رابطه جنسی مرگبار؛ این عنکبوت ماده شریک جنسی خود را بعد از جفتگیری سلاخی میکند!
راز بقا: گاهی اوقات ترک کردن بلافاصله جفت پس از رابطه جنسی حکم مرگ و زندگی دارد. گروهی از دانشمندان چینی کشف کردهاند که عنکبوتهای نر گردباف برای جلوگیری از کشته و خورده شدن با شتاب ۲۰۰ متر بر مجذور ثانیه جهیده و خود را از شریک زندگیشان دور میکنند.
این مکانیسم که برای نخستین بار در مجله Current Biology شرح داده شده است، شامل نخستین جفت پاهای عنکبوتها میشود که بلافاصله عمل یک منجنیق را در کسری از ثانیه انجام میدهند.
شیچانگ ژانگ، نویسنده اصلی این مقاله از دانشگاه هوبی در ووهان چین به خبرگزاری فرانسه گفت که از این کشف که برای تشخیص آن نیاز به دوربینهای با سرعت و وضوح بالا دارد، «هیجانزده» است.
ژانگ به همراه تیمش در حال بررسی انتخاب جنسی در عنکبوت «Philoponella Prominens» بودند که در گروههای جمعی تا ۳۰۰ عنکبوت زندگی میکنند.
محققان با نظارت بر ۱۵۵ جفت گیری موفق، دریافتند که ۱۵۲ مورد با منجنیق شدن جنس نر به پایان رسید که در نتیجه آن از مرگ رهایی یافتند.
عنکبوتهای نر میتوانند تا شش بار با ماده مشابه جفتگیری کنند که شامل پرش کردن، بالا رفتن دوباره با استفاده از ابریشم، جفتگیری و سپس دوباره پریدن است.
بنا به این تحقیق، سه عنکبوت نر که عمل منجنیق را انجام ندادند به سرعت توسط شرکای جنسی خود اسیر، کشته و خورده شدند. ۳۰ عنکبوت نر دیگر که با گذاشتن یک برس خوب در پشت کمرشان از منجنیقشدنشان جلوگیری شد، همگی به همین سرنوشت دچار شدند. از همین رو محققان به این نتیجه رسیدند که منجنیقشدن برای جلوگیری از کانیبالیسم جنسی ضروری است.
مشاهده عمل عنکبوتهای نر که توانسته بودند از دست عنکبوتهای ماده فرار کنند نشان داد که میانگین اوج سرعت آنها ۶۵ سانتیمتر بر ثانیه و شتاب ۲۰۰ متر بر مجذور ثانیه بود یعنی معادل ۲۰ جی یا ۲۰ برابر شتابی است که در هنگام سقوط آزاد احساس میشود.
این تحقیق همچنین نشان میدهد که عنکبوتهای نر با تا زدن مفصل ساق پا یا تیبیا_متاتارسوس، نخستین جفت پای خود در برابر مادهها همچون یک منجنیق میشوند. هنگامی که آزاد میشود، فشار هیدرولیک وارد میکند و باعث انبساط پاها میشود.
ژانگ گفت که عنکبوتهای ماده شایستگی جنسی عنکبوتهای نر را بر اساس توانایی آنها برای فرار قضاوت میکردند. او گفت: «یک عنکبوت نر از طریق منجنیق شدن میتواند از کانیبالیسم جنسی ماده فرار کند و یک عنکبوت ماده هم میتواند جفت نری را با کیفیت بالا انتخاب کند، زیرا عملکرد جنبشی ممکن است مستقیماً با وضعیت جسمانی جفت نر ارتباط داشته باشد.»
ژانگ در ادامه گفت که عنکبوتهای ماده پس از جفتگیری ممکن است فقط اسپرم نرهایی را بپذیرند که آزمایش خود را پشت سر گذاشتهاند.
تفاوت عنکبوتها با پستانداران در این است که مادهها ساختاری به نام اسپرماتکا دارند که در آن اسپرمهای رسوبشده ذخیره میشوند؛ بنابراین یک عنکبوت ماده میتواند تصمیم بگیرد که آیا از آن برای بارور کردن تخمکهای خود استفاده کند یا با فشار دادن آن یا تغییر مقدار pH برای کشتن اسپرم، آن را رد کند.
به گفته ژانگ، تحقیقات آینده آنها تایید خواهد کرد که آیا بین منجنیق شدن عنکبوت نر و موفقیت باروری رابطه وجود دارد یا خیر.