












راز بقا: دایناسور زرهپوش (Borealopelta markmitchelli) قادر بود ضربهای مشابه تصادف یک خودرو با سرعت بالا را تحمل کند و این به لطف «جلیقه ضدگلولهای» از لایههای ضخیم کراتینی بر روی زره استخوانیاش بود. تحقیقات جدید نشان میدهد که زره این دایناسور، برای نبرد میان اعضای گونهای به نام طراحی شده بود.
به گزارش راز بقا، زره دفاعی دایناسور زرهپوش از لایههای ضخیم کراتینی روی تیغههای استخوانی تشکیل شده بود. طبق یافتههای محققان، زره این دایناسور آنقدر مستحکم بود که میتوانست ضربهای مشابه تصادف خودرو را تحمل کند. این فسیل که به یک دایناسور زرهپوش گیاهخوار تعلق دارد، حدود ۵.۵ متر طول داشت و در حدود ۱۱۰ تا ۱۱۲ میلیون سال پیش در دوران کرتاسه اولیه زندگی میکرد.
به گزارش راز بقا این فسیل بهخوبی حفظ شده است و به محققان اجازه داد تا استحکام لایههای کراتینی و تیغههای استخوانی آن را بررسی کنند. مایکل حبیب، متخصص بیومکانیک در UCLA، میگوید: «این موجود میتوانست ضربهای برابر با برخورد یک فورد F۱۵۰ با سرعت بالا را تحمل کند.» حبیب این نتایج را در نشست سالانه انجمن دیرینهشناسی مهرهداران ارائه کرد.
در سایر فسیلهای دایناسورهای زرهپوش، تنها تیغههای استخوانی باقی مانده است، چرا که کراتین، مادهای که ساختارهایی مانند مو و ناخن را تشکیل میدهد بهخوبی فسیل نمیشود. بنابراین، دیرینهشناسان فرض میکردند که حفاظت اصلی دایناسورها از شکارچیان به تیغههای استخوانی زره محدود بوده است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
کشف بقایای گونه جدیدی از دایناسور ۱۰ تُنی که در ایبری زندگی میکرد
موآ؛ پرندهای غولپیکر با ۴ متر قد که آخرین دایناسور زمین بود و تا چند قرن پیش زنده بود!
اسرار یک ردپای ۱۲۰ میلیون ساله؛ دایناسورها چطور فاصله بین دو اقیانوس را طی میکردند؟
اما در سال ۲۰۱۷، یک فسیل استثنایی و بهخوبی حفظشده از این گونه در معدنی در آلبرتا، کانادا یافت شد. به گفته، اما شاخنر، زیستشناس تکاملی از دانشگاه فلوریدا، این فسیل نهتنها زیبا و بسیار بهخوبی حفظ شده بود، بلکه ساختار و حتی رنگ زره آن هم قابل بررسی بود.
این فسیل نشان داد که لایه کراتینی بر روی استخوان ضخامت بالایی داشت و در برخی قسمتها تا ۱۶ سانتیمتر میرسید. در مقایسه، ضخامت لایه کراتینی روی شاخ گاوهای امروزی تنها ۱.۵ سانتیمتر است.
حبیب و همکارانش با مطالعه ساختار و اندازه این لایههای کراتینی و مقایسه آنها با زره جانوران مدرن مانند خارپشت، میزان نیرویی که زره این دایناسور قادر به تحمل آن بود را محاسبه کردند. آنها همچنین یک زره مصنوعی برای شبیهسازی ساختند و آن را در برابر نیروی گاز گرفتن یک شبیهسازی فک آیک دایناسور گوشت خوار آزمایش کردند.
نتایج نشان داد که این زره میتوانست بیش از ۱۲۵ هزار ژول انرژی بر متر مربع را تحمل کند، که معادل نیروی یک تصادف با سرعت بالا است. به گفته حبیب، «این دایناسورها چیزی بیش از زره ساده داشتند؛ آنها یک جلیقه ضدگلوله روی زره خود داشتند.»
این تطبیق با محیط زندگی آنها منطقی استزیرا در دنیایی زندگی میکرد که دایناسورهای گوشتخوار بزرگ و خطرناک در آن حضور داشتند. پوستههای کراتینی نیز باعث انعطافپذیری زره میشد و در صورت آسیبدیدگی میتوانست ترمیم شود، مانند کوتاهکردن ناخن شکسته بهجای نیاز به ترمیم استخوان.
زره این دایناسور آنقدر قوی بود که میتوانست نیرویی فراتر از قدرت شکارچیان آن زمان را تحمل کند. این مسئله نشان میدهد که احتمالاً از این زره در رقابت بین نرها برای جفتگیری نیز استفاده میشد.