












راز بقا: در اوایل ژانویه ۲۰۱۰، فلوریدا شاهد یک سرمازدگی بیسابقه و شدید بود. این سرمای شدید نه تنها جان بسیاری از جانوران وحشی را گرفت، بلکه باعث شد تکامل برخی از گونهها به شکلی غیرمنتظره سرعت بگیرد. یکی از این گونهها، مار پیتون برمهای بود که به طور شگفتانگیزی در برابر این سرمای شدید مقاوم شد و توانست تکامل یابد. استفن هال، نویسنده علمی و پژوهشگر طبیعت در کتاب تازهاش با عنوان «خزیدن؛ چگونه موجودات بدنام طبیعت جهان ما را روشن میکنند» (انتشارات گرند سنترال، ۲۰۲۵)، همین سرمای مرگبار ممکن است نقطه آغاز یک تکامل سریع در این گونه باشد. در این مقاله از راز بقا، بررسی میکنیم که چگونه این مارها توانستند در برابر تغییرات اقلیمی مقاومت کنند و چه تأثیری این فرآیند بر اکوسیستم فلوریدا داشت.
به گزارش راز بقا، در ژانویه ۲۰۱۰، یک موج سرمای شدید از جنوب شرقی ایالات متحده عبور کرد و به عمق مناطق نیمهگرمسیری فلوریدا رسید. دمای هوا در این مدت به طور پیوسته به ۱۰ درجه سانتیگراد کاهش یافت و در برخی نقاط به منفی ۴ درجه سانتیگراد رسید. این سرمای شدید باعث مرگ بسیاری از جانوران بومی فلوریدا شد، از جمله مارهای پیتون برمهای که یکی از گونههای مهاجم این منطقه بودند.
با وجود اینکه بسیاری از مارهای پیتون در اثر سرما جان خود را از دست دادند، برخی دیگر به طرز شگفتانگیزی توانستند جان سالم به در ببرند. این مارها نه تنها در برابر سرمای شدید مقاوم بودند، بلکه ویژگیهای ژنتیکی خاصی داشتند که به آنها اجازه میداد به راحتی با این تغییرات محیطی سازگار شوند.
مطالعات علمی نشان داد که مارهایی که در برابر سرما جان سالم به در بردند، ویژگیهای فیزیولوژیکی خاصی مانند کاهش سرعت متابولیسم و توانایی تحمل دماهای پایینتر را داشتند. این ویژگیها نتیجه میلیونها سال تکامل بودند که به این مارها امکان میداد در محیطهای مختلف به خوبی زنده بمانند.
یکی از نکات جالب در این فرآیند، سرعت تکامل مارهای پیتون برمهای بود. این مارها به طور طبیعی تحت فشار انتخاب طبیعی قرار گرفتند و فقط مارهایی که ویژگیهای مقاوم به سرما را داشتند، توانستند زنده بمانند و به نسلهای بعدی منتقل کنند. این فرآیند تکامل سریع باعث شد تا مارهای پیتون برمهای به گونهای سازگارتر با شرایط جدید تبدیل شوند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
افعی شاخدار ایرانی؛ مار خطرناک و شاخ داری که در هر حمله میتواند قربانی را فلج کند!
کبرای سیاه خوزستان؛ تنها مار سمی سیاه خاورمیانه که با هر نیش میتواند ۱۶۰ نفر را بکشد
در واقع، سرمای سال ۲۰۱۰ یک آزمایش طبیعی برای این مارها بود که باعث شد ویژگیهای جدیدی مانند تحمل سرما و مقاومت بیشتر در برابر تغییرات دمایی در آنها تقویت شود. به گزارش راز بقا این فرآیند به وضوح نشاندهنده قدرت انتخاب طبیعی است که باعث میشود موجودات زنده به طور مداوم خود را با تغییرات محیطی تطبیق دهند.
تکامل سریع مارهای پیتون برمهای تنها به بقا در برابر سرمای شدید محدود نشد. این تغییرات ژنتیکی باعث شد که این مارها بتوانند به مناطق سردتر گسترش پیدا کنند. پیش از این، مارهای پیتون تنها در مناطق گرم و مرطوب فلوریدا یافت میشدند، اما حالا با ویژگیهای مقاوم به سرما، این امکان وجود دارد که به مناطق شمالیتر ایالات متحده گسترش یابند.
این گسترش ممکن است تهدیداتی جدی برای اکوسیستمهای جدید ایجاد کند. پیتونهای برمهای که پیش از این نیز باعث اختلال در اکوسیستم فلوریدا شده بودند، حالا قادر خواهند بود در مناطق جدید نیز به شکار بیرویه پستانداران و پرندگان بومی بپردازند.
تکامل سریع یکی از مهمترین مفاهیم زیستشناسی است که به ما نشان میدهد موجودات زنده چگونه میتوانند در مدت زمانی کوتاه به شرایط جدید محیطی واکنش نشان دهند. در مورد مارهای پیتون برمهای، این تکامل سریع نه تنها باعث بقا آنها در برابر سرمای شدید شد، بلکه به گسترش این گونه به مناطق جدید کمک کرد. به گزارش راز بقا این پدیده نشاندهنده اهمیت انتخاب طبیعی و تکامل در سازگاری موجودات زنده با شرایط محیطی است.
تکامل مارهای پیتون برمهای در برابر سرمای شدید فلوریدا یک مثال بارز از قدرت انتخاب طبیعی و تکامل سریع در دنیای زیستشناسی است. این فرآیند به ما یادآوری میکند که موجودات زنده همواره در تلاش هستند تا خود را با تغییرات محیطی سازگار کنند. در این میان، تغییرات اقلیمی میتوانند سرعت تکامل را افزایش دهند و به موجودات کمک کنند تا ویژگیهای جدیدی برای بقا پیدا کنند.