راز بقا: بیضهها، دو عضو کوچک و حیاتی در سیستم تولیدمثل مردانه هستند که نقشهای بسیار مهمی در بدن ایفا میکنند. وظایف اصلی بیضهها شامل تولید اسپرم و ترشح هورمون تستوسترون است، هورمونی که مسئول رشد و توسعه خصوصیات جنسی مردانه، حفظ تراکم استخوانها، حجم عضلات، میل جنسی و تولید سلولهای خونی سالم است. اما گاهی اوقات ممکن است یک مرد تنها یک بیضه داشته باشد. این وضعیت میتواند به دلایل مختلفی رخ دهد؛ از جمله نقص مادرزادی، آسیب یا بیماری، یا جراحی برای درمان مشکلاتی مانند سرطان بیضه یا پیچش بیضه (تورشن). اما پرسش مهم این است: داشتن تنها یک بیضه چه تأثیری بر سلامت و زندگی فرد دارد؟
به گزارش راز بقا، وجود تنها یک بیضه میتواند به دلایل مختلف باشد. یکی از شایعترین دلایل، ازدست دادن بیضه به دلیل آسیب یا جراحی است. به عنوان مثال، مردانی که به سرطان بیضه مبتلا میشوند ممکن است نیاز به برداشتن یکی از بیضهها (اورکیکتومی) داشته باشند. همچنین، برخی افراد به طور مادرزادی با تنها یک بیضه به دنیا میآیند که به آن مونوارتیکولار میگویند. دیگر دلایل کمتر رایج شامل تورشن یا پیچ خوردن بیضه، عفونتهای شدید یا آسیبهای فیزیکی هستند.
وقتی یک مرد تنها یک بیضه دارد، این عضو تنها معمولاً میتواند نقش هر دو بیضه را به عهده بگیرد. بیضه سالم غالباً توانایی تولید میزان کافی اسپرم و تستوسترون را دارد. به همین دلیل، بسیاری از مردانی که تنها یک بیضه دارند، زندگی طبیعی از نظر توانایی جنسی، تولید مثل و رشد فیزیکی دارند. با این حال، در برخی موارد، کاهش عملکرد بیضه تنها میتواند باعث کاهش سطح تستوسترون شود که اثراتی مانند خستگی، کاهش میل جنسی، کاهش توده عضلانی و تراکم استخوان و اختلالات خلقی ایجاد کند.

نقش اصلی بیضهها در تولید اسپرم است. داشتن یک بیضه سالم معمولاً توانایی تولید اسپرم کافی برای باروری طبیعی را حفظ میکند. با این حال، کیفیت و تعداد اسپرم ممکن است کمی کاهش یابد، به ویژه اگر بیضه باقیمانده دچار اختلالات باشد. مطالعات نشان میدهند که اکثر مردان با تنها یک بیضه قادر به پدر شدن هستند، اما در برخی موارد، پزشک ممکن است پیشنهاد بررسی منظم اسپرم یا ذخیره اسپرم قبل از جراحی را بدهد.
اگرچه زندگی با یک بیضه سالم اغلب طبیعی است، اما برخی مسائل بالقوه وجود دارد که باید به آنها توجه کرد:
آسیب فیزیکی بیشتر: با داشتن تنها یک بیضه، هر آسیبی به این عضو میتواند تأثیر شدیدی داشته باشد، زیرا دیگر هیچ بیضهای برای جبران عملکرد وجود ندارد. استفاده از محافظ بیضه هنگام ورزشهای تماسی توصیه میشود.
مشکلات هورمونی: در موارد نادر، بیضه باقیمانده ممکن است به اندازه کافی تستوسترون تولید نکند که منجر به علائمی مانند کاهش انرژی، افسردگی، کاهش میل جنسی و ضعف عضلات شود. در این شرایط، درمان جایگزینی هورمون تستوسترون ممکن است لازم باشد.
پیگیری پزشکی منظم: مردان با تنها یک بیضه باید پیگیریهای پزشکی منظم داشته باشند تا سلامت بیضه باقیمانده بررسی شود و مشکلاتی مانند سرطان یا تورشن به موقع شناسایی شود.
تأثیر روانی: برخی افراد ممکن است نگرانیهای روانی از نظر بدن یا جذابیت جنسی داشته باشند. مشاوره روانشناسی میتواند به کاهش استرس و بهبود اعتماد به نفس کمک کند.

زندگی با یک بیضه گاهی میتواند اثرات روانی داشته باشد. نگرانی درباره باروری، تفاوتهای بدنی یا تصور اجتماعی میتواند اضطراب ایجاد کند. بسیاری از مردان از این موضوع خجالت میکشند و ترجیح میدهند در مورد آن صحبت نکنند. آگاهی و آموزش در مورد این موضوع میتواند اثرات روانی را کاهش دهد و باعث شود فرد زندگی طبیعی و سالمی داشته باشد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
سندروم لارون؛ اختلال نادر با علائم کوتاهی قد، متابولیسم بهبود یافته و طول عمر بیشتر
بلوغ جنسی دختران؛ دختران کدام کشورها زودتر به بلوغ جنسی میرسند و دلیل آن چیست؟
برای مردانی که تنها یک بیضه دارند، رعایت نکات زیر اهمیت دارد:
معاینات منظم توسط اورولوژیست یا متخصص غدد.
استفاده از تجهیزات محافظتی در ورزشهای پرخطر.
بررسی منظم سطح هورمون تستوسترون و عملکرد جنسی.
مشاوره در صورت مشکلات روانی یا اضطراب.
آگاهی درباره علائم غیر طبیعی مانند درد ناگهانی یا تغییرات در بیضه باقیمانده.

داشتن تنها یک بیضه اغلب زندگی طبیعی مردانه را محدود نمیکند، زیرا یک بیضه سالم قادر است عملکرد کلی بدن را حفظ کند. با این حال، برخی مراقبتها و پیگیریهای پزشکی برای جلوگیری از مشکلات بالقوه ضروری است. این شرایط ممکن است نگرانیهای جسمی و روانی ایجاد کند، اما با آگاهی و مدیریت صحیح، مردان با یک بیضه میتوانند زندگی جنسی، باروری و سلامت عمومی مناسبی داشته باشند.
به طور کلی، تنها یک بیضه برای زندگی کافی است، اما توجه به سلامت این عضو و پیگیری منظم پزشکی، کلید حفظ کیفیت زندگی و پیشگیری از مشکلات احتمالی است.