کشف شگفت‌انگیز مغز وارونه جانور باستانی؛ راز منشأ عنکبوت‌ها فاش شد!

راز بقا: مطالعه‌ای تازه نشان می‌دهد که نیاکان عنکبوت‌ها احتمالاً نخستین بار در محیط‌های دریایی ظهور کرده‌اند، نه در خشکی همان‌طور که پیش‌تر تصور می‌شد. این کشف بر اساس بررسی یک فسیل نادر از مغز جانوری منقرض‌شده به نام Mollisonia symmetrica حاصل شده است.

ساختار مغز متفاوت و منحصر‌به‌فرد

به گزارش راز بقا، مغز این موجود که بین ۵۱۵ تا ۴۸۰ میلیون سال پیش در دوره کامبرین زندگی می‌کرد، برخلاف اکثر بندپایان امروزی (شامل حشرات، سخت‌پوستان و هزارپایان) ساختاری «وارونه» دارد. این ویژگی که تاکنون تنها در عنکبوتیان مدرن دیده شده، شامل عنکبوت‌ها، عقرب‌ها و کنه‌ها می‌شود. این شباهت ساختاری مهم نشان می‌دهد که M. symmetrica احتمالا جدّ اولیه عنکبوتیان بوده و نخستین عنکبوتیان در اصل جاندارانی دریایی بودند.

جزئیات کشف و اهمیت آن

محققان در این مطالعه، مغز و دستگاه عصبی مرکزی فسیل شده‌ی M. symmetrica را از منطقه معروف شیل برگس در رشته‌کوه‌های راکی کانادا بررسی کردند. آنها دریافتند که مغز این جانور شباهت‌های قابل توجهی به مغز عنکبوتیان مدرن دارد، اما از مغز خرچنگ‌های نعل‌اسبی (Limulus) بسیار متفاوت است.

به گزارش راز بقا دکتر نیکولاس اشتراوسفلد، متخصص علوم اعصاب بندپایان و یکی از نویسندگان این مطالعه، می‌گوید: «این یافته‌ها نشان می‌دهد که جدایی عنکبوتیان از خرچنگ‌های نعل‌اسبی بسیار زودتر از آنچه پیش‌تر تصور می‌شد، اتفاق افتاده و این ساختار مغزی پیچیده ابتدا در زیست‌بوم‌های دریایی شکل گرفته است.»

نقش مغز وارونه در شکار عنکبوت‌ها

مطالعات بر روی مغز عنکبوت‌های زنده نشان می‌دهد که ساختار مغز وارونه، به آنها کمک می‌کند حرکات شکارچیانه‌ای مانند کمین، سرعت و دقت بالا را به شکلی هماهنگ کنترل کنند. علاوه بر این، این قابلیت شکار پیشرفته احتمالاً باعث شده تا حشرات در فرار از این شکارچیان، به توانایی پرواز دست پیدا کنند؛ پروازی که مزیت قابل‌توجهی در فرار از عنکبوت‌ها محسوب می‌شود.

به گزارش راز بقا تحلیل‌های ژنتیکی و فسیلی نشان می‌دهد که گونه‌های متعلق به جنس Mollisonia احتمالاً منشا تکاملی عنکبوتیان امروزی هستند؛ گروهی که به عنوان موفق‌ترین شکارچیان بندپایان روی زمین شناخته می‌شوند. این کشف، نگاه تازه‌ای به منشأ و تکامل یکی از پیچیده‌ترین گروه‌های بندپایان می‌اندازد و نشان می‌دهد که این جانوران مهیج، از اعماق دریا به خشکی راه یافته‌اند.