انسان از چه زمانی شروع به لباس پوشیدن کرد؟
راز بقا: شواهد تجربی کنونی برای منشاء لباس از مطالعهای نشأت گرفته که در سال ۲۰۱۰ انجام شد و در Molecular Biology and Evolution منتشر شد. این مطالعه نشان میدهد که بر اساس تجزیه و تحلیلهای ژنتیکی شپشها پوشیدن لباسهای معمولی در برهه زمانی بین ۸۳۰۰۰ سال پیش تا ۱۷۰۰۰۰ سال پیش آغاز شد.
به گزارش راز بقا، این اطلاعات نشان میدهد که استفاده از لباس احتمالاً از انسانهای مدرن در آفریقا قبل از مهاجرت آنها به آبوهوای سردتر سرچشمه میگیرد و آنها را وادار کرد برای مطابقت با این آب و هوا لباسهای مناسب تهیه کنند.
برخی از فناوریهایی که امروزه «لباس» نامیده میشود احتمالا برای ساخت انواع دیگر موارد آرایشی از جمله جواهرات، رنگ بدن، خالکوبی، و سایر اصلاحات بدن مانند «آرایش کردن» بدن برهنه به کار گرفته شده است. به عقیده مارک لیری و نیکول آر باترمور، آراستگی بدن یکی از تغییراتی است که در اواخر پارینه سنگی (۴۰۰۰۰ تا ۶۰۰۰۰ سال پیش) رخ داد که در آن انسان نه تنها از نظر آناتومیک مدرن شد، بلکه از نظر رفتاری نیز مدرن شد و قادر به انعکاس خود به سمت دیگران بود چیزی که تعامل نمادین نامیده میشود.
مطالعات جدیدتر استفاده از موارد زینتی بدن را در ۷۷۰۰۰ سال پیش در آفریقای جنوبی و ۹۰۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰۰ سال پیش در سرزمینهای اشغالی و الجزایر نشان میدهد. اگرچه فروتنی و تواضع احتمالا در آن زمان همچنان اهمیت داشته، اما اغلب برای پوشاندن بدن، استتار توسط شکارچیان، زره بدن، و لباسهایی که برای جعل هویت و شباهت به «موجودات آسمانی» استفاده میشد، کاملا نادیده گرفته میشد.
منشاء لباسهای پیچیده و متناسب، نیاز به اختراع چاقوهای سنگی ظریف برای تکه تکه کردن پوست حیوانات و سوزن چشمی برای دوخت داشت. این کار توسط «انسانهای کرومانیون» انجام شد که حدود ۳۵۰۰۰ سال پیش به اروپا مهاجرت کردند. نئاندرتالها نیز همان منطقه را اشغال کردند، اما تا حدودی منقرض شدند، زیرا نمیتوانستند لباسهای مناسب بسازند، اما خود را با پوستهای تراش خوردهای میپوشاندند که به وسیله ابزارهای سنگی سادهشان درست میشد، اما گرمای لازم برای زنده ماندن در زمان سردتر شدن آب و هوا در آخرین عصر یخبندان را فراهم نمیکرد.
این لباسهای ساده علاوه بر اینکه کارایی کمتری داشتند، به دلیل تحمل سرما بیشتر از هومو ساپینس، معمولاً توسط نئاندرتالها پوشیده نمیشدند و به همین دلیل کارکردهای ثانویه آرایشی و ترویج عفت را کسب نکردند.
قدیمیترین شواهد باستانشناسی از لباسهای پارچهای از نمایشهای مجسمههایی در جنوب شام که بین ۱۱۷۰۰ تا ۱۰۵۰۰ سال پیش وجود داشته استنتاج شدهاند. نمونههای باقیمانده از پارچههای بافته شده کتانی در مصر به تاریخ ۵۰۰۰ سال قبل از میلاد است، اگرچه الیاف کتان گرهدار یا پیچخورده در اوایل ۷۰۰۰ سال قبل از میلاد یافت شده است.
در حالی که بزرگسالان در جوامع مدرن به ندرت کاملاً برهنه هستند، با پوشاندن حداقلی اندام تناسلی و استفاده از لباسهای نمایشی بر جنسیت بدن تأکید میکنند، آن را تقویت میکنند یا به شکل دیگری توجه را به آن جلب میکنند.