مورچه جهنمی ۱۱۳ میلیون ساله با آرواره‌های داسی‌شکل کشف شد
در کشفی بی‌سابقه، فسیل یک مورچه جهنمی با آرواره‌های داسی‌شکل در برزیل پیدا شد که ۱۱۳ میلیون سال قدمت دارد. این مورچه نه‌تنها قدیمی‌ترین مورچه کشف‌شده جهان است، بلکه نشان‌دهنده تکامل زودهنگام رفتار‌های شکار در مورچه‌ها نیز هست.
راز بقا: دانشمندان موفق به کشف فسیل نوعی مورچه جهنمی با آرواره‌هایی داسی‌شکل شدند که حدود ۱۱۳ میلیون سال پیش در دوران کرتاسه می‌زیسته است. این کشف که در شمال‌شرقی برزیل انجام شده، اکنون به عنوان قدیمی‌ترین فسیل مورچه شناخته می‌شود که تاکنون کشف شده است.
به گزارش راز بقا، این مورچه‌ی باستانی که نام علمی آن Vulcanidris cratensis است، ویژگی‌هایی منحصر‌به‌فرد داشته که آن را از دیگر مورچه‌های امروزی متمایز می‌کند. از جمله‌ی این ویژگی‌ها می‌توان به آرواره‌های رو به بالا و داسی‌شکل آن اشاره کرد که احتمالاً برای گرفتن و سوراخ‌کردن طعمه استفاده می‌شده‌اند.
کشفی از دل گوندوانا
این فسیل ارزشمند در لایه‌های سنگ آهکی منطقه‌ی Crato Konservat-Lagerstätte در برزیل کشف شده؛ جایی که میلیون‌ها سال پیش بخشی از ابرقاره‌ی باستانی گوندوانا بوده است.به گزارش راز بقا نکته‌ی جالب اینکه این فسیل ابتدا در میان مجموعه‌ای از نمونه‌های موزه جانورشناسی دانشگاه سائو پائولو قرار داشت و بعد‌ها طی بررسی‌های دقیق‌تر توسط پژوهشگران شناسایی شد.
دکتر اندِرسون لپکو، از نویسندگان مقاله‌ای که در مجله Current Biology منتشر شده، در این‌باره می‌گوید:
«وقتی این نمونه‌ی استثنایی را دیدیم، فوراً متوجه اهمیت آن شدیم. نه‌تنها یک گونه‌ی جدید بود، بلکه شواهد قوی‌ای از وجود مورچه‌ها در سازند کراتو ارائه می‌داد.»
مورچه‌های جهنمی چه بودند؟
مورچه‌های جهنمی یا Haidomyrmecinae، زیرخانواده‌ای منقرض‌شده از مورچه‌ها هستند که در دوره‌ی کرتاسه در سراسر زمین زندگی می‌کردند. فسیل‌هایی از این گروه پیش‌تر در کهربا‌های میانمار، فرانسه و کانادا پیدا شده بود که قدمت آنها حدود ۹۹ تا ۱۰۰ میلیون سال برآورد می‌شد. اما فسیل جدید با قدمت ۱۱۳ میلیون سال، اکنون قدیمی‌ترین شواهد بی‌چون‌وچرای مورچه‌ها را در اختیار دانشمندان قرار داده است.
برای مطالعه بیشتر بخوانید:
مورچه منفجرشونده؛ مورچه‌ای که هنگام خطر خودکشی می‌کند و مثل یک بمب شیمیایی منفجر می‌شود
ویژگی متمایز مورچه‌های جهنمی، ساختار عجیب و غریب سر و آرواره‌هایشان بود. به گزارش راز بقا برخلاف مورچه‌های امروزی که آرواره‌هایی به سمت پایین یا داخل دارند، آرواره‌های این مورچه‌ها به سمت بالا خم شده و می‌توانستند طعمه را در میان دهان و شاخک‌هایی شبیه به شاخ، گیر بیندازند.
استفاده از فناوری برای کشف حقیقت
پژوهشگران با بهره‌گیری از تصویربرداری مقطعی میکرو-سی‌تی (micro-CT) توانستند داخل فسیل را بدون آسیب‌زدن بررسی کنند و وجود ویژگی‌های مورچه‌های جهنمی را تأیید نمایند. این ابزار قدرتمند با استفاده از اشعه‌ی ایکس، امکان بررسی ساختار‌های داخلی فسیل را فراهم می‌کند.
تکامل سریع مورچه‌ها
یکی از نکات مهم این کشف آن است که نشان می‌دهد مورچه‌ها خیلی زود پس از پدیدار شدن، دست به تخصص‌یافتگی زیستی زده‌اند. داشتن چنین آرواره‌هایی از همان آغاز تاریخ مورچه‌ها، نشان می‌دهد که راهبرد‌های شکار پیچیده از همان ابتدا در میان آنها وجود داشته است.
لپکو در این‌باره می‌گوید:
«یافتن مورچه‌ای با این حد از ویژگی‌های تخصصی در ۱۱۳ میلیون سال پیش، نگاه ما را نسبت به سرعت تکامل مورچه‌ها تغییر می‌دهد. آنها خیلی زود توانسته بودند راهبرد‌های شکار منحصر‌به‌فرد و پیشرفته‌ای توسعه دهند.»
پراکندگی جهانی مورچه‌ها
شواهد نشان می‌دهد که مورچه‌ها، حتی در دوران کرتاسه‌ی اولیه، در نقاط مختلف جهان پراکنده بودند. این مورچه‌ی جهنمی که در برزیل کشف شده، به گونه‌هایی شباهت دارد که پیش‌تر در کهربای میانمار یافت شده بودند. این موضوع بیانگر آن است که مورچه‌ها برخلاف تصور قبلی، از همان ابتدا پراکندگی جهانی داشته‌اند.
اهمیت مجموعه‌های موزه‌ای
این کشف همچنین اهمیت بررسی دقیق مجموعه‌های موجود در موزه‌ها و کلکسیون‌های قدیمی را یادآور می‌شود. لپکو می‌گوید که چنین یافته‌هایی می‌توانند در دل نمونه‌هایی نهفته باشند که سال‌هاست کسی به آنها نگاهی نینداخته است. به گزارش راز بقا این کشف نه‌تنها به ما اطلاعاتی درباره‌ی تکامل مورچه‌ها می‌دهد، بلکه نقشی کلیدی در پیشرفت دیرین‌شناسی در برزیل و شناخت بیشتر از تنوع حشرات منقرض‌شده‌ی این کشور ایفا می‌کند.
لینک کپی شد
از میان خبرها
خواندنی‌ها
ارسال نظر
ویدیوهای برگزیده
دنیای گیاهان
علم و کیهان