پارو ماهی؛ ماهی عجیبی که وقتی سر و کلهاش پیدا شود، زلزله میآید!
راز بقا: پاروماهی (Oarfish) ماهیهای بزرگ، تا حد زیادی دراز و پرهدار دریایی متعلق به خانواده کوچک Regalecidae هستند. در مناطق معتدل اقیانوسی تا مناطق گرمسیری زندگی میکند، اما به ندرت دیده میشود.
به گزارش راز بقا، خانواده پاروماهی شامل سه گونه در دو جنس است. یکی از این پاروماهیهای غول پیکر طولانیترین ماهی استخوانی زنده است که طول آن تا ۱۷ متر میرسد.
پاروماهی اولین بار در سال ۱۷۷۲ توصیف شد. برخوردهای نادر با غواصان و به ندرت دیده شدن آن باعث شده اطلاعات کمی در مورد رفتار و بوم شناسی پارو ماهی وجود داشته باشد. پاروماهیها حیواناتی منفرد هستند و ممکن است در اعماق قابل توجهی تا ۱۰۰۰ متر زندگی کنند. در فوریه ۲۰۰۳ یک پاروماهی به اندازه ۳.۳ متر و ۶۳.۵ کیلوگرم با استفاده از میله ماهیگیری طعمه شده با یک ماهی مرکب در Skinningrove، انگلستان صید شد.
ویژگیهای پاروماهی
تصور میشود که نام رایج «پاروماهی» یا به بدن بسیار فشرده و کشیده آنها اشاره دارد، یا به این باور که این ماهیها با بالههای لگنی خود را در آب میچرخانند. مورد دوم اکنون بیاعتبار شده است. خانواده Regalecidae از کلمه لاتین regalis به معنای «سلطنتی» گرفته شده است. نادر بودن و اندازه بزرگ آنها، حضورگاهگاهی پاروماهیها در ساحل پس از طوفان، و عادت آنها به ماندن در سطح هنگام بیماری یا مرگ، باعث شده است که پاروماهی منبع احتمالی بسیاری از داستانهای مارهای دریایی باشد.
اگرچه گونههای بزرگتر بهعنوان ماهیهای شکار در نظر گرفته میشوند و تا حدی جزئی به صورت تجاری صید میشوند، پاروماهی، اما به ندرت زنده صید میشوند. گوشت آنها به دلیل قوام ژلاتینی آن برای خوردن مناسب نیست.
پاروماهی غول پیکر با طول کلی منتشر شده ۸ متر و با گزارشهای تایید نشده ۱۱ متر و ۱۷ متر و وزن ۲۷۰ کیلوگرم تا حد زیادی بزرگترین عضو خانواده است. طول ماهی استریمر به ۳ متر میرسد، در حالی که بزرگترین نمونه ثبت شده از Regalecus russelii ۵ متر اندازه گیری شده است.
در برخی از پاروماهیهای یافت شده، انتهای دم ممکن است شبیه کُنده به نظر برسد. این احتمالاً نتیجه قطع عضو است که تصور میشود یک مکانیسم دفاعی در برابر شکارچیان باشد. دانشمندان در مورد عادات واقعی جفتگیری و تولید مثل این ماهیها اطلاعات بسیار کمی دارند. یک ماده میتواند صدها هزار تا میلیونها تخم بگذارد. تخمهای خود را در آب رها میکند آنها آزادانه در آب شناور میشوند.
در مطالعهای که اخیرا در مورد این گونه صورت گرفته نشان داده شد که «کوسه ماکوی باله کوتاه» و «نهنگ اسپرم» هر دو بر اساس الگوهای انتقال انگل میتوانند شکارچیان پاروماهی باشند. این نتایج بر اساس تجزیه و تحلیل بافت احشایی یک پاروماهی که توسط موسسه دریایی جزیره کاتالینا در جزیره سانتا کاتالینای کالیفرنیا بازیابی شده، انجام شد.
رابطه بین پاروماهی و زلزله
پیدا کردن یک پاروماهی غول پیکر در ساحل یک اتفاق نادر است، زیرا این ماهی، یک گونه ماهی آبهای عمیق است که به ندرت دیده میشود. بنابراین، زمانی که در اکتبر ۲۰۱۳ یک پاروماهی در ساحل کالیفرنیای جنوبی پیدا شد، شایعهسازی به سرعت شروع شد.
یک لاشه پارو ماهی به طول ۵.۵ متر در ۱۳ اکتبر کشف شد. رویدادی که در زندگی اهالی ساحل جزیره کاتالینا در کالیفرنیای جنوبی تنها یک بار اتفاق میافتد. پنج روز بعد یک پاروماهی به اندازه ۴.۳ متر در ساحل سن دیگو پیدا شد.
در آن زمان برخی ادعا میکردند که حضور پاروماهی در ساحل نشانه آن است که به زودی زلزلهای اتفاق خواهد افتاد. مارک بنفیلد، محققان دانشگاه در آن زمان اعلام کردند اندکی قبل از زلزله و سونامی توهوکو در سال ۲۰۱۱ ژاپن، حدود ۲۰ ماهی پارو در سواحل این منطقه به گل نشستند.
به گزارش آن زمان ژاپن تایمز، پاروماهی در ژاپن با نام «ریوگو نو تسوکای» یا «قاصدی از کاخ خدای دریا» شناخته میشود. دهها تن از پاروماهیهای اعماق دریا توسط ماهیگیران ژاپنی در حول حوش زمین لرزه قدرتمند ۸.۸ ریشتری شیلی در مارس ۲۰۱۰ کشف شدند.
«کیوشی واداتسومی»، متخصص زلزلهشناسی میگوید: «ماهیهای اعماق دریا که در نزدیکی کف دریا زندگی میکنند نسبت به ماهیهای نزدیک سطح دریا به حرکتهای گسلهای فعال حساستر هستند».
حیواناتی که زلزله را حس میکنند
این اولین باری نبود که محققان ارتباط بین رفتار حیوانات و زلزله را بیان کردند. در واقع، تاریخچهای طولانی از گزارشها از رفتار بسیار عجیب حیوانات خانگی، حیوانات باغ وحش و حیات وحش در روزها یا دقایقی قبل از احساس لرزش توسط انسان وجود دارد.
یک نمونه معروف در تاریخ «هلیکه»، شهری در یونان باستان، ثبت شده است. «آلیانوس» نویسنده رومی نوشت: در زمستان ۳۷۳ قبل از میلاد، «همه موشها، مارها، هزارپاها و سوسکها و هر موجود دیگری از این نوع از شهر رفتند». «پس از رفتن این موجودات، زلزلهای در شب رخ داد، شهر فروکش کرد، موجی عظیم جاری شد و هلیکه ناپدید شد».
در فوریه ۱۹۷۵، زلزلهای به بزرگی ۷.۳ ریشتر هایچنگ، شهری با جمعیت یک میلیون نفر در استان لیائونینگ چین را لرزاند. اما یک روز قبل، مقامات شهری بر اساس گزارشهایی مبنی بر رفتار عجیب حیوانات دستور تخلیه را صادر کردند: برای مثال، مارهایی که در این منطقه در خواب زمستانی بودند ماهها قبل مخفیگاههای زمستانی خود را رها کردند. تخلیه زودهنگام هایچنگ باعث نجات جان هزاران انسان شده است.
مسئولان باغ وحش در پارک ملی جانورشناسی اسمیتسونیان در واشنگتن دی سی گزارش دادند که بسیاری از حیوانات آنها دقایقی قبل از زلزله ۵.۸ ریشتری منطقه به دنبال سرپناهی رفتند یا شروع به فریاد زدن کردند. مارهای شبانه مانند مارهای سر مسی از مخفیگاه بیرون آمدند، میمونها به بالای درختان حرکت کردند و فلامینگوها لحظاتی قبل از اینکه لرزش توسط نگهبانان باغ وحش احساس شود، جمع شده بودند.