












راز بقا: الاغها از دیرباز به عنوان یکی از وفادارترین و مقاومترین حیوانات بارکش در مناطق کوهستانی و صعبالعبور شناخته میشوند. بسیاری از روستاییان و عشایر در ایران و سایر نقاط جهان، از این جانوران برای حمل بار و عبور از مسیرهای سخت استفاده میکنند.
به گزارش راز بقا، آنچه توجه بسیاری از ناظران را جلب کرده، توانایی ویژهی الاغ در بالا رفتن از کوه با شیب تند و بدون از دست دادن تعادل است. یکی از نکات جالب در این باره، استفادهی غریزی الاغ از حرکت مورب یا زیگزاگی در زمان بالا رفتن از کوه است. این متن به بررسی دقیقتر این استراتژی طبیعی میپردازد.
به گزارش راز بقا، الاغها هنگام بالا رفتن از دامنههای شیبدار، به جای حرکت مستقیم به سمت بالا، از الگوی حرکتی مورب یا زاویهدار (مانند زیگزاگ) استفاده میکنند. این نوع حرکت باعث کاهش زاویهی برخورد بدن با شیب کوه میشود و در نتیجه فشار وارد بر عضلات پا، زانو و لگن کاهش مییابد.
در واقع، بهجای آنکه انرژی زیادی صرف مقابله مستقیم با جاذبه شود، حرکت مورب اجازه میدهد تا انرژی به صورت بهینهتری در امتداد افقی و عمودی تقسیم شود. این رفتار، نوعی راهبرد تطبیقی طبیعی است که الاغها بدون آموزش خاصی از آن بهره میبرند.
بر خلاف تصور رایج که الاغها را حیواناتی کندذهن میپندارد، این جانوران در زمینه تصمیمگیری حرکتی و ارزیابی خطرات، بسیار محتاط و هوشمند عمل میکنند. الاغها بهندرت از لبههای خطرناک یا مسیرهایی با خاک سست عبور میکنند و همواره در جستوجوی نقاطی هستند که سفتی زمین و شیب آن برای پاهایشان مناسبتر باشد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
گورخر ایرانی؛ جانوری باشکوه که با اشتباه تاریخیِ «جفتگیری نرها بدون ماده» تا مرز نابودی رفت!
الگوی مورب رفتن نیز بخشی از این هوشمندی است؛ زیرا تعادل جانور در طول مسیر حفظ میشود و از سر خوردن یا واژگونی جلوگیری میکند. در بسیاری از موارد دیده شده که حتی در شرایط بارندگی یا برف، الاغها با دقت و صبر مسیر خود را انتخاب میکنند.
به گزارش راز بقا، استراتژی حرکتی الاغها نهتنها برای خودشان سودمند است، بلکه به انسان نیز کمک میکند. باربرهای کوهستانی و چوپانان، الاغها را برای حمل بار به مسیرهای صعبالعبور میفرستند، چرا که از توانایی خارقالعادهی آنها در عبور از شیبهای سخت اطمینان دارند.
حتی در ساخت جادههای کوهستانی در گذشته، الگوی رفتوآمد الاغها الهامبخش طراحی مسیرهای مارپیچ بوده است. این نشان میدهد که استراتژی مورب رفتن، تنها یک عادت حرکتی نیست، بلکه به نوعی سیستم طبیعی حملونقل در محیطهای کوهستانی بدل شده است.
به گزارش راز بقا، الاغها با استفاده از حرکت مورب و رفتارهای محتاطانهی ذاتی، توانستهاند خود را بهعنوان یکی از مقاومترین جانوران در زمینهای کوهستانی معرفی کنند. این استراتژی ساده، اما هوشمندانه، نتیجهی میلیونها سال تطبیق با محیط است و نشاندهندهی نقش حیاتی آنها در زندگی انسانهای ساکن مناطق مرتفع است.
چنین رفتارهایی نشان میدهند که درک ما از حیوانات بهویژه در زمینهی هوش و توانمندیهای فیزیکیشان، هنوز جای تعمق و بازنگری دارد.