رازهای تاریک آزمایش ایوانف؛ ترکیب انسان و شامپانزه برای ساخت ابرانسان!
راز بقا: ایلیا ایوانف، زیستشناس روسی و متخصص تلقیح مصنوعی، در دهه ۱۹۲۰ پروژهای جنجالی را در پی تلاش برای ترکیب انسان و شامپانزه آغاز کرد. او با روشهای نوآورانهای که در تولید انواع حیوانات هیبریدی موفق بود، تصمیم گرفت قدمی بلندپروازانهتر بردارد و شامپانزهها و انسانها را با هم ترکیب کند. این پروژه، که با حمایت مالی دولت بلشویک روسیه همراه بود.
ایوانف و علاقهاش به ترکیب انسان و شامپانزه
به گزارش راز بقا ایوانف که بهعنوان یکی از پیشگامان علم تلقیح مصنوعی شهرت داشت، پیشتر ترکیبهای مختلفی از حیوانات مانند گورخر و الاغ و بز و گاو را ایجاد کرده بود. اما بهتدریج توجه او به امکان ترکیب انسان و شامپانزه جلب شد. وی در سال ۱۹۲۴ پیشنهاد انجام این تجربه را به دولت شوروی ارائه داد. دولت بلشویک این پروژه را تایید و از آن حمایت کرد.
سفر به آفریقا و جستجوی شامپانزهها
به گزارش راز بقا در سال ۱۹۲۶، ایوانف برای اجرای این پروژه به آفریقا سفر کرد. او ابتدا در پاریس با دانشمندانی مانند سرژ وورونوف که در روشهای احیا و جوانسازی از بافت شامپانزه استفاده میکردند ملاقات کرد. پس از مدتی به گینه سفر کرد، اما با مشکل عدم بلوغ شامپانزهها مواجه شد و مجبور شد تا فصل دیگری منتظر بماند تا شامپانزههای بالغ پیدا کند.
در نهایت ایوانف به هدف خود رسید و سه شامپانزه را تلقیح کرد، اما این تلاشها به بارداری منجر نشدند. پس از بازگشت به اتحاد جماهیر شوروی، او تعدادی شامپانزه را به منطقه قفقاز آورد تا آزمایشهای بیشتری انجام دهد و داوطلبانی از میان زنان شوروی پیدا کرد که تمایل داشتند در این پروژه شرکت کنند.
انگیزههای ایدئولوژیک و حمایت دولت بلشویک
یکی از انگیزههای بلشویکها برای حمایت از پروژه ایوانف، هدف علمی و ایدئولوژیک آن بود. آنها به دنبال اثبات نظریه داروین و تضعیف باورهای دینی بودند. ایوانف با استفاده از این انگیزهها، توانست حمایت دولت را برای انجام آزمایشات خود کسب کند. این پروژه بهعنوان ابزاری برای تبلیغ علیه دین مورد استفاده قرار گرفت و مقامات بلشویک آن را بهعنوان بخشی از تلاش خود برای ساخت یک جامعه سوسیالیستی آرمانی میدیدند.
پایان کار و ناکامی ایوانف
ایوانف برای انجام پروژه خود به حمایت و امکانات بیشتری نیاز داشت، اما در نهایت با مشکلات زیادی روبرو شد. در نهایت فقط چهار شامپانزه به منطقه قفقاز رسیدند و تنها شامپانزه بالغ به نام تارزان در اثر خونریزی مغزی درگذشت. با افزایش فشارها و در اوج پاکسازیهای سیاسی، ایوانف نیز قربانی این جریانات شد و به قزاقستان تبعید گردید و پس از مدتی فوت کرد.
هدف اصلی ایوانف و تاثیرات اجتماعی
برخی معتقدند که ایوانف علاوه بر انگیزه علمی، به دنبال بهبود و تغییر صفات انسانها نیز بود. در فضای ایدئولوژیک بلشویکی، دانشمندان به تغییر طبیعت انسانها و بهبود ویژگیهای اجتماعی تشویق میشدند. ایوانف نیز از این اندیشهها الهام گرفته بود و تصور میکرد که ترکیب انسان و شامپانزه شاید به دگرگونیهای عمیق اجتماعی کمک کند.
بهطور کلی، تلاش ایوانف برای ترکیب انسان و شامپانزه، به دلیل بینتیجه بودن و ابهامات علمی و اخلاقی، بهعنوان یکی از پروژههای جنجالی علمی تاریخ باقی مانده و در زمان خود نیز بحثهای زیادی به همراه داشت.
مصاحبه با زنان استفاده شده در آزمایش ترکیب انسان و شامپانزه
از آنجایی که پروژههای علمی در دوران شوروی غالباً تحت فشارهای سیاسی و ایدئولوژیک انجام میشدند، برخی از زنانی که بهعنوان داوطلب در این آزمایشها شرکت داشتند، با اکراه و بهخاطر فشارهای اجتماعی و ترس از عواقب احتمالی مجبور به مشارکت شدند.
زنی که از آن دوره خاطراتش را بازگو میکند، میگوید:
«به ما گفتند که این آزمایش یک وظیفه علمی و انقلابی است، و عدم همکاری ممکن است به عنوان خیانت به کشور تلقی شود. ما راهی نداشتیم جز اینکه از آنها اطاعت کنیم.»
یکی دیگر از زنان که با تهدیدهای ضمنی و فشارهای روانی به این کار تن داده بود، اضافه میکند:
«گفتند که ما برای پیشرفت علم باید این کار را انجام دهیم، اما هیچکدام از ما درک درستی از عواقب آن نداشتیم. ما را وادار کردند که به این پروژه به چشم یک وظیفه نگاه کنیم، اما هیچوقت به ما نگفتند که ممکن است سلامت و زندگی ما به خطر بیفتد.»
این زنان، که بعدها به یکی از تاریکترین و ناگفتهترین قسمتهای تاریخ علمی شوروی بدل شدند، خاطرنشان میکنند که حس حقارت و ترس از برخورد با حکومت به آنها القا شده بود. یکی از این زنان میگوید: «ما قربانی بلندپروازیها و آرزوهای محققانی بودیم که تنها هدفشان کسب رضایت مقامات بالا بود. حتی امروز که سالها از آن زمان گذشته، هنوز هم با یادآوری آن تجربه، احساس میکنم که حقوق و هویت ما نادیده گرفته شد.»
این مصاحبهها نشاندهنده شرایط دشواری است که این زنان تجربه کردهاند، و از آنها بهعنوان ابزارهایی برای یک آزمایش غیرانسانی استفاده شده است، بدون اینکه رضایت واقعی و آگاهی کاملی نسبت به مخاطرات پیش رو داشته باشند.