راز این آبشار خون در قطب جنوب چیست؟
راز بقا: اگر روزی شانس ملاقات درههای مک موردو درای (McMurdo Dry Valleys) را پیدا کنید، چیزهای بسیار عجیب و غریبی خواهید دید؛ درههایی بی برف که به چشم اندازی یخ زده میرسند، طولانیترین رودخانه تمام قاره بنام اُونیکس، و یک آبشار ۵ طبقه بلند از ماده رنگی قرمز رنگ روشن بر یخچالی عظیم خواهید دید.
به گزارش راز بقا؛ عواملی که در کنار هم به پدید آمدن این آبشارهای خون انجامیدند، در حدود ۵ میلیون سال پیش ظاهر شدند. با بالا آمدن سطح دریاها و آب گرفتن منطقه، دریاچه نمکی زیرزمینی در اینجا تشکیل شد. در طول میلیونها سال این دریاچه با لایههای فراوان یخ و برف پوشانده شد که بشکل کوه یخ عظیمی انباشته شدند که اکنون ۴۰۰ متر در عمق فرو رفته است.
با جدا افتادن از سایر آبها، نمک این دریاچه ۳ برابر بیش از آب سایر دریاهاست که از یخ زدن آن ممانعت میکند، همچنین این دریاچه غنی از آهن است. تلاطم و فعالیت دائمی دریاچه، بستر سنگی آنرا خراشیده و آب آن شدیداً آغشته به مواد فعال معدنی میشود. با گذر آب از میان شکافهای کوه یخ، و تماس آن آب با اکسیژن پس از میلیونها سال، آهن بسرعت زنگ زده و رنگ قرمز خون مانندی ایجاد کرده است.
البته بدلیل عدم دسترسی مستقیم دانشمندان به این دریاچه زیر زمینی، مطالعهی دقیق ترکیبات آن ناممکن است، از آنجا که بمحض تماس با هوا واکنش نشان میدهد و تغییر میکند.
“جیل میکوکی” میکروبیولوژیست دانشگاه تنسی ناکسویل راه حلی برای این مسأله یافته است. آیس مول (IceMole) نام باکس فلزی مستطیلی با رویهی مسی و یک پیچ یخ (ice screw) در یک طرف اش دارد که برخلاف متههای الکتریکی-گرمایی معمول، میتواند بصورت غیر مستقیم به داخل یخ نفوذ کند. گرمای افتراقی در رأس آن باعث تغییر جهت حرکت میشود و بنابراین میتوان آن را در هر جهتی هدایت کرد.
به کمک این دستگاه “میکوکی” و تیمش توانسته اند اولین نمونههای دریاچه خون را استخراج کنند تا شانس مطالعه میکروبهای شگفت انگیز موجود در آن را – در تاریکی مطلق، نبود اکسیژن و میزان نمکی که هر موجود زندهای را میکشد – بیایند. میکوکی گفت: “این نمونهها دریچهای به جهان زیر یخچالها میگشاید، در اینجا هیچ حیوان یا درختی وجود ندارد؛ اینجا، قارهای میکروبی است. ”