












راز بقا: سرچکشی (Hamerkop) پرندهای اسرارآمیز بومی آفریقا، ماداگاسکار و بخشهایی از شبهجزیره عربستان است. این پرنده با اندازه متوسط، تاجی شبیه چکش روی سرش و رفتارهای عجیبش، توجه پرندهشناسان و بومیان را جلب کرده است. سرچکشی نه تنها بهخاطر ظاهر منحصربهفردش شناخته میشود، بلکه ساخت لانههای عظیم و عجیبوغریبش نیز از ویژگیهای خاص آن است.
به گزارش راز بقا، سرچکشی با رنگ قهوهای یکدست، پاهای بلند و منقار کشیده و خمیدهاش بهراحتی قابل شناسایی است. تاج پرهای پشت سر این پرنده شکلی شبیه چکش ایجاد میکند که نام انگلیسی آن نیز برگرفته از این شکل است. طول بدن این پرنده حدود ۵۰ سانتیمتر است و در زیستگاههایی، چون باتلاقها، تالابها، کناره رودخانهها و دریاچهها یافت میشود.
این پرنده در آفریقای مرکزی و جنوبی، ماداگاسکار، و گاه در بخشهایی از شبهجزیره عربستان زندگی میکند و معمولاً در نزدیکی منابع آب شیرین یا نیمهشور به دنبال غذا میگردد.
به گزارش راز بقا، سرچکشیها همهچیزخوار هستند، اما عمدتاً از ماهیهای کوچک، دوزیستان، حشرات آبزی، خرچنگها و گاه خزندگان کوچک تغذیه میکنند. آنها اغلب در آب کمعمق راه میروند یا بیحرکت میایستند و با حمله ناگهانی منقارشان، شکار را میگیرند.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
موسی کو تقی؛ پرنده معروف به «قمری خندان» که هنگام ترس میخندد و چند روز برای مردهها عزاداری میکند
کبوتر وونگا؛ کبوتر استرالیایی با ۴۰ سانت طول که ظاهر بسیار سادهای دارد و بسیار خجالتی است
رفتار شکار آنها شبیه حواصیلهاست، اما سرچکشیها معمولاً با حرکات سریعتر و غافلگیرکنندهتر عمل میکنند. هوش شکارگری آنها در هماهنگی با محیط و طعمههای کوچک باعث شده که حتی در برخی مناطق، پرندهای خوشیمن تلقی شوند.
به گزارش راز بقا، از عجیبترین ویژگیهای این پرنده، ساخت لانههای عظیم، توپیشکل و پیچیده است. سرچکشیها لانههایی میسازند که تا ۲ متر ارتفاع دارد و بیش از ۸۰۰۰ شاخه و برگ در آن استفاده میشود. این لانهها معمولاً در درختان، صخرهها یا حتی سازههای انسانی ساخته میشود.
هر لانه یک تونل ورودی باریک دارد که به یک اتاق مرکزی بزرگ منتهی میشود. حتی اگر یک لانه استفاده نشود، پرندهها باز هم آن را تعمیر کرده یا لانههای جدید میسازند، که نوعی وسواس در رفتار آنها را نشان میدهد.
پرندهای با اعتقادات جادویی: در بسیاری از فرهنگهای آفریقایی، سرچکشی به عنوان پرندهای جادویی شناخته میشود. مردم محلی معتقدند که آسیب زدن به لانه این پرنده میتواند بدشانسی یا مرگ به همراه داشته باشد. برخی قبایل، این پرنده را روح نگهبان آبها میدانند.
وسواس در ساخت لانه: حتی پس از ساخت یک لانه کاملاً کاربردی، سرچکشیها ممکن است چندین لانه دیگر هم بسازند، بدون آنکه از آنها استفاده کنند. این پدیده که در میان پرندگان نادر است، توجه زیستشناسان رفتاری را به خود جلب کرده است.
رفتار اجتماعی متناقض: سرچکشیها اغلب انفرادی یا به صورت جفت دیده میشوند، اما در زمانهای خاص به شکل گروههای بزرگ نیز گرد هم میآیند. رفتار اجتماعی آنها ترکیبی از کنجکاوی، قلمروگرایی و همکاری است که آنها را از سایر پرندگان متمایز میکند.