












راز بقا: سهره کرمانی که با نامهای سهره حلب یا سهره سرخاکستری نیز شناخته میشود، یکی از زیباترین و خوشآوازترین پرندگان آوازخوان است که در ایران و برخی کشورهای دیگر محبوبیت زیادی دارد. این پرنده به دلیل ظاهر جذاب، منقار قوی، و صدای دلنشینش مورد توجه پرندهدوستان و علاقهمندان به مسابقات آواز پرندگان قرار گرفته است. در این مقاله از راز بقا به طور کامل با ویژگیهای ظاهری، زیستگاه، تغذیه، رفتار، مسابقات سهره در ایران و نحوه نگهداری این پرنده آشنا خواهیم شد.
به گزارش راز بقا، سهره کرمانی پرندهای کوچک از خانواده سهرهها (Fringillidae) است که طول بدن آن حدود ۱۳ تا ۱۴ سانتیمتر و وزن آن حدود ۱۵ تا ۲۰ گرم است. این پرنده از نظر ظاهری شباهت زیادی به سهره معمولی (سهره طلایی) دارد، اما تفاوتهای کلیدی بین این دو وجود دارد:
رنگ بدن: سهره کرمانی دارای رنگ عمومی خاکستری و صورتی مایل به قهوهای است.
سر و صورت: این پرنده دارای صورتی قرمز رنگ است که تا ناحیه گلو امتداد دارد.
بالها و دم: بالهای این پرنده سیاه با نوار زرد روشن است. دم آن بلند و دوشاخه بوده و معمولاً به رنگ سیاه با حاشیههای سفید دیده میشود.
منقار: منقار این پرنده مخروطیشکل، نسبتاً قوی و به رنگ روشن است.
تشخیص جنسیت سهره کرمانی برای افراد مبتدی ممکن است دشوار باشد، اما با دقت به برخی ویژگیها میتوان جنس نر و ماده را از هم تمایز داد:
یک. رنگ صورت: سهره نر دارای رنگ قرمز روشنتری در ناحیه سر و گلو است، در حالی که در مادهها این رنگ کمرنگتر است.
دو. سبیل: سبیل نرها سیاه براق است، اما در مادهها خاکستری متمایل به قهوهای است.
سه. آواز: سهرههای نر بهطور مداوم آواز میخوانند، در حالی که مادهها آوازخوانی کمتری دارند.
چهار. اندازه منقار: منقار نر کمی بلندتر و کشیدهتر از ماده است.
سهره کرمانی بومی مناطق مدیترانهای، خاورمیانه و بخشهایی از شمال آفریقا است. به گزارش راز بقا در ایران، این پرنده را میتوان در استانهای شمالی، غربی و برخی نقاط مرکزی مشاهده کرد. این پرنده بیشتر در مناطق جنگلی، باغها، پارکها و نواحی دارای درختان فراوان زندگی میکند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
سهره قناری؛ پرنده زیبا و عقیمی که حاصل جفتگیری سهره نر و قناری ماده است و آوازی جادویی دارد
سهره بروجردی یا سهره دهن لُر؛ مشهورترین و بهترین سهره جهان که ستاره مسابقات سهرهخوانی است
انواع مختلف سهرهها و ویژگیهای آنها؛ از سهره طلایی تا سهره سرخ و سهره منجمد!
سهره کرمانی مانند دیگر سهرهها بیشتر از دانهها و بذر گیاهان تغذیه میکند. رژیم غذایی این پرنده شامل:
دانه آفتابگردان، دانه گلرنگ، شاهدانه، تخم کاهو، انواع حشرات کوچک در فصل تولیدمثل
در اسارت، برای حفظ سلامتی و نشاط این پرنده، ترکیبی از دانههای مغذی، میوههای تازه (مانند سیب و هویج) و سبزیجات توصیه میشود.
سهره کرمانی پرندهای اجتماعی است که در فصل تولیدمثل به صورت جفتی زندگی میکند. به گزارش راز بقا این پرنده معمولاً بین ماههای فروردین تا تیر تخمگذاری میکند. نکات کلیدی درباره زادآوری این پرنده:
لانهسازی: مادهها لانههای خود را در درختان، بوتهها یا حتی ساختمانهای متروکه میسازند.
تعداد تخم: هر بار ۳ تا ۵ تخم میگذارد.
دوره جوجهکشی: حدود ۱۲ تا ۱۴ روز است.
پرورش جوجهها: جوجهها پس از ۱۲ تا ۱۵ روز از تخم بیرون میآیند و پس از ۲ تا ۳ هفته آماده پرواز میشوند.
در ایران، مسابقات آوازخوانی سهره کرمانی طرفداران زیادی دارد. در این مسابقات، پرندگان از نظر قدرت صدا، کیفیت آواز و تعداد نتهای خواندهشده مورد ارزیابی قرار میگیرند. این رقابتها بیشتر در استانهای شمال غربی و غرب کشور مانند آذربایجان غربی، کردستان و لرستان برگزار میشوند.
معیارهای داوری در مسابقات سهره:
تعداد نُتهای اجراشده
کیفیت صدا و تحریرهای آواز
تنوع در اجرای نغمهها
میزان وقفههای بین آوازها
این مسابقات برای علاقهمندان فرصتی ایجاد میکند تا پرندههای خود را به نمایش بگذارند و از تجربیات سایر شرکتکنندگان بهره ببرند.
نگهداری این پرنده در قفس نیازمند توجه خاصی به تغذیه، نظافت و فضای مناسب است. مهمترین نکات برای نگهداری سهره کرمانی:
یک. قفس مناسب: باید فضای کافی برای پرواز داشته باشد و حداقل اندازه آن ۴۰×۴۰×۶۰ سانتیمتر باشد.
دو. رژیم غذایی متنوع: تغذیه باید شامل دانههای مختلف، سبزیجات و پروتئینهای لازم باشد.
سه. نور و تهویه مناسب: سهره کرمانی نیاز به نور طبیعی و هوای تازه دارد.
چهار. استحمام: یک ظرف کوچک آب برای حمام کردن پرنده درون قفس قرار دهید.
پنج. تمرین و آزادسازی: اگر امکان دارد، روزانه چند ساعت پرنده را در محیطی امن آزاد بگذارید تا پرواز کند.
متأسفانه در سالهای اخیر جمعیت سهره کرمانی در برخی مناطق به دلیل شکار بیرویه و تخریب زیستگاه کاهش یافته است. مهمترین تهدیدات شامل:
شکار غیرقانونی: بسیاری از این پرندگان برای فروش در بازار سیاه شکار میشوند.
تخریب زیستگاه: قطع درختان و از بین بردن پوشش گیاهی محل زندگی آنها را کاهش داده است.
تجارت غیرمجاز: فروش غیرقانونی این پرنده در بازارهای محلی همچنان ادامه دارد.
سهره کرمانی یکی از پرندگان محبوب و ارزشمند ایران است که به دلیل آواز دلنشین و ظاهر زیبایش توجه بسیاری را به خود جلب کرده است. شناخت بهتر ویژگیهای زیستی و رفتاری این پرنده میتواند به حفظ جمعیت آن در طبیعت کمک کند. همچنین، علاقهمندان به نگهداری این پرنده باید شرایط مناسبی برای آن فراهم کنند تا از زندگی سالم و شادابی برخوردار باشد.