












راز بقا: در دل رشتهکوهی ناشناخته و کمخبر در نزدیکی دریای سیاه، غاری نهفته است که عمقش فراتر از تصور انسان امروزی است. «غار کروبرا» (Krubera Cave) یا آنطور که در منابع علمی شناخته میشود، «غار وورونیا» (Voronya Cave)، سالها بهعنوان عمیقترین غار جهان شناخته میشد. عدد شگفتانگیز ۲٬۱۹۷ متر برای اختلاف ارتفاع دهانه ورودی تا پایینترین نقطه قابل دسترسی در این غار، آن را به یکی از اسرارآمیزترین مکانهای کره زمین تبدیل کرده است.
به گزارش راز بقا، غار کروبرا در منطقهی ابخازیا (Abkhazia) واقع شده است؛ ناحیهای خودمختار در سواحل شرقی دریای سیاه که از لحاظ سیاسی بخشی از کشور گرجستان محسوب میشود، اما عملاً تحت کنترل روسیه اداره میشود. این غار در رشتهکوه عربیکا (Arabika Massif) جای گرفته؛ یکی از قدیمیترین و پیچیدهترین مناطق کارستی جهان.
دسترسی به این منطقه، هم بهخاطر شرایط توپوگرافی و هم بهدلیل وضعیت سیاسی ابخازیا، بسیار محدود و دشوار است. با این حال، گروههای غارنوردی بینالمللی با تلاشهای پیدرپی طی دو دهه گذشته موفق شدهاند این غار را کاوش کنند.
آنچه غار کروبرا را از دیگر غارهای جهان متمایز میکند، عمق فوقالعادهی آن است. به گزارش راز بقا تا پیش از سال ۲۰۱۲، این غار بهعنوان عمیقترین غار شناختهشده روی زمین ثبت شده بود. در آن زمان، تیمهای غارنوردی توانسته بودند تا عمق ۲٬۱۹۷ متری این غار پیشروی کنند؛ عددی که حدود دو برابر ارتفاع برج خلیفه است، اما در جهت عکس یعنی بهسمت پایین، به درون پوسته زمین!
غار کروبرا در یک سیستم کارستی عظیم شکل گرفته که حاصل فرسایش آهک طی میلیونها سال است. آبهای زیرزمینی در دل سنگها راه یافته، حفرههایی ایجاد کرده و بهتدریج یک شبکه پیچیده از دالانها، چاهها، تونلها و حتی دریاچههای زیرزمینی را شکل دادهاند.
درون این غار، فضاهای بسیار باریکی وجود دارد که تنها با طناب، تجهیزات فنی سنگنوردی و حتی غواصی میتوان از آنها عبور کرد. برخی نقاط غار کاملاً غرق در آب هستند و غواصان باید با تجهیزات کامل و در شرایط خطرناک به پیشروی ادامه دهند.
به گزارش راز بقا از سال ۲۰۰۱ تا ۲۰۱۲، تیمهایی از غارنوردان روسی، اوکراینی و اروپایی، در قالب چندین مأموریت کاوشی، موفق شدند عمق بیشتری از غار کروبرا را ثبت کنند. سرانجام در سال ۲۰۱۲، با رسیدن به عمق ۲٬۱۹۷ متر، این غار رسماً بهعنوان عمیقترین غار جهان ثبت شد. اما این عنوان چند سال بعد دستخوش تغییر شد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
غار زینگان؛ تنها غار روباز ایران در استان ایلام معروف به «بهشت پنهان» که ارواح در آنجا زندگی میکنند
غار خفاش دهلران؛ بزرگترین و مرموزترین زیستگاه خفاشها در خاورمیانه که میلیونها سال قدمت دارد
در سال ۲۰۱۸، غاری دیگر در همان رشتهکوه عربیکا به نام غار وروکینا (Veryovkina Cave) توانست رکورد غار کروبرا را بشکند. کاوشگران در این غار به عمق ۲٬۲۲۳ متر دست یافتند یعنی ۲۶ متر بیشتر از غار کروبرا.
با این حال، اختلاف این دو غار بسیار اندک است و از آنجا که هنوز امکان کشف چاهها و مسیرهای جدید وجود دارد، همواره این احتمال هست که رکورد به غار کروبرا بازگردد یا حتی غار سومی از دل زمین سر برآورد.
کاوش در غارهای عمیق، صرفاً ماجراجویی نیست؛ بلکه راهی برای شناخت ساختار زمین، منشأ آبهای زیرزمینی، گونههای خاص جانوری، و حتی بررسی حیات در شرایطی نزدیک به محیطهای سیارهای است. غارهایی مانند کروبرا، که در اعماق بسیار پایین قرار دارند، همچون پنجرهای به لایههای پنهان زمین عمل میکنند.
به گزارش راز بقا کاوش در غار کروبرا یکی از سختترین مأموریتهای غارنوردی جهان است. دمای پایین، نبود اکسیژن کافی در عمق، خطر ریزش سنگ، تنگناهای شدید، آبهای سرد و تاریکی مطلق، تنها بخشی از خطراتی هستند که جان غارنوردان را تهدید میکنند. برخی از نقاط این غار فقط با تجهیزات غواصی پیشرفته قابل عبور است.
غار کروبرا، چه عمیقترین غار جهان باشد یا نه، یکی از شگفتانگیزترین جلوههای طبیعت خاموش و ناشناختهی زمین است. این غار نمادی است از آنچه هنوز در اعماق زمین برای بشر ناشناخته باقی مانده و افقهایی از دانش را پیش روی زمینشناسان، بومشناسان و ماجراجویان قرار میدهد.
شاید روزی برسد که بشر بتواند به اعماق بیشتری نفوذ کند و پرده از اسرار تاریک و خاموش زمین بردارد؛ اما تا آن روز، غارهایی، چون کروبرا همچنان مرز میان دانستهها و نادانستههای ما باقی خواهند ماند.