مانتیس شیطانی؛ شکارچی مشهور به «هیولای افسانه‌ای» که ترسناک‌ترین گونه مانتیس در جهان است

راز بقا: در میان تمام حشرات عجیب و شگفت‌انگیز جهان، Sibylla pretiosa یا مانتیس شیطانی و مرموز (Cryptic Mantis) یکی از چشم‌گیرترین و منحصربه‌فردترین‌هاست. این نوع مانتیس، بیشتر به موجودی علمی- تخیلی شباهت دارد تا یک حشره عادی. 

به گزارش راز بقا، این گونه مانتیس بومی بخش‌هایی از آفریقا، به‌ویژه مناطق گرم و مرطوب، به خانواده‌ی Hymenopodidae تعلق دارد و به دلیل ظاهر خارمانندش، گاهی با لقب «مانتیس گل‌مانند خاردار» شناخته می‌شود. 

ریشه‌های تکاملی و زیستگاه

به گزارش راز بقا، مانتیس شیطانی به جنس Sibylla تعلق دارد؛ گروهی از مانتیس‌ها که به خاطر ساختار بدنی کشیده و استتار پیشرفته‌شان شهرت دارند. گمان می‌رود که این حشرات برای تقلید شکل برگ‌ها و شاخه‌های شکسته تکامل یافته‌اند، سازگاری‌ای که به آنها امکان استتار عالی در میان پوشش گیاهی انبوه جنگل‌های آفریقایی می‌دهد. 

این گونه به‌ویژه در محیط‌های مرطوب و گرم رشد می‌کند و اغلب بی‌حرکت روی شاخه‌ها می‌نشیند، به‌گونه‌ای که به‌سختی قابل تشخیص است. 

شواهد فسیلی نشان می‌دهد که مانتیس‌ها بیش از ۱۳۵ میلیون سال قدمت دارند. گرچه Sibylla pretiosa گونه‌ای نسبتاً جدیدتر است، اما هنوز بسیاری از ویژگی‌های اولیه مانند پا‌های شکارچی و سر مثلثی چرخان را حفظ کرده است. راز موفقیت آن در تکامل، ترکیب شکار پنهانی و مخفی‌ماندن از شکارچیان است. 

ظاهر فرازمینی و رفتار شکارچی

به گزارش راز بقا، آنچه Sibylla pretiosa را از سایر مانتیس‌ها متمایز می‌سازد، ظاهر عجیب و بیگانه‌گونه‌ی آن است. این حشره دارای بدنی باریک و کشیده، زوائد خاردار روی پا‌ها و تزیینات فرمی در اطراف شکم و پاهاست. به رنگ‌های قهوه‌ای، سبز و خاکستری متمایل است که استتار آن را کامل‌تر می‌سازد. 

این مانتیس یک شکارچی کمین‌گر است؛ یعنی ساعت‌ها بی‌حرکت می‌ماند تا طعمه‌ای مانند مگس یا پروانه از نزدیکی‌اش عبور کند. در آن لحظه، با سرعتی برق‌آسا حمله می‌کند و شکار را می‌گیرد. 
در صورت تهدید، Sibylla pretiosa ممکن است به نمایش دفاعی (Deimatic Display) روی بیاورد: بالا بردن پاها، باز کردن اندام‌ها و بزرگ‌نمایی ظاهری برای ترساندن دشمن. این رفتار گاهی به‌خوبی پرندگان یا پستانداران کوچک را دفع می‌کند. 

نقش زیست‌محیطی و کمیابی در اسارت

به گزارش راز بقا، با وجود ظاهر ترسناک، Sibylla pretiosa نقشی مفید در اکوسیستم دارد. این شکارچی گوشت‌خوار با تغذیه از حشرات، به کنترل جمعیت آفات کمک می‌کند. اما متأسفانه به دلیل تخریب زیستگاه و جنگل‌زدایی، مشاهده آن در طبیعت روزبه‌روز دشوارتر می‌شود. 

در بازار حشرات زینتی و کلکسیونی، این مانتیس به دلیل ظاهر خاص و رفتار آرامش بسیار محبوب است. با این حال، نگهداری آن نیازمند شرایط خاص محیطی مانند دما، رطوبت و تغذیه خاص است، و بیشتر مناسب افراد باتجربه است.

Sibylla pretiosa گواهی زنده از خلاقیت تکامل در طبیعت است. ترکیب زیبایی، خشونت و ظاهر بیگانه‌گونه‌اش، آن را به یکی از جذاب‌ترین مانتیس‌های جهان تبدیل کرده؛ جواهری نایاب در میان بندپایان زمینی.