اولم؛ عجیبترین حیوان دنیا با پوستی شبیه انسان که ۱۰۰ سال عمر میکند و ۱۰ سال بدون غذا زنده میماند
راز بقا: اولم (Olm) یا سمندر سفید با نام علمی Proteus anguinus، یک دوزیست غارزی است که بومی «آلپ دیناری» در جنوبشرقی اروپاست و عمدتاً در دو کشور اسلوونی و کرواسی یافت میشود.
به گزارش راز بقا، این موجود از دوران باستان شناخته شده است و زمانی بهدلیل ظاهر سفید و ماریشکل خود که از غارها بیرون آورده میشد، بهعنوان بچه اژدها تصور میشد. اولمها نئوتنیک هستند به این معنی که ویژگیهای دوران تولد مانند آبششهای خارجی را در تمام طول زندگی خود حفظ میکنند.
این موجودات به تاریکی مطلق سازگار شده و نابینا هستند، اما حس شنوایی، بویایی و توانایی الکتروحسی فوقالعادهای دارند. طول عمر آنها بیشتر از ۱۰۰ سال است و میتوانند سالها بدون غذا زنده بمانند. این ویژگیهای شگفتانگیز آنها را به نمادی از سازگاری تکاملی در زیستگاههای سخت و دشوار تبدیل کرده است.
اولم پر از ویژگیهای عجیب و شگفتانگیز است. در اینجا برخی از عجیبترین اطلاعات درباره این حیوان آمده است:
عمر فوقالعاده طولانی: اولمها میتوانند بیش از ۱۰۰ سال زندگی کنند، که برای دوزیستان بهشدت یک عمر طولانی محسوب میشود. دانشمندان معتقدند این طول عمر به دلیل متابولیسم کند و سطح فعالیت پایین آنها در زیستگاههای تاریکشان است.
تحمل طولانیمدت گرسنگی: یک اولم میتواند تا ۱۰ سال بدون غذا زنده بماند. این امر به لطف متابولیسم کارآمد آنها ممکن است و میتوانند سطح فعالیت خود را به شدت کاهش دهند و از ذخایر انرژی بدن خود استفاده کنند.
نابینا، اما حساس: اگرچه اولمها کاملاً نابینا هستند (چشمهای آنها توسط پوست پوشیده شده و کار نمیکند)، اما تواناییهای حسی خارقالعادهای دارند. آنها میتوانند میدانهای الکتریکی بسیار ضعیف را تشخیص دهند و حس بویایی و شنوایی قدرتمندی برای حرکت در محیط تاریک و آبی خود دارند.
نئوتنی: اولم مانند آکسولوتل ویژگیهای دوران کودکی خود را در تمام طول زندگی حفظ میکند، مانند آبششهای خارجی و در نتیجه به شکل نوزاد دائمی یک سمندر باقی میماند.
ماهی انسانی: در زبان محلی، گاهی به آن «ماهی انسانی» گفته میشود، زیرا پوست آن به رنگ کمرنگ و تقریباً به رنگ گوشت انسان است. این نام شاید کمی عجیب باشد، اما نشان میدهد که چقدر به زیست در غارهای بدون نور سازگار شده است.
رفتار جنسی اولم
رفتار جنسی اولم به دلیل متابولیسم کند و طول عمر طولانیاش جالب است. اولمها حدود ۱۰ تا ۱۵ سالگی به بلوغ جنسی میرسند که نسبت به سایر دوزیستان خیلی دیر است.
جفتگیری معمولاً اواخر زمستان یا اوایل بهار رخ میدهد. نرها از دم بلند خود برای جلب توجه مادهها استفاده کرده و نوعی «رقص» برای جذب آنها انجام میدهند. نر یک بسته اسپرم (اسپرماتوفور) تحویل میدهد که ماده آن را برای باروری تخمهای خود بهصورت داخلی جذب میکند.
مادهها حدود ۲۰ تا ۴۰ تخم در شکافهای زیرآب میگذارند که پس از چند ماه از تخم بیرون میآیند. اولمها میتوانند هر چند سال یکبار تولید مثل کنند و موفقیت تولید مثل آنها به شرایط آب غارها بستگی دارد.