«خوک‌های جهنمیِ» ماقبل تاریخ؛ جانور قاتلی که یک شتر را درسته قورت می‌داد!

راز بقا: به طرز مشکوکی شبیه یک انبار گوشت بود. در سال ۱۹۹۹، به انجمن دیرینه شناسی مهره داران گزارشی در مورد یک بستر استخوانی عجیب در نزدیکی داگلاس، وایومینگ داده شد. اسکلت‌های فسیل شده حداقل شش شتر مختلف «پوبروتریوم» در یک توده بزرگ در کنار هم جمع شده بودند. در مقایسه با جانوران بارکش کوهان‌داری که امروزه می‌شناسیم، این حیوانات نسبتاً کوچک و به اندازه گوسفندان اهلی بودند. اسکلت‌های این مکان خاص مربوط به ۳۳.۴ میلیون سال پیش و اوایل دوران «اُلیگوسین»، بودند. 

به گزارش راز بقا، بسیاری از نمونه‌های «پوبروتریوم» سر، گردن، قفسه سینه و پا‌های جلویی خود را حفظ کرده بودند. اما پشت پا‌ها و باسن - به عبارت دیگر، قسمت‌های عقبی گوشتی شتر‌ها – از بین رفته بود. شواهد نشان می‌دهد که انبوه بقایای شتر ممکن است یک قفسه گوشت ماقبل تاریخ بوده باشد، جایی که برخی از شکارچیان قربانیان خود را به اینجا آورده و ذخیره کرده بودند.

نگاهی به پیشینه فسیلی این منطقه می‌گوید که در آن زمان جانور قاتلی زندگی می‌کرد که دندان هایش کاملاً با علائم گازگرفتگی روی این فسیل شتر‌ها مطابقت دارد. نام آن «آرکئوتریوم» بود. این موجود با وزن تقریبی ۶۰۰ پوند (۲۷۰ کیلوگرم) و قد ۴.۵ فوت (۱.۴ متر) تا شانه شناخته می‌شد. با سُم‌های شکافته راه می‌رفت. پاهایش بلند و نازک بود. برآمدگی‌های استخوانی روی استخوان فک‌اش داشت و پوزه دراز حیوان پر از دندان‌های خرد کننده بود.

«آرکئوتریوم» متعلق به گروهی از همه چیزخواران بود که میلیون‌ها سال در اوراسیا، آمریکای شمالی و آفریقا پرسه می‌زدند: این‌ها انتلودونت‌ها یا کامل دندان‌های ترسناکی بودند. نام «انتلودونت» از کلمات یونانی Enteles به معنای کامل و Odontos به معنای دندان گرفته شده است؛ بنابراین «انتلودونت» به معنای «دندان کامل» یا «کامل دندان» است.

خوک‌های نابودگر!

انتلودونت‌ها قطعاً در قرعه‌کشی‌های نام‌های مستعار شگفت‌انگیز برنده شده‌اند: گاهی اوقات (به شکل غیررسمی) به آن‌ها «خوک‌های جهنمی» یا «خوک‌های نابودگر» می‌گویند. هر چند که این موجودات در ظاهر خوک‌سان هستند، اما در واقع خوک نبودند.

نظرات در مورد مکان آن‌ها در شجره نامه پستانداران متفاوت است. همه موافقند که انتلودونت‌ها آرتیوداکتیل بودند، راسته‌ای که شامل نهنگ‌ها و همه پستانداران سم‌دار با تعداد انگشتان زوج (شتر، بز، اسب آبی و غیره) می‌شود. آنچه مورد بحث است، قرار گرفتن آن‌ها در آن گروه است. دانشمندان قبلاً فکر می‌کردند که خوک‌ها و گراز‌ها نشان دهنده نزدیک‌ترین خویشاوندان زنده انتلودونت‌ها هستند. اما این دیگر مورد توافق نیست و مدت‌هاست که زیر سؤال رفته است: مقاله‌ای در سال ۲۰۰۹ به این نتیجه رسید که این جانوران در واقع بیشتر شبیه اسب آبی، نهنگ و «اندروزارچوس» گوشتخوار منقرض شده هستند.

بیش از ۵۰ گونه انتلودونت کشف شده است. قدیمی‌ترین حیوانی که کشف شده Eoentelodon Yunanense است، حیوانی به اندازه خوک که تقریباً ۳۸ میلیون سال پیش در اطراف چین زندگی می‌کرد. اندکی پس از آن، گروه راه خود را به آمریکای شمالی باز کردند. 

گونه‌های اولیه پوزه کوتاه داشتند، اما طی چند میلیون سال، انتخاب طبیعی فک بالا و پایین آن‌ها را درازتر کرد. اگرچه انتلودونت‌ها در ابتدا کوچک بودند، اما بزرگ‌ها به سرعت وارد صحنه شدند. «آرکئوتریوم» که در بالا ذکر آن رفت یکی از اولین انتلودونت‌های واقعاً بزرگ بود، اما به هیچ وجه بزرگترین آن نبود.

تا ۱۸ میلیون سال پیش، دشت‌های بزرگ آمریکای شمالی محل زندگی «دادون»‌های بلند بود. این حیوان تا بالای شانه‌اش کمتر از ۷ فوت (۲.۱ متر) ارتفاع داشت و دانشمندان فکر می‌کنند که می‌توانست تا وزن ۹۳۰ پوند (۴۳۱ کیلوگرم) یا بیشتر را خم کند.

سر «دادون» به تنهایی ۳ فوت (۰.۹۱ متر) طول داشت. این موجود برای حمایت از جمجمه سنگین خود، عضلات گردن قدرتمندی داشت که به قوس‌های بلند روی مهره‌های ناحیه شانه‌اش متصل بودند؛ بنابراین مانند یک گاومیش کوهان دار یا کرگدن سفید، احتمالا یک قوز قابل مشاهده در پشت خود داشته است.

فرم و عملکرد

دهان انتلودونت معمولی دارای ترکیبی از عاج بلند و دندان‌های گونه است. هیچ پستاندار زنده‌ای دارای آرایش مشابه داندان‌های سفید مرواریدی نیست. با قضاوت بر اساس آناتومی پوزه و سطوح استخوانی که ماهیچه‌های فک در آن قرار می‌گیرند، واضح است که انتلودونت‌ها می‌توانند دهان خود را کاملاً باز کنند.

اگر اندازه آن نقاط اتصالی عضلانی یک نشانه باشد، «خوک‌های جهنمی» بزرگ‌تر با پوزه‌های بزرگ‌تر گاز گرفتگی‌های قدرتمندی ایجاد می‌کنند. یک مطالعه در سال ۱۹۹۰ بر روی مکانیک تغذیه موجودات به این نتیجه رسید که انتلودونت‌ها می‌توانند با کوبیدن فک‌های خود در یک حرکت عمودی، غذا را خرد کنند. متناوباً، با حرکت دادن فک‌ها از این طرف به سمت دیگر، می‌توانند از دندان‌های صاف‌تر نزدیک پشت دهان برای آسیاب کردن غذا استفاده کنند.

انتلودونت‌ها مانند خوک‌های واقعی تقریبا همه چیزخوار بودند. آثار سایش روی دندان‌هایشان نشان می‌دهد که حیوانات زمان زیادی را صرف جویدن استخوان‌ها کرده‌اند. دیرینه شناسان حدس می‌زنند که انتلودونت‌ها لاشخور‌های کارآمدی بودند که احتمالا طعمه‌های زنده را نیز از بین می‌بردند. ریشه‌های سفت، تخم مرغ، میوه‌ها و گیاهان نیز ممکن است نقش مهمی در رژیم غذایی آن‌ها داشته باشند.

دندان‌های انتلودونت فقط برای وعده‌های غذایی کاربرد نداشتند. بر روی برخی از جمجمه‌های انتلودونت، خال‌های دندانی مغار‌مانند یافت شده است. زخم‌های سوراخ‌شده و خراش‌های التیام‌یافته - گاهی به عمق ۰.۷۸ اینچ (۲ سانتی‌متر) - به ما می‌گویند که حیوانات گه‌گاه با گاز گرفتن وحشیانه صورت یکدیگر با هم مبارزه می‌کردند.

چند حیوان زخم عاج در اطراف چشم خود دارند.

توانایی ترساندن رقبای خود یک مهارت مهم برای بسیاری از پستانداران سرزمینی است. این می‌تواند توضیح دهد که چرا بسیاری از انتلودونت‌ها دارای گونه‌های بلند و برآمده‌ای بودند که از کناره‌های سرشان بیرون می‌آمد. (فرضیه دیگر این است که این‌ها نیز نقاط لنگر عضلانی بودند.) علاوه بر این، گونه‌های متعددی دارای برآمدگی‌های استخوانی - یا «غده‌ها» - در قسمت‌های زیرین فک‌هایشان بودند. آن‌ها می‌توانستند در نبرد تن به تن نقش داشته باشند.

آخرین انتلودونت‌ها حدود ۱۶ میلیون سال پیش از بین رفتند. هیچ کس نمی‌داند چرا آن‌ها منقرض شدند، اما گسترش شکارچیان پستاندار جدید می‌تواند توضیحی درباره چرایی انقراض آنها بیان کند.