خفاش قهوهای؛ پرنده عجیبی که با نرهای زیادی جفتگیری و اسپرم آنها را ذخیره میکند
راز بقا: خفاشها پرندگانی هستند که خصوصیات نسبتا عجیبی از خود بروز میدهند و همین امر آنها را در میان پرندگان بسیار خاص میکند. گونهای از خفاشها وجود دارند که به خفاش کوچک قهوهای (Myotis lucifugus) و خفاش بزرگ قهوهای (Eptesicus fuscus) معروفند و در بین خود خفاشها رفتارهای جنسی خارقالعادهای از خود نشان میدهند.
به گزارش راز بقا، این دو نوع خفاش در فصل جفتگیری رفتار خاصی از خود بروز میدهد و مادههای این گونه اگرچه در فصل پاییز جفتگیری میکنند، اما میتوانند اسپرمها را تا فصل بهار کاملا ذخیره کنند تا در یک شرایط مناسبی بارور کنند و بعد از یک دوره بارداری ۵۰ روزه بچه خود را به دنیا بیاورند.
اما چه عاملی وجود دارد که باعث این اتفاق میشود و آنها چگونه این کار را انجام میدهند.
مکانییسم باروری تأخیری (Delayed fertilization)
به گزارش راز بقا، خفاشهای نر در فصل جفتگیری رفتارهای خاصی را برای جذب جفت انجام میدهند که میتواند طیف متنوعی از رفتارها را شامل شود. مثلا برخی صداهای خاص تولید میکنند و یا برخی دیگر ممکن است رفتارهای پروازی ویژهای را انجام دهند تا قلمرو مشخصی را تعیین کنند.
نکته جالب توجه این است که جفتگیری خفاشها میتواند در کلونیهای بزرگ اتفاق بیفتد و مادهها حتی ممکن است با چندین نر جفتگیری کنند و و این امر سبب میشود که آنها اسپرمها را از نرهای مختلف جمعآورری کرده و آنها را ذخیره کنند.
زایمان در فصل بهار
به گزارش راز بقا زمانی که فصل بهار سر میرسد و خفاش حس کند که اکنون شرایط برای زایمان آماده است تغییرات هورمونی را تجربه میکند و فرآیند تخمکگذاری آغاز میشود. هنگامی که تخمکگذاری آغاز میشود اسپرمی که خفاش ذخیره کرده فعال میشود و از طریق دستگاه تناسلی ماده باروری آنها آغاز میشود. دو هورمون در این میان نقش بسیار کلیدی دارند که شامل هورمون فولیکولی (FSH) و هورمون لوتئینی (LH).
وقتی تخمکها بارور شدند، رشد میکنند و دوره بارداری خفاش آغاز میشود که یک بازه زمانی ۵۰ تا ۷۰ روزه است. دلیل این کار این است که خفاش ماده تشخیص میدهد بچههایش در شرایطی به دنیا میآیند که منابع غذایی فراوانی وجود دارد و به همین دلیل شانس بقا بسیار زیاد است.
این ویژگی مزایای زیادی برای خفاش دارد از جمله اینکه خفاش میتواند زایمان را در زمانی انجام دهد که مشکل غذا ندارد و شانس بقای فرزندش را افزایش میدهد. همچنین دمای مناسب هوا نیز در اینجا عامل کلیدی است.
نکته دیگر در مورد مزایای جفتگیری منحصر به فرد خفاش این است که ماده با جفتگیری با چندین نر تنوع ژنتیکی نوزادانش را افزایش میدهد که باعث مقاومت بیشتر آنها در زمان بیماری شود.
مکانیسم باروری تأخیری یک مکانیسم بسیار پیچیده در حیوانات و پرندگان است که نشاندهنده رفتارهای پیچیده تولید مثل در برخی از آنهاست. این در واقع نوعی روند تکاملی است که حیوانات مختلف چگونه میتوانند خودشان را با شرایط سازگار کنند و اندامها و ارگانیسمهای بدنیشان مطابق با شرایط زندگیشان شکل بگیرد و جهتدهی شود.