سلطان واقعی اقیانوس؛ ترسناک‌ترین کوسه‌های جهان، برای این حیوان یک غذای خوشمزه هستند!

راز بقا: شکار گله‌ای اورکا یا نهنگ قاتل به نظر می‌رسد که افسانه‌ای باشد، اما این شکارچیان وحشی که در گروه‌هایی با نظم آهنین کار می‌کنند، بسیار راحت‌تر از یک اورکای تنها می‌توانند طعمه‌های بسیار سخت‌تری را شکار کنند. 

به گزارش راز بقا، کوسه‌های سفید چه؟ این الهام‌بخش وحشت در دریاها؟ یک اورکا یا نهنگ قاتل به کوسه سفید می‌خندد. در واقع، اکنون دانشمندان در سواحل آفریقای جنوبی مشاهده کرده‌اند که یک اورکا به تنهایی می‌تواند یک کوسه سفید را بسیار راحت به آن دنیا بفرستد و با جگر خوشمزه و مغذی‌اش اعلام پیروزی کند. 

«آلیسون تاونر»، زیست‌شناس دریایی از دانشگاه رودز در آفریقای جنوبی، می‌گوید: «همان‌طور که قبلاً در آفریقای جنوبی مشاهده شده، اورکا‌ها علاقه زیادی برای استخراج و مصرف کبد غنی از چربی کوسه‌های سفید دارند که البته نشان‌دهنده یک رفتار تغذیه‌ای کاملا خاص و ویژه است».

اما چیزی که در آفریقای جنوبی اخیرا اتفاق افتاد حیرت‌انگیز بود. یک اورکا با نام مستعار استاربورد (به دلیل باله پشتی ولو شده‌اش) به تنهایی یک کوسه سفید را در یک بازه زمانی حیرت انگیز دو دقیقه‌ای تسلیم کرد. استاربورد این کوسه سفید ۲.۵ متری جوان را شکار کرد و در حالی که جگر این کوسه را با دهان خود حمل می‌کرد از کنار یک قایق عبور کرد». 

لحظه شکار یک کوسه سفید توسط یک اورکا

اورکا‌ها در سرتاسر جهان تلاش خود را بر روی انواع مختلف طعمه‌ها متمرکز می‌کنند، بسته به آنچه در دسترس است. اما چند سال پیش، نوع خاصی از شکار آن‌ها باعث شگفتی دانشمندان شد. برای چندین سال اورکا‌ها در حال کوسه‌های سفید را در سواحل آفریقای جنوبی می‌کشتند و این روند کشتار به شکل مستند نیز ثبت شده است. 

آن‌ها فقط به یک چیز علاقه دارند و آن یک چیز را با دقت هدف قرار می‌دهند. جگر کوسه‌های سفید بزرگ و مغذی است. این اندام به عنوان ذخیره‌ای برای چربی‌ها و روغن‌هایی عمل می‌کند که کوسه‌ها را در سفر‌های مهاجرتی حماسی‌شان حفظ می‌کنند. اورکا‌ها به نوعی این موضوع را فهمیده اند و با خوشحالی به سمت آن‌ها برای شکار می‌روند. 

به گزارش راز بقا؛ مشاهدات مستند از شکار، با این حال، نسبتا نادر است. تنها چند گروه متشکل از دو یا چند اورکا در حین سلاخی کوسه باله قرمز به صورت مستند ثبت شده و بسیاری از مشاهدات مربوط به همان اورکا‌ها هستند. از سال ۲۰۱۵، صحنه‌ای مشاهده شد که اورکای استاربورد به همراه کوسه‌های نر یک گونه دیگر به نام «پورت» (به دلیل خم شدن باله پشتی به سمت چپ) باهم شکار می‌کردند.

در ۱۸ ژوئن ۲۰۲۳، مشاهدات مربوط به پورت و استاربورد در خلیج «موسِل» در سواحل شرقی آفریقای جنوبی گزارش شد. محققان بسیج شدند و با یک قایق به راه افتادند تا ببینند آیا می‌توانند این جفت را مشاهده کنند یا خیر. آن‌ها آن‌ها را در جزیره «سی‌یل»، یک شکارگاه شناخته شده اورکا پیدا کردند. اما پورت جدا شد و به سمت شمال جزیره رفت، در حالی که استاربورد در سمت دیگر، به سمت جنوب باقی ماند.

وقتی یک کوسه سفید جوان در نزدیکی محل استاربورد ظاهر شد، اورکا درنگ نکرد و برای کشتن او حرکت کرد. در کمتر از دو دقیقه، کوسه تکه پاره شد و استاربورد جایزه کبدی خود را دریافت کرد. لاشه کوسه، به اندازه ۳.۵۵ متر در همان نزدیکی پیدا شد. اما، از آنجایی که این کشتار با چشم مشاهده نشده بود، مشخص نیست که فقط اورکا یا هر دو یعنی به همراه پورت عامل شکار بوده‌اند. 

در حالی که کشف رفتار پیچیده این شکارچیان چشمگیر هم مسحورکننده و هم شگفت‌انگیز است، دانشمندان نگران تأثیر آن بر اکوسیستم محلی هستند. از زمانی که اورکا‌ها شروع به شکار کوسه‌ها کرده اند تعداد کوسه‌ها کمتر شده است. این به نوبه خود به معنای کشتار کمتر «فوک فیلی» توسط کوسه هاست.

مشخص نیست که آیا این شکار کوسه‌ها توسط اورکا‌ها اثرات جدی تری روی اکوسیستم دارد یا نه! مانند افزایش رقابت غذایی بین فوک‌ها، که می‌تواند فوک‌های جوان‌تر و آسیب‌پذیرتر را تحت تأثیر قرار دهد و بعداً مشکلات جمعیتی آن‌ها را ایجاد کند.

«پریمو میکارلی»، زیست شناس کوسه در دانشگاه «سی‌ینای» ایتالیا می‌گوید: «طی دو دهه بازدید سالانه از آفریقای جنوبی، من تأثیر عمیق این نهنگ‌های قاتل را بر جمعیت کوسه‌های سفید محلی مشاهده کردم. دیدن حمل جگر کوسه سفید از کنار کشتی ما فراموش نشدنی است.». وی همچنین در ادامه گفت: «با وجود ترسی که نسبت به این شکارچیان دارم، به طور فزاینده‌ای نگران تعادل اکولوژیکی دریای ساحلی هستم».

اورکا‌ها یادگیرنده‌های اجتماعی بسیار باهوش و بسیار سریعی هستند. اگر تعداد بیشتری از حیوانات به منطقه نقل مکان کنند، و آن‌ها شروع به تقسیم و تسخیر آن‌ها کنند، حضورشان می‌تواند تأثیرات اکولوژیکی جشن‌های عیاشانه آن‌ها تسریع کند.

تاونر می‌گوید: «حضور این نهنگ‌های قاتل شکارچی کوسه احتمالاً با پویایی اکوسیستم گسترده‌تری مرتبط است و تحولات سریع این پدیده، همگام شدن با علم را چالش برانگیز می‌کند».