شتر مهابادی؛ شتر مشهور اصفهانی که بدنی کشیده و عضلانی دارد و به «شتر سرخ» معروف است

راز بقا: شتر مهابادی یکی از نژاد‌های خاص و کم‌نظیر در میان شتر‌های ایران است که ریشه آن به منطقه مهاباد اردستان، واقع در استان اصفهان، بازمی‌گردد. این نژاد به دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد ظاهری، بومی‌بودن و سازگاری با شرایط سخت آب‌وهوایی، جایگاه ویژه‌ای در میان گونه‌های شتر ایرانی دارد. 

به گزارش راز بقا، شتر مهابادی که با نام‌های دیگری، چون «مهبادی»، «مغبادی» و «بادی» نیز شناخته می‌شود، بیشتر با رنگ سرخ خاص خود شناخته می‌شود و به همین دلیل در مناطق محلی به آن «شتر سرخ» هم می‌گویند. 

ویژگی‌های ظاهری و زیستی شتر مهابادی

به گزارش راز بقا، شتر مهابادی در ظاهر با بدنی کشیده و عضلانی، کوهان برجسته و رنگ مایل به قرمز متمایز می‌شود. این رنگ خاص، نه‌تنها ظاهری متفاوت به آن می‌دهد، بلکه به‌نوعی نماد هویت محلی نیز محسوب می‌شود. 

این شتر یک‌کوهانه بوده و مانند سایر شتر‌های بومی ایران، مقاومت بالایی در برابر تشنگی، گرما و شرایط بیابانی دارد. یکی دیگر از ویژگی‌های این نژاد، توانایی تحمل مسیر‌های طولانی و بارکشی در مناطق خشک و صخره‌ای است. 

شتر‌های مهابادی اغلب در مزارع و مراتع اطراف مهاباد اردستان چرا می‌کنند و تغذیه‌شان عمدتاً از گیاهان خشک‌زی، بوته‌های کویری و گاهی علوفه دستی تأمین می‌شود. سازگاری بالای این نژاد با محیط‌های خشک و بی‌آب‌وعلف، باعث شده که دامداران این منطقه تمایل بیشتری به نگهداری و پرورش آن داشته باشند.

نقش فرهنگی و اقتصادی شتر مهابادی در زندگی محلی

به گزارش راز بقا، در گذشته نه‌چندان دور، شتر مهابادی یکی از ستون‌های اصلی معیشت جوامع روستایی در نواحی مرکزی ایران بوده است. این شتر‌ها علاوه بر حمل بار و استفاده در رفت‌وآمد‌های بین روستاها، به‌دلیل تولید گوشت، شیر و حتی پشم کاربرد داشته‌اند. امروزه نیز برخی از دامداران مهاباد و حومه، همچنان از این شتر‌ها برای تولید فرآورده‌های دامی بهره می‌برند. با این حال، به‌دلیل کم‌توجهی به نژاد‌های بومی، جمعیت شتر مهابادی رو به کاهش نهاده و نیاز به حمایت و ثبت رسمی در لیست نژاد‌های بومی ایران دارد. 

شتر مهابادی، نمادی از تاب‌آوری، فرهنگ و زندگی در دل کویر است؛ نژادی که می‌تواند در برنامه‌های توسعه دامپروری مناطق خشک، جایگاه ویژه‌ای پیدا کند.