












راز بقا: قورباغهی گوجهای (Tomato Frog) یکی از عجیبترین و رنگارنگترین دوزیستان ماداگاسکار است. نام آن از رنگ قرمز - نارنجی درخشانش گرفته شده که ظاهری شبیه به یک گوجهفرنگی رسیده به آن میدهد.
به گزارش راز بقا، با اینکه ظاهرش ممکن است بیخطر و بامزه به نظر برسد، اما این قورباغه ویژگیهای دفاعی و رفتاری حیرتانگیزی دارد. قورباغهی گوجهای بومی جنگلهای بارانی شرق ماداگاسکار است و به عنوان نمادی از تنوع زیستی منحصربهفرد این جزیره شناخته میشود.
به گزارش راز بقا، مشخصترین ویژگی این قورباغه، رنگ قرمز گوجهای آن است. مادهها که بسیار بزرگتر از نرها هستند، میتوانند تا ۱۰ سانتیمتر رشد کنند و پوستی نارنجی - قرمز با لکههای تیره کمرنگ دارند. نرها کوچکتر و زردرنگتر هستند. این تفاوت اندازه و رنگ بین نر و ماده را «دوشکلی جنسی» مینامند.
قورباغههای گوجهای در جنگلهای کمارتفاع مرطوب، باتلاقها و حتی باغهای شهری در شمالشرق ماداگاسکار زندگی میکنند. آنها شبزی و زمینی هستند و روزها زیر برگها یا در خاک پنهان میشوند تا از گرما و خشکی دور بمانند.
به گزارش راز بقا، قورباغههای گوجهای شکارچیان کمینگر گوشتخوار هستند. آنها از حشرات، عنکبوتها، بیمهرگان کوچک و گاهی مهرهداران ریز تغذیه میکنند. این دوزیستان آرام در میان برگهای افتاده پنهان میشوند و با زبان چسبناک خود شکار را میربایند.
اگرچه رفتارشان معمولاً آرام است، اما هنگام خطر رفتاری خارقالعاده از خود نشان میدهند: با پفکردن بدنشان سعی میکنند بزرگتر و ترسناکتر به نظر برسند. در ادامه، مادهای غلیظ و شیریرنگ از پوستشان ترشح میشود که سمی و چسبنده است. این ماده برای چشمها و غشاهای مخاطی تحریککننده بوده و میتواند شکارچیانی، چون مار، پرندگان و پستانداران را دفع کند.
فصل جفتگیری آنها با آغاز بارانهای فصلی شروع میشود. نرها با صداهایی بلند و قارقارمانند مادهها را جذب میکنند. مادهها پس از جفتگیری، صدها تا هزاران تخم در آبهای کمعمق میگذارند. نوزادان (تدیپلها) در کمتر از ۳۶ ساعت سر از تخم در میآورند و ظرف ۴۵ روز به قورباغههای کوچک تبدیل میشوند.
گرچه هنوز در معرض انقراض نیستند، اما قورباغههای گوجهای در فهرست گونههای نزدیک به تهدید قرار دارند. تخریب زیستگاه، آلودگی و قاچاق در بازار حیوانات خانگی آنها را تهدید میکند. اکنون آنها تحت قوانین حمایتی ماداگاسکار قرار دارند و پروژههایی برای پرورش در اسارت و آگاهیبخشی عمومی در حال اجراست.
به گزارش راز بقا، قورباغهی گوجهای فقط از نظر ظاهری عجیب نیست؛ بلکه رفتارهایی شگفتانگیز دارد که حتی دانشمندان را متعجب میکند. یکی از ویژگیهای عجیبش، ترشح مادهای سفید و سمی هنگام احساس خطر است. این ماده چسبناک مثل چسب نواری روی صورت شکارچی مینشیند و حتی میتواند تنفس یا بینایی را مختل کند. برخی تحقیقات نشان دادهاند که این ترشح حاوی سموم عصبی خفیف نیز هست.
نکته عجیب دیگر این است که با وجود رنگ تند و روشنش، شبزی است؛ یعنی بیشتر وقت خود را در تاریکی سپری میکند و فقط در مواجهه با خطر از رنگش برای هشدار استفاده میکند.
از دیگر عجایبش، توانایی باد کردن بدن به شکل بادکنک است. این کار در کنار رنگ هشداردهندهی قرمز، نوعی تقلید از موجودات سمی است، در حالی که خود قورباغه کشنده نیست؛ و شگفتانگیزتر اینکه نوزادان این قورباغه میتوانند در برابر خطر، صدایی جیغمانند و گوشخراش از خود تولید کنند تا شکارچی را فراری دهند. از نوزادی تا بلوغ، قورباغهی گوجهای یکی از شگفتیهای بیهمتای ماداگاسکار است.