بز سِندی؛ بز پاکستانی ۷۰ کیلویی که آواز میخواند، روزی ۳ لیتر شیر میدهد و عاشق خوردن خار است!
راز بقا: «بز بومی سندی» یک نژاد خاص و مقاوم از بزهای خانگی است که از منطقه سند در پاکستان منشا گرفته است. این نژاد به دلیل سازگاری با محیطهای سخت، تولید شیر با کیفیت بالا و ویژگیهای گوشتی خود شهرت دارد و در بخشهایی از آسیا، خاورمیانه و آفریقا مورد توجه قرار گرفته است.
به گزارش راز بقا، بز سندی تاریخی غنی و ویژگیهای منحصربهفردی دارد که آن را به یکی از محبوبترین نژادهای بز در منطقه زادگاه خود و همچنین دیگر نقاط دنیا تبدیل کرده است. بز سندی دارای سه نژاد مهم است: کاموری، گولابی و پاتری.
ریشه تاریخی بز سندی
بز سندی تاریخ طولانیای دارد که به هزاران سال پیش در استان سند پاکستان برمیگردد، منطقهای که به دلیل شرایط آبوهوایی سخت، شامل گرمای شدید و منابع محدود آب شناخته میشود.
این نژاد عمدتاً برای تولید شیر، گوشت و پوست پرورش داده شده است. بز سندی بهطور خاص برای زندگی در زمینهای خشک و بیابانی این منطقه تکامل یافته و تبدیل به یک حیوان مقاوم و سختجان شده است.
در گذشته، بزهای سندی توسط کشاورزان محلی برای تأمین شیر و گوشت در مناطق روستایی پرورش داده میشدند، جایی که این بزها نقش مهمی در تأمین منابع غذایی ایفا میکردند. در طول قرنها، بز سندی محبوبیت خود را فراتر از پاکستان به کشورهای همسایه مانند هند، خاورمیانه و بخشهایی از آفریقا گسترش داده است. سازگاری این نژاد با شرایط مختلف محیطی باعث شده است که این بز در بسیاری از نقاط جهان شناخته شود.
بز پاتری سندی
خصوصیات فیزیکی بز سندی
بزهای نژاد سندی یعنی گولابی، پاتری و کاموری دارای جثه متوسط تا بزرگ است و معمولاً بهدلیل ساختار بدنی مقاوم و عضلانیشان شناخته میشوند. به گزارش راز بقا این نژاد بهطور خاص برای اقلیمهای گرم و خشک سازگار شده که در ویژگیهای فیزیکی آن منعکس میشود.
بدن و اندازه: بزهای سندی دارای بدنی متناسب و قوی هستند. وزن نرهای بالغ معمولاً بین ۴۵ تا ۷۰ کیلوگرم، در حالی که وزن میشها حدود ۳۵ تا ۵۰ کیلوگرم است. آنها بدنی عضلانی و مقاوم دارند که برای تولید شیر و گوشت بسیار مناسب است.
رنگ و پوشش: این نژاد معمولاً پوشش کوتاهی دارد که در رنگهای مختلفی از جمله سفید، سیاه، قهوهای یا ترکیبی از این رنگها مشاهده میشود. بعضی از بزها ممکن است علامتهایی خاص روی صورت یا بدن خود داشته باشند، مانند خط سفید روی پیشانی یا لکههایی روی بدن. پوشش کوتاه به بز سندی کمک میکند تا با دمای بالای هوا سازگار باشد و گرما را بهتر دفع کند.
گوشها و شاخها: بزهای سندی از جمله نوع گولابی دارای گوشهای آویزان و بلند هستند و معمولاً شاخهایی دارند که بهطور افقی خم میشوند. به گزارش راز بقا شاخها در نرها بیشتر نمایان هستند، در حالی که در مادهها شاخها کوچکتر است یا ممکن است اصلاً شاخ نداشته باشند (بدون شاخ). گوشهای بلند از ویژگیهای بارز این نژاد هستند که به ظاهر خاص آن افزوده است.
تولید شیر و گوشت: بزهای سندی بهخاطر تولید شیر با کیفیت بالا شناخته میشوند و در دوره شیردهی میتوانند مقدار زیادی شیر تولید کنند. شیر آنها معمولاً برای تهیه ماست، گهی (کره تصفیه شده) و دیگر محصولات لبنی استفاده میشود.
یک بز سندی از جمله نژادهای گولابی و کاموری و پاتری میتوانند در دوره شیردهی خود ۲ تا ۳ لیتر شیر در روز تولید کنند. البته این مقدار میتواند بسته به عواملی مانند سلامت، رژیم غذایی و مراقبتهای فردی بز متغیر باشد.
دوره شیردهی: دوره شیردهی یک بز سندی معمولاً ۵ تا ۷ ماه طول میکشد. در این مدت، تولید شیر به تدریج کاهش مییابد و بیشترین میزان تولید در ۲ تا ۳ ماه اول پس از زایمان رخ میدهد.
کیفیت شیر: شیر تولید شده توسط بزهای سندی از کیفیت خوبی برخوردار است و دارای درصد چربی بین ۴ تا ۶ درصد است که آن را برای تهیه محصولات لبنی مانند ماست، پنیر و گهی (کره تصفیهشده) مناسب میکند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
بز کوتا؛ قد بلندترین بز جهان که از الاغ بزرگتر است و برای صاحبش ثروت و قدرت میآورد
بز توگنبرگ؛ قدیمیترین بز شیرده جهان که زود به بلوغ میرسد و دو برابر یک گاو شیر میدهد!
بز صعیدی؛ بز مصری که استاد زندگی در بیابان است و بلوغ زودرس و باروری غیر طبیعی دارد
تغییرات بسته به شرایط: اگر بزهای سندی تحت شرایط بهینه با تغذیه مغذی و دسترسی به آب پرورش یابند، برخی از آنها ممکن است کمی بیشتر از ۳ لیتر در روز شیر تولید کنند. از نظر تولید گوشت، بزهای سندی بهخاطر گوشت لطیف و خوشطعم خود نیز بسیار ارزشمند هستند. این نژاد بهطور عمده برای تولید هر دو محصول شیر و گوشت پرورش داده میشود.
رفتارشناسی بز سندی
بزهای سندی بهخاطر خلقوخوی آرام و مطیع خود شناخته میشوند. این بزها راحت قابل مدیریت هستند و معمولاً با دیگر حیوانات در مزرعه بهخوبی کنار میآیند، که آنها را برای سیستمهای کشاورزی ترکیبی ایدهآل میکند.
با اینکه طبیعتاً آرام هستند، این بزها همچنان حیواناتی فعال و کنجکاو هستند و معمولاً در حال چرا و جستجوی غذا دیده میشوند.
به دلیل سازگاری با محیطهای سخت، بزهای سندی مقاوم هستند و به مراقبت زیادی نیاز ندارند. این بزها نسبت به بیماریها مقاوم هستند، هرچند که هنوز نیاز به مراقبتهای اساسی مانند سرپناه مناسب، تغذیه صحیح و بررسیهای بهداشتی منظم دارند.
بزهای سندی بهخوبی در سیستمهای چرای آزاد پرورش مییابند، جایی که میتوانند برای علوفه جستوجو کنند، هرچند که میتوان آنها را در محیطهای کنترلشده نیز پرورش داد.
بز سندی نژادی است استثنایی که بهخوبی برای زندگی در شرایط سخت منطقه سند سازگار شده است. با تولید شیر و گوشت با کیفیت بالا، سلامت مقاوم و خلقوخوی آرام، این نژاد همچنان منبع مهمی برای کشاورزان در سراسر جهان است. توانایی این بز در سازگاری با محیطهای مختلف باعث شده است که گزینهای محبوب برای بسیاری از کشاورزان کوچک باشد که به دنبال نژادی قابلاعتماد و کمهزینه برای پرورش هستند.
سه حقیقت جالب درباره بز سندی
آنها به «آواز خواندن» معروف هستند
بزهای سندی به خاطر تولید صداهای متمایز و ملایم خود شناخته میشوند که تقریباً میتوان آن را نوعی «آواز» توصیف کرد. در حالی که بیشتر بزها با صدای عادی خرخر میکنند، بزهای سندی صدای خاصی دارند که ریتمیک و مداوم است. کشاورزان مناطق بومی این بزها گاهی میگویند که این بزها وقتی خوشحال، هیجانزده یا در حال فراخواندن دیگر بزها هستند «آواز میخوانند». این ویژگی عجیب، اما جذاب، آنها را از دیگر نژادهای بز متمایز میکند.
آنها میتوانند بدون آب برای روزها زنده بمانند
یکی از ویژگیهای عجیب و شگفتانگیز بز سندی توانایی آنها در زنده ماندن در شرایط بیآبی شدید است. برخلاف اکثر دامها که به آب روزانه نیاز دارند، بزهای سندی میتوانند برای مدت زمان طولانی بدون آب زندگی کنند، حتی گاهی برای چندین روز.
بز گولابی سندی
این توانایی فوقالعاده برای زنده ماندن بدون مصرف منظم آب به سازگاری طبیعی آنها با اقلیمهای خشک و گرم منطقه سند مربوط میشود. به گزارش راز بقا این بزها به طور مؤثر آب را حفظ میکنند و همین ویژگی آنها را برای محیطهای سخت با منابع آب محدود ایدهآل میسازد.
آنها اشتهای عجیبی به «علفهای هرز» دارند
در حالی که اکثر بزها به خوردن علف، برگها و بوتهها علاقه دارند، بزهای سندی ترجیح عجیبی به خوردن علفهای هرز و گیاهان سخت و غیرقابل خوردن دارند. آنها با اشتیاق از گیاهانی که بیشتر دامها از آنها اجتناب میکنند، مانند بوتههای خار و علفهای مقاوم، میخورند.
این رژیم غذایی عجیب به آنها کمک میکند تا در مناطقی که سایر حیوانات ممکن است در یافتن غذای کافی مشکل داشته باشند، به خوبی زندگی کنند. توانایی هضم این گیاهان سخت یکی دیگر از دلایلی است که این بزها بهخوبی برای محیطهای بومی خود سازگار هستند.