












راز بقا: روستای شهرآباد، از توابع شهرستان ابرکوه در استان یزد، یکی از جذابترین و منحصربهفردترین روستاهای ایران است. این روستا به دلیل تعداد بالای دوقلوهای همسانش شهرت یافته و به «روستای دوقلوها» معروف شده است.
به گزارش راز بقا، از میان جمعیت حدود ۲۴۰ نفری شهرآباد، تقریباً ۴۰ نفر دوقلو هستند. این یعنی حدود ۱۶ درصد جمعیت روستا را دوقلوها تشکیل میدهند؛ آماری که در مقایسه با نرخ طبیعی دوقلوزایی در جهان، که حدود ۳ درصد است، بسیار بالاست. تشخیص دوقلوهای همسان این روستا حتی برای اهالی محلی نیز گاهی دشوار است و گردشگران معمولاً دچار سردرگمی میشوند.
به گزارش راز بقا، یکی از اصلیترین دلایل تعداد بالای دوقلوها در شهرآباد، رواج ازدواجهای فامیلی میان اهالی روستاست. مردم شهرآباد اغلب ترجیح میدهند با اعضای خانواده و فامیل نزدیک ازدواج کنند و همین مسئله موجب افزایش احتمال تولد دوقلوها شده است.
این موضوع در زندگی روزمره اهالی و حتی در مدرسه نیز دیده میشود؛ به گفته مدیر مدرسه شهید رحیم محمدزاده در این روستا، از مجموع دانشآموزان مدرسه، ۲۴ نفر دوقلو هستند و رابطه و وابستگی نزدیکی با یکدیگر دارند.
بالا بودن آمار دوقلوزایی در یک منطقه، منحصر به شهرآباد نیست. میزان تولد دوقلوها در روستای «کودینهی» هند تقریبا ششبرابر میانگین جهانی است. کشور «بنین» در آفریقای مرکزی با میزان ۲۷.۹ دوقلو در هر هزار تولد از بالاترین میانگین ملی فرزندان دوقلو برخوردار است و شهر «ایگبو اورای» در نیجریه، پایتخت دوقلوزایی جهان شناخته میشود.
به گزارش راز بقا، «بهاره نجد» کارشناس ارشد ژنتیک درباره دلایل دوقلوزایی و چند قلوزایی میگوید: تخمدانهای زن در هر ماه بهطور معمول یک تخمک تولید میکند. اگر پس از آزاد شدن تخمک، اسپرمی به آن برسد، با هم ترکیب میشوند و سلول تخم بهوجود میآید.
حالا اگر تخمک بعد از لقاح به دو قسمت تقسیم شود، ما دوقلوهای همسان یا اصطلاحا تکتخمکی خواهیمداشت و چنان چه هنگام لقاح بهجای یکی، دو تخمک آزاد شده باشد و هرکدام از آنها با یک اسپرم ترکیب شوند، دو سلول تخم بهوجود میآید و دوقلوهای ناهمسان شکل میگیرند؛ این حالت دوقلوزایی ناهمسان ژنتیکی است و از مادر به فرزند منتقل میشود.
البته پدر هم میتواند به دخترش منتقل کند، اما خودش شانس بیشتری برای دوقلوزایی ندارد، چون ژنهای او روی تخمکگذاری همسرش تأثیر نمیگذارد. بههمین ترتیب چندقلوزایی هم ممکن است رخ دهد، ولی احتمالش خیلی کمتر است.
دوقلو و چندقلوزایی، اتفاقی ژنتیکی است. خانمی که ژن دوقلوزایی دارد، آن را به فرزندش منتقل میکند، اما به این معنا نیست که فرزند او برای دوقلو بهدنیا آوردن حتما ازدواج فامیلی داشته باشد؛ او بههرحال ژن دوقلوزایی را دارد، ولی اگر بخواهیم این موضوع را بهطور دقیق و علمی بررسی کنیم، باید شجرهنامه گروه مورد بحث را رسم و بررسی کنیم، ولی بهطور کلی سن زیاد، قد بلند و وزن زیاد مادر در به وجود آمدن این پدیده نقش بهسزایی دارد.
درباره روستای شهرآباد میشود اینطور توضیح داد که، چون روستا جامعه کوچکی است، اعضا از آن خارج نمیشوند و ازدواج فامیلی دارند، ژن دوقلوزایی در منطقهشان تکرار میشود تا وقتی که ناهنجاری وجود نداشته باشد، این بالا بودن میزان دوقلوزایی نسبت به میانگین جامعه، مشکلی ایجاد نمیکند.
به گزارش راز بقا، روستای شهرآباد در جنوب شرقی ابرکوه و شمال غربی بخش بهمن واقع شده است. فاصله آن تا مرکز بخش حدود ۱۲ کیلومتر و تا مرکز شهرستان تقریباً ۵ کیلومتر است. جاده روستا آسفالت بوده و گردشگران میتوانند به راحتی از این منطقه بازدید کنند. جمعیت این روستا تقریباً ۲۴۰ نفر است و اهالی آن همگی فارسیزبان و مسلمان شیعه اثنیعشری هستند. شغل اصلی مردم کشاورزی و دامداری است، اما برخی نیز در مشاغل کارگری و سایر حرفهها فعالیت دارند.