۶ کسوفی که تاریخ را تحت تأثیر قرار داد
راز بقا: تماشای ماهگرفتگی یا خورشیدگرفتگی میتواند تجربهای شگفت انگیز باشد. رویدادهای نجومی زمانی اتفاق میافتند که زمین و خورشید یا زمین و ماه در یک راستا قرار میگیرند و خورشید یا ماه به طور موقت از دیدگاه زمینی انسان پنهان میشود؛ بنابراین شاید تعجب آور نباشد که این رویدادهای نادر آسمانی بر رفتار انسان تأثیر گذاشتهاند؛ به ویژه قبل از اینکه به طور گسترده درک شوند.
به گزارش راز بقا، از ایجاد ترس گرفته تا طرفداری از ارتش و اثبات نظریههای انقلابی، کسوفهای زیر در تاریخ نقش اساسی داشتهاند. با راز بقا همراه باشید تا نگاهی به این کسوفها بیندازیم.
۲۲ اکتبر ۲۱۳۴ قبل از میلاد: خورشید گرفتگی عذاب بزرگی را برای Hsi و Ho به همراه داشت!
یکی از اولین سوابق مربوط به خورشیدگرفتگیای است که در سند باستانی چینی شو چینگ (کتاب تاریخ) ظاهر میشود. این خورشیدگرفتگی که روزی را توصیف میکند که در آن «خورشید و ماه به طور هماهنگ به هم برخورد نکردند».
مورخان بر این باورند که این اشاره به خورشید گرفتگی ۲۲ اکتبر ۲۱۳۴ قبل از میلاد است. این افسانه از دو ستارهشناس سلطنتی به نامهای "Hsi" و "Ho" میگوید که از وظایف خود فرار کرده و به گوشهای رفته و مست کرده بودند. در نتیجه آنها نتوانستند رویداد را پیشبینی کنند و توسط امپراتور سر بریده شدند.
۲۸ مه ۵۸۵ قبل از میلاد: خورشید گرفتگی الهامبخش آتشبس بین لیدیها و مادها شد
به گفته هرودوت مورخ یونانی باستان، خورشید گرفتگی کامل باعث آتشبس غیرمنتظره بین دو کشور متخاصم شد که در نزدیکی رودخانه هالیس در منطقه مرکزی ترکیه فعلی در حال نبرد بودند.
به مدت پنج سال، لیدیها و مادها برای تسلط بر آناتولی میجنگیدند. در طول نبرد هالیس، که به عنوان نبرد کسوف نیز شناخته میشود، با ناپدید شدن خورشید در پشت ماه، آسمان ناگهان تاریک شد.
سربازان با تعبیر این پدیده به عنوان نشانهای مبنی بر اینکه خدایان میخواستند درگیری پایان یابد، سلاحهای خود را زمین گذاشتند و برای آتش بس مذاکره کردند.
۲۷ اوت ۴۱۳ قبل از میلاد: ماه گرفتگی به همراه خرافات برای آتن مرگبار بود
در اوج جنگ پلوپونز (Peloponnese)، در پیِ یک مبارزه چنددههای بین آتن و اسپارت، سربازان آتنی خود را در یک نبرد شکستخورده در برابر دولت شهر سیسیلی سیراکوز (که با اسپارت متحد بودند) گرفتار یافتند.
فرمانده آتن، نیکیاس، دستور عقبنشینی موقت داد. طبق روایتی از نویسنده و فیلسوف یونانی پلوتارک، در حالی که سربازان آماده میشدند تا به خانه بروند، ماه گرفتگی اتفاق افتاد که باعث شد نیکیاسِ بسیار خرافاتی حرکت را به تعویق بیندازد. سیراکوسیها از این تأخیر استفاده کردند و حمله دیگری را ترتیب دادند و بر آتنیها غلبه کردند و سنگر خود را در دریای مدیترانه تضعیف کردند. شکست در سیسیل آغاز پایان تسلط آتن بود.
۲۹ فوریه ۱۵۰۴: ماه گرفتگی کریستف کلمب را از گرسنگی نجات داد؟
دوازده سال پس از فرود در سان سالوادور، کریستوفر کلمب در حال کاوش در سواحل آمریکای مرکزی بود که کرمهای چوبی به کشتی او حمله کردند و باعث نشتی شدند و او را مجبور به توقف اضطراری در جامائیکا کردند. او و خدمه اش بیش از یک سال را در آنجا در انتظار امداد گذراندند. مردم بومی جزیره در ابتدا از مردان استقبال کردند و به آنها غذا و سرپناه دادند، اما زمانی که اسپانیاییها نتوانستند در ازای آن تجارت ارائه دهند و برخی از خدمه کلمب شروع به دزدی از آنها کردند، منابع آنها را قطع کردند.
طبق روایت پسر کریستف کلب یعنی فردیناند، کلمب با ستارهشناسی که با خود آورده بود مشورت کرد و در مورد ماه گرفتگی کامل آینده مطالعه کرد. فردیناند مینویسد که کلمب به جامائیکاییها گفت که خدایان به دلیل کوتاهی در ارائه کمک از آنها ناراضی هستند و آنها با تبدیل ماه به رنگ قرمز خونآلود مخالفت خود را نشان میدهند.
کسوف طبق برنامه اتفاق افتاد و فردیناند ادعا میکند که جامائیکاییها با ترس واکنش نشان دادند و سپس قول دادند که تغذیه کلمب و خدمه اش را از سر بگیرند.
به هر حال داستان خوبی میسازد. با این حال، بسیاری از مورخان نسبت به این گزارش تردید دارند، به ویژه از آنجاکه مردم بومی این منطقه تنها شش سال قبل از آن شاهد ماه گرفتگی بودهاند.
به گزارش راز بقا، با این وجود، تحقیقات تأیید میکند که ماه گرفتگی در آن زمان رخ داده است. همانطور که جان مککال، استاد مردمشناسی در دانشگاه ایلینوی جنوبی، خاطرنشان میکند: «در حالی که چنین داستانهایی را باید با شک و تردید در نظر گرفت، مسیر کسوف ۱۵۰۴ مشخص است و به نظر میرسد که روایت کلمب با جنبههای تاریکتر شهرت او مطابقت دارد.»
۷ آگوست ۱۸۶۹: خورشید گرفتگی بین دانشمندان و بومیان آلاسکا صلح برقرار کرد
جورج دیویدسون، ستارهشناس و کاشف برجسته، پیش از این در سال ۱۸۶۹ زمانی که عازم یک سفر علمی به دره چیلکات شد، چندین منطقه در آلاسکا را بررسی کرده بود. به دلیل برخی تحریکات آمریکا، مردم این دره خشمگین شده بودند و ممکن بود از او به جای آغوش باز، با تفنگ و نیزه استقبال کنند.
دیویدسون در یک جلسه اولیه پرتنش در ۶ آگوست توضیح داد که به دلایل کاملاً علمی آمده است و به چیلکات گفت که مشتاق است که یک خورشید گرفتگی کامل را در روز بعد مشاهده کند.
معلوم نیست چیلکات در مورد کسوف یا پیشبینی دیویدسون چه فکری میکند، اما پس از این رویداد، دیویدسون و گروهش گزارش میدهند که توانستهاند به کاوشهای خود ادامه دهند.
۲۹ مه ۱۹۱۹: خورشید گرفتگی نظریه بزرگ اینشتین را تأیید کرد
دانشمندان انگلیسی به رهبری فیزیکدان سر آرتور ادینگتون، در تلاش برای آزمایش نظریه نسبیت عام چهارساله آلبرت اینشتین، از یک خورشید گرفتگی کامل استفاده کردند. در طول ماه گرفتگی، زمانی که ماه جلوی نور خورشید را گرفت، ستارگان بیشتری در نزدیکی خورشید قابل مشاهده بودند. اندازهگیریهای این تیم در طول ماهگرفتگی، نور ستارهها به دور خورشید را تأیید کرد. این تایید اولیه نظریه اینشتین بود که اجسام عظیم تار و پود فضا-زمان را منحرف میکنند و اعوجاج به صورت گرانش ظاهر میشود.