











راز بقا: کوکَر یا باقرقره، گروهی از پرندگان شگفتانگیز هستند که به خانواده Pteroclidae تعلق دارند و در مناطق خشک آفریقا، آسیا و بخشهایی از اروپا یافت میشوند. این پرندگان به خوبی با زندگی در سختترین محیطها، از جمله بیابانها و دشتهای خشک، سازگار شدهاند.
به گزارش راز بقا، کوکَر یا باقرقره به دلیل مقاومت بالا و رفتار منحصربهفرد خود توجه علاقهمندان به پرندهشناسی و محققان را جلب کردهاند. در این مقاله از راز بقا، ویژگیها، زیستگاه، رفتار و وضعیت حفاظتی این موجودات شگفتانگیز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. باقرقرهها از زیباترین پرندگان کویری ایران هستند و تقریبا در تمام مناطق ایران دیده میشوند، این گونه رفتارهای جالبی از خودشان نشان میدهند، یکی از این رفتارها رقصیدن در هنگام فرود باقرقرهای دیگر در اطراف خودشان است.
کوکَر یا باقرقره پرندگان اندازه متوسطی هستند که ویژگیهای خاصی دارند که آنها را از سایر گونههای پرندگان متمایز میکند. یکی از برجستهترین ویژگیها، بدن کوتاه و چاق و بالهای نوکدار و بلند آنهاست. به گزارش راز بقا پاهایشان نسبتا کوتاه است و پرهای دم آنها پهن و وسیع است که به آنها در پرواز کمک میکند. پرهای شیران شنزار معمولاً به گونهای رنگآمیزی شده است که با محیط خشک اطرافشان به خوبی هماهنگ میشود، از رنگهای قهوهای شنی تا خاکی که آنها را برای پنهان شدن از شکارچیان در زیستگاه بیابانیشان بسیار مفید میکند.
در بسیاری از گونهها، نرها پرهای برجستهتری نسبت به مادهها دارند. پرهای نرها معمولاً رنگهای روشن و الگوهای جالبتری دارند تا در فصل جفتگیری مادهها را جذب کنند. مادهها، در مقابل، رنگهایی آرامتر و بیشتر هماهنگ با محیط دارند تا در هنگام تخمگذاری به خوبی با محیط اطراف خود ادغام شوند.
کوکَر یا باقرقره معمولاً در مناطق خشک و باز مانند بیابانها، دشتهای نیمهخشک و ساواناها یافت میشوند. به گزارش راز بقا این پرندگان ترجیح میدهند در مناطقی زندگی کنند که پوشش گیاهی کم است و میتوانند به راحتی شکارچیان را شناسایی کرده و غذا پیدا کنند. برخی از گونهها بومی آفریقا هستند، در حالی که دیگر گونهها در آسیا و اروپا یافت میشوند. از جمله گونههای معروف میتوان به کوکَر سیاهشکم (Pterocles orientalis) اشاره کرد که در خاورمیانه و بخشهایی از آسیای مرکزی زندگی میکند و کوکَر معمولی (Pterocles alchata) که در شمال آفریقا و جنوب اروپا یافت میشود.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
سهره کرمانی؛ پرندهای خوشآواز و محبوب که صدا و چهرهای خاص دارد و ستاره مسابقات سهره در ایران است
مرغ مینا؛ پرنده شگفتانگیزی که حرف میزند و کشاورزان هم دوستش دارند و هم از آن متنفرند!
اسرار طوطی ماکائو زیباترین طوطی جهان؛ از پرورش و نگهداری تا جفتگیری و جوجهگیری
کوکَر یا باقرقره به خوبی با زندگی در گرمای شدید سازگار شدهاند. بسیاری از گونهها در محیطهایی زندگی میکنند که دما در طول روز میتواند به ۵۰ درجه سلسیوس (۱۲۲ درجه فارنهایت) برسد و شنها بسیار داغ میشوند. با وجود این شرایط سخت، کوکَر یا باقرقره رفتارها و ویژگیهای فیزیولوژیکی خاصی دارند که به آنها کمک میکند تا در این محیطها زنده بمانند.
یکی از شگفتانگیزترین سازگاریهای کوکَر یا باقرقره، توانایی آنها در بقا بدون دسترسی مستقیم به منابع آب برای مدتهای طولانی است. این پرندگان رفتارهای منحصر به فردی برای حفظ آب بدن خود دارند که در زیستگاههای بیابانی آنها که منابع آب بسیار کمیاب است، حیاتی است.
در طول فصل جفتگیری، کوکَر یا باقرقره مسافتهای طولانی را برای پیدا کردن منابع آب طی میکنند و نرها معمولاً آب را به لانههای خود حمل میکنند. آنها این کار را با خیساندن پرهای سینهشان در آب در کنار منابع آب انجام میدهند و سپس پرواز میکنند تا به لانههای خود بازگردند. در آنجا، پرهای مرطوب خود را به جوجهها میدهند تا از آن آب بنوشند. این رفتار برای بقا و رشد جوجهها بسیار مهم است، زیرا جوجههای کوکَر یا باقرقره در مراحل اولیه زندگی نمیتوانند به منابع آب دسترسی پیدا کنند.
کوکَر یا باقرقره عمدتاً گیاهخوار هستند و بیشتر به دانهها، علفها و سایر مواد گیاهی تغذیه میکنند. منقارهای قوی آنها برای باز کردن دانهها به خوبی سازگار شده است و معمولاً به صورت گروهی در حال جستجوی غذا دیده میشوند. کوکَر یا باقرقره همچنین تمایل دارند تا دانههای گیاهان بیابانی را بخورند که غنی از مواد مغذی و آب است. این ویژگی یکی دیگر از سازگاریهای آنها با زندگی در شرایط خشک است.
با وجود اینکه رژیم غذایی کوکَر یا باقرقره عمدتاً گیاهخواری است، برخی از گونهها در فصل جفتگیری ممکن است به طور اتفاقی حشرات یا بیمهرگان کوچک نیز مصرف کنند، به ویژه زمانی که به پروتئین اضافی نیاز دارند. با این حال، گیاهان همچنان منبع اصلی تغذیه این پرندگان هستند.
کوکَر یا باقرقره به دلیل رفتارهای اجتماعی خاص خود شناخته شدهاند. آنها اغلب در گروهها زندگی میکنند، به ویژه در فصلهای غیر از فصل جفتگیری، که به آنها کمک میکند تا به راحتی غذا پیدا کنند و از خود در برابر شکارچیان محافظت کنند. رفتار گروهی همچنین به کوکَر یا باقرقره احساس امنیت میدهد، زیرا این پرندگان اغلب طعمه شکارچیانی مانند عقابها و شاهینها و همچنین شکارچیانی زمینی همچون روباهها هستند.
در طول فصل جفتگیری، نرها نمایشهای جفتگیری خاصی را برای جذب مادهها انجام میدهند. این نمایشها اغلب شامل صداهای خاص، نمایش پرها و حرکات پروازی است. زمانی که یک جفت تشکیل شد، کوکَر یا باقرقره یک آشیانه ساده در زمین میسازند، معمولاً در یک منطقه شنی یا سنگریزهای. ماده معمولاً ۲ یا ۳ تخم میگذارد که در دوران تخمگذاری روی آنها میخوابد و نر به حفاظت از آشیانه میپردازد.
اگرچه کوکَر یا باقرقره به اندازه برخی دیگر از گونههای پرندگان شناخته شده نیستند، اما به دلیل تخریب زیستگاه و شکار، با تهدیداتی مواجه هستند. به گزارش راز بقا بسیاری از گونههای کوکَر یا باقرقره به عنوان گونههای آسیبپذیر یا نزدیک به تهدید در لیست اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (IUCN) قرار دارند. از دست دادن زیستگاهها به دلیل گسترش کشاورزی و شکار برای گوشت و پرهای آنها منجر به کاهش جمعیت آنها شده است.
در برخی مناطق، استفاده از آفتکشها نیز تأثیر منفی بر جمعیت کوکَر یا باقرقره داشته است، زیرا این مواد دسترسی به دانههایی را که آنها به آنها وابستهاند، کاهش میدهند. به گزارش راز بقا تغییرات اقلیمی نیز تهدیدی اضافی است، زیرا تغییرات در الگوهای بارش و افزایش دما میتواند شرایط محیطی سختتری را برای این پرندگان ایجاد کند.
تلاشهای حفاظتی برای کوکَر یا باقرقره در حال انجام است و سازمانهای مختلف در تلاشند تا زیستگاههای آنها را حفاظت کرده و تأثیرات انسانی را کاهش دهند. این تلاشها شامل ایجاد مناطق حفاظتشده، تنظیم شکار و ترویج شیوههای پایدار استفاده از زمین است.
کوکَر یا باقرقره پرندگان شگفتانگیزی هستند که توانستهاند در یکی از سختترین محیطهای زمین زندگی کنند. با توانایی شگفتانگیز در صرفهجویی در آب و سازگاری با گرمای شدید، این پرندگان نمونهای از مقاومت زندگی در بیابان هستند. با این حال، همانطور که زیستگاههای آنها همچنان با تهدیداتی مانند فعالیتهای انسانی و تغییرات اقلیمی مواجه هستند، مهم است که تلاشهای حفاظتی ادامه یابد تا بقای این پرندگان شگفتانگیز برای نسلهای آینده تضمین شود.