قمری خاوری؛ قمری بزرگ و زیبا با گردن آبی و نقش و نگار نارنجی روی بال‌ها که در باغ‌ها و روستا‌های ایران دیده می‌شود
قمری خاوری (Oriental turtle dove)، پرنده‌ای کمی بزرگ‌تر و رنگین‌تر از قمری معمولی با گردن آبی-خاکستری و خال‌های پشت ظریف، در باغ‌ها و اطراف روستا‌های ایران دیده می‌شود و فصل تخم‌گذاری‌اش از نوروز تا تابستان است.
راز بقا: قمری خاوری (نام علمی: Streptopelia orientalis) یکی از گونه‌های جالب و کمتر شناخته‌شدهٔ خانوادهٔ کبوتران است که توجه پرنده‌نگران و طبیعت‌دوستان را به خود جلب می‌کند. این پرنده با طول حدود ۳۳ سانتیمتر، کمی بزرگ‌تر و پررنگ‌تر از قمری معمولی است و ویژگی‌های ظاهری آن به‌گونه‌ای است که به‌راحتی در میان دیگر کبوتر‌ها قابل تشخیص است. خال‌های روی تنهٔ قمری خاوری بزرگ‌تر است و پیشانی و تاج آن خاکستری کمرنگ است که تضاد زیبایی با رنگ قهوه‌ای‌تر سر ایجاد می‌کند. از دیگر مشخصه‌های بارز این پرنده می‌توان به لکهٔ گردن بزرگ و خطوط سیاه و آبی رنگ آن اشاره کرد که در گونه‌های مشابه دیده نمی‌شود.
ظاهر و ویژگی‌های رفتاری
به گزارش راز بقا، قمری خاوری با گردنی به رنگ‌های آبی روشن و خاکستری و خال‌های ظریف روی پشت، زیبایی خاصی در طبیعت دارد. این پرنده معمولاً در ارتفاع پایین پرواز می‌کند و رفتار آرام و کم‌صدایی دارد که باعث می‌شود در طبیعت کمتر متوجه حضور آن شوید. برخلاف برخی کبوتر‌ها که در شهر‌ها فراوان هستند، قمری خاوری بیشتر در مناطق نیمه‌طبیعی و نزدیک کشتزارها دیده می‌شود. این پرنده علاقه‌مند به نقاط مرطوب و جنگل‌های باز است و اغلب در حاشیهٔ باغ‌ها، بوتهزارها و درخت‌های کوچک لانه می‌سازد.
زیستگاه و پراکندگی
به گزارش راز بقا قمری خاوری در ایران به‌طور پراکنده دیده می‌شود و حضور آن بیشتر به صورت اتفاقی در شرق و جنوب شرقی کشور گزارش شده است. این پرنده ترجیح می‌دهد در مناطق باز و نزدیک کشتزارها زندگی کند و تا حدودی با محیط‌های مرطوب سازگار است. زیستگاه این پرنده شامل بوتهزارها، باغ‌ها، و درخت‌های پراکنده در روستا‌ها و حاشیهٔ شهر‌ها است.
این پرنده در تابستان‌ها بیشتر دیده می‌شود و در این فصل حضورش در باغ‌ها و اطراف روستا‌ها به‌ویژه در زمان تخم‌گذاری بیشتر است؛ بنابراین علاقه‌مندان به پرنده‌نگری و طبیعت‌دوستان بهتر است در فصل بهار و تابستان فرصت مشاهدهٔ این گونهٔ زیبا را از دست ندهند.
جفت‌گیری و فصل تخم‌گذاری
موسم جفت‌گیری و تخم‌گذاری قمری خاوری از نوروز آغاز شده و تا نیمه‌های تابستان ادامه دارد. به گزارش راز بقا در این دوره، این پرنده رفتار‌های خاص جفت‌گیری خود را به نمایش می‌گذارد و جفت‌ها اغلب در نزدیکی لانه‌های خود دیده می‌شوند. لانهٔ قمری خاوری معمولاً ساده است و در بوتهزارها یا شاخه‌های کم‌ارتفاع ساخته می‌شود، اما با این حال، پرنده به‌خوبی از لانه خود محافظت می‌کند. تخم‌ها اغلب دو عدد هستند و پرنده والدین به نوبت از آنها مراقبت می‌کنند.
تغذیه
به گزارش راز بقا قمری خاوری رژیم غذایی متنوعی دارد و بیشتر دانه‌ها و گیاهان بومی منطقه را مصرف می‌کند. علاوه بر این، این پرنده از میوه‌های کوچک و بذر گیاهان باغی نیز تغذیه می‌کند. علاقهٔ این گونه به مناطق نزدیک کشتزارها، نشان‌دهندهٔ این است که دسترسی به منابع غذایی متنوع برای بقای آن حیاتی است.
اهمیت زیست‌محیطی
قمری خاوری علاوه بر زیبایی ظاهری، نقش مهمی در حفظ اکوسیستم‌های محلی دارد. این پرنده با پراکندن بذرها، به رشد گیاهان و تنوع زیستی کمک می‌کند و حضورش نشان‌دهندهٔ سلامت زیستگاه‌های طبیعی است. همچنین، مشاهدهٔ این پرنده می‌تواند فرصتی مناسب برای آشنایی مردم با گونه‌های کمتر شناخته‌شدهٔ کبوتران در ایران باشد.
چالش‌ها و حفاظت
با وجود اینکه قمری خاوری در برخی مناطق ایران دیده می‌شود، اطلاعات دقیقی دربارهٔ جمعیت و وضعیت حفاظتی آن در دسترس نیست. تخریب زیستگاه‌ها، توسعهٔ بی‌رویهٔ مناطق شهری و کشاورزی، و کاهش منابع غذایی، از جمله تهدیدات اصلی برای این گونه به شمار می‌آید. حمایت از زیستگاه‌های طبیعی، ایجاد مناطق حفاظت‌شده و افزایش آگاهی عمومی دربارهٔ اهمیت این پرنده، می‌تواند به بقای آن کمک کند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
قمری گوش‌دار: پرجمعیت‌ترین پرنده جهان و ماشین تولیدمثل که گوش دارد و پیام ارواح را منتقل می‌کند
موسی کو تقی؛ پرنده معروف به «قمری خندان» که هنگام ترس می‌خندد و چند روز برای مرده‌ها عزاداری می‌کند
چگونه قمری خاوری را در ایران ببینیم؟
برای مشاهدهٔ این پرنده زیبا، بهترین زمان بهار و اوایل تابستان است. به گزارش راز بقا باغ‌ها، بوتهزارها و حاشیهٔ روستا‌ها مکان‌های مناسب برای دیدن قمری خاوری هستند. استفاده از دوربین دوچشمی و توجه به ویژگی‌های ظاهری مانند لکهٔ گردن آبی-سیاه و خال‌های پشت، می‌تواند کمک بزرگی برای تشخیص این پرنده باشد. طبیعت‌دوستان ایرانی می‌توانند با ثبت مشاهدات خود و به اشتراک گذاشتن آن در گروه‌ها و انجمن‌های پرنده‌نگری، به جمع‌آوری اطلاعات دربارهٔ پراکندگی این گونه کمک کنند.
قمری خاوری نمونه‌ای از زیبایی‌های نهفته در طبیعت ایران است. شناخت بهتر این پرنده، احترام به زیستگاه‌های طبیعی و تلاش برای حفاظت از آن، نه تنها به حفظ تنوع زیستی کشور کمک می‌کند بلکه تجربهٔ مشاهدهٔ طبیعت بکر را برای همگان لذت‌بخش‌تر می‌کند. با توجه به ویژگی‌های خاص و رفتار‌های آرام این پرنده، هر علاقه‌مند به طبیعت می‌تواند با کمی دقت و صبر، شاهد حضور قمری خاوری در اطراف روستا‌ها و باغ‌های ایران باشد.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
دیمیل؛ پرنده‌ای پرسروصدا که پرندهبازان جنوب ایران به جای قناری و طرقه نگهداری می‌کنند
قمری گوش‌دار: پرجمعیت‌ترین پرنده جهان و ماشین تولیدمثل که گوش دارد و پیام ارواح را منتقل می‌کند
فنچ خونآشام؛ پرنده ریزجثهای که خونخوارترین پرنده دنیاست
مرغ مینا؛ پرنده شگفتانگیزی که حرف می‌زند و کشاورزان هم دوستش دارند و هم از آن متنفرند!
مرغ بهشتی شاه زاکسن؛ عجیبترین پرنده جهان که دو آنتن بلند دارد و آوازش شبیه نویز تلویزیونهای قدیمی است
قرقاول مونال؛ یکی از زیباترین پرندههای جهان که در کوههای هیمالیا زندگی می‌کند
شبگرد مصری؛ پرنده‌ای شبح‌وار با چشمهای نقرهای که در گرمترین مناطق ایران زندگی می‌کند و سلطان استتار است
کوکَر یا باقرقره؛ پرنده‌ای شگفتانگیزی که یک رقاص حرفهایست و لای پرهایش آب ذخیره می‌کند
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان