌ها دست‌کاری شده‌اند. این رنگ ناشی از لایه ضخیم مومی روی پوست موز است که حتی از موم روی انگور یا آلو نیز بیشتر است. 

ویژگی عجیب دیگر، بافت بسیار خامه‌ای این موز است که در حالت یخ‌زده، طعمی کاملاً مشابه بستنی نرم ایجاد می‌کند. بسیاری از گیاهخواران و طرفداران غذا‌های سالم از آن به‌عنوان بستنی طبیعی استفاده می‌کنند. برخی افراد حتی طعم «وانیلی-آدامسی» را در پس‌مزه آن گزارش کرده‌اند.

از نظر گیاه‌شناسی، موز آبی جاوا علی‌رغم طعم شیرین وانیلی، گیاهی فوق‌العاده مقاوم است و نسبت به سرما، باد، خشکی و شرایط سخت، استقامت بیشتری نسبت به بسیاری از انواع موز دارد. ساقه کاذب آن دارای حفره‌های هوایی است که نقش عایق حرارتی ایفا می‌کنند.

یکی دیگر از خصوصیات جالب آن، توانایی «حرکت آهسته» است. با رشد پاجوش‌ها در یک سمت و مرگ ساقه‌های قدیمی، کل بوته طی سال‌ها چند متر جابه‌جا می‌شود؛ پدیده‌ای که باغبان‌ها آن را «راه رفتن موز» می‌نامند.