کشف بزرگ و عجیب دانشمندان؛ گیاهان توانایی فکر کردن دارند!
گیاهان توانایی‌های شگفت‌انگیزی دارند که به آن‌ها کمک می‌کند در دنیای طبیعی زنده بمانند. از واکنش به بو‌ها و حملات گرفته تا ارتباط با هم‌نوعان و حتی حافظه، گیاهان به شیوه‌ای غیرقابل باور هوشمند هستند. در این مقاله راز بقا، دنیای پیچیده و جالب گیاهان را کشف خواهیم کرد.
راز بقا: با وجود بیش از ۳۰۰۰ گونه گیاهی در زمین، هیچ شکی وجود ندارد که گیاهان برای زنده ماندن و گسترش یافتن، حس‌ها و توانایی‌های بسیار پیشرفته‌ای دارند. حجم انباشته گیاهان در زمین حدود ۱۰۰۰ برابر جانوران است. گیاهان توانایی جابه‌جایی محیط زندگی خود را ندارند که از نظر تکاملی کاستی بسیار بزرگی است و این امر گیاهان را مجبور کرده تا شیوه‌های بسیار عالی‌ای را که گاهی با چشم غیر مسلح قابل دیدن نیست برای زنده ماندن و گسترش پیدا کردن در خود به وجود بیاورند. برای شروع، بیایید تعدادی از مشخصه‌های گیاهان را با حس‌هایی مانند: بویایی، چشایی، بینایی و لامسه در انسان مقایسه کنیم. پس با ما همراه باشید.
بوی بدی را احساس می‌کنید؟ گیاهان نیز این توانایی را دارند
گیاهان توانایی احساس بو و مواد شیمیایی موجود در هوا را دارند و حتی به آن‌ها واکنش می‌دهند. برای مثال، زمانی که میوه‌های یک گیاه شروع به رسیدن می‌کنند، گیاه یک ماده شیمیایی به نام اتیلن را در هوا منتشر کرده و زمانی که به گیاهان همسایه می‌رسد، آن‌ها این ماده را احساس کرده و به فرایند رسیدن میوه‌های خودشان سرعت می‌بخشند و باعث می‌شود همه میوه‌های یک مکان در یک زمان مشخص قابل دسترس باشند.
به گزارش راز بقا گیاهان همچنین رایحه‌هایی را تولید می‌کنند که سبب جذب حشرات گرده‌افشان می‌شوند. برای مثال، در یک مورد خاص، گیاه قورباغه‌ای غول‌آسا (Stapelia gigantea) بویی مشابه به اجساد حیوانات مرده تولید می‌کند که سبب جذب مگس‌ها و سوسک‌ها شده و از آن‌ها به‌عنوان گرده‌افشان استفاده می‌کند.
وقتی گیاهان مورد حمله قرار می‌گیرند، متوجه شده و از خود دفاع می‌کنند
زمانی که یک گیاه مورد حمله حشره، حیوان یا یک عامل بیماری‌زا قرار می‌گیرد، خبردار شده و سریعاً از خود دفاع می‌کند. به‌عنوان مثال، زمانی که گیاه اقاقیا (Robinia) توسط یک حیوان خورده می‌شود، بلافاصله ماده شیمیایی‌ای به نام تانن را تولید کرده که باعث طعم گس گیاه و غیرقابل‌هضم شدن آن در سیستم گوارشی حیوان می‌گردد. بعضی از گیاهان سم‌های قوی‌تری را تولید کرده و سبب مرگ حیوان می‌شوند.
شاید جالب‌ترین مثال در بعضی از گونه‌های ذرت و کتان باشد که زمانی که توسط کرم‌ها خورده می‌شوند، مواد شیمیایی را در هوا آزاد کرده که باعث جذب گونه‌های زنبور بی‌عسل شده و این زنبور‌ها با کُشتن و خوردن کرم‌ها، آن‌ها را نابود می‌کنند. به گزارش راز بقا در آزمایشی، دانشمندان صدای ضبط شده جویده شدن برگ گیاه توسط کرم‌ها را برای این دسته از گیاهان پخش کرده و بدون هیچ تماس فیزیکی، همین پاسخ را مشاهده نمودند؛ به‌شیوه‌ای که به نظر می‌رسید گیاه توانایی شنیدن داشته باشد.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
سوسن چلچراغ؛ کم‌یاب‌ترین گل دنیا که تنها در روستای داماش گیلان می‌روید
قارچ سیلوسایبین یا مجیک ماشروم؛ گیاهی جادویی با کلاهک قهوه‌ای که انسان را به دنیای توهم می‌برد!
وستریا فلوربوندای؛ زیباترین گیاه جهان که زنان ژاپنی با آن شوهر خیانتکار خود را می‌کشتند!
گیاهان به یکدیگر کمک و از هم دفاع می‌کنند
در مقیاس‌های بزرگ‌تر مانند باغات و جنگل‌ها، گیاهان از طریق ریشه و به کمک یک نوع قارچ، مانند یک شبکه سراسری با هم در ارتباط بوده و مواد غذایی و اطلاعات به اشتراک می‌گذارند. درختان قدیمی و بزرگ‌تر، همانند مادری مهربان به گیاهان کوچک و تازه رشد کرده (حتی اگر از یک‌گونه نباشند) از طریق ریشه مواد غذایی رسانده و ریشه‌های خود را در اطراف آن‌ها کاهش می‌دهند تا شانس زنده‌ماندن آن‌ها بیشتر و بزرگ و تنومند شوند. به گزارش راز بقا دانشمندان در مواردی مشاهده کرده‌اند که درختان همیشه‌سبز مانند سرو و کاج به درختانی که در زمستان برگ‌های خود را از دست می‌دهند، مواد غذایی رسانده و در طول تابستان از آن‌ها پس می‌گیرند.
گیاهان حافظه دارند و خاطرات را ثبت می‌کنند
شاید عجیب‌ترین مورد وجود توانایی حافظه و ثبت خاطرات در بعضی گیاهان باشد. برای مثال، گیاه میموسا یا قهر و آشتی (Mimosa pudica) با لمس‌شدن برگ‌هایش، آن‌ها را می‌بندد. این توانایی برای ترساندن حشراتی است که روی برگ‌های این گیاه می‌نشینند. به گزارش راز بقا دانشمندان مشاهده کردند که وقتی برگ گیاه توسط باد به زمین یا سایر درختان برخورد می‌کند، نیز با همین واکنش رو می‌شود؛ ولی بعد از ۴ الی ۵ مرتبه تکرار این اتفاق، گیاه متوجه آسیب‌زا نبودن این برخورد‌ها شده و دیگر به آن‌ها واکنش نمی‌دهد و این اتفاق تا هفته‌ها در حافظه گیاه باقی می‌ماند.
درختان مغز، اندام یا سلول‌هایی که برای هوشمندی و تفکر اختصاص‌یافته باشند، ندارند و همچنین توانایی جابه‌جاکردن محیط زندگی خود را نیز ندارند و همیشه مورد حمله قرار می‌گیرند. پس باید بعد از این‌که بخشی از آن‌ها خورده و یا نابود شد، زنده مانده و به گسترش خود ادامه دهند؛ بنابراین مغز که اندامی قابل نابودی است برایشان کاربرد ندارد. ولی اگر هوشمندی و تفکر را توانایی حل مسئله، ارتباط دوطرفه با محیط و حتی کارگروهی در نظر بگیرید، گیاهان به طرز غیرقابل‌باوری باهوش‌اند.
لینک کپی شد
خواندنی‌ها
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان