بزرگ‌ترین تار عنکبوت جهان در غار گوگرد؛ خانه‌ ۱۱۱ هزار عنکبوت در تاریکی مطلق یک غار کشف شد!

راز بقا: در دنیای پررمز و راز طبیعت، هنوز هم شگفتی‌هایی وجود دارد که باورشان دشوار است. جدیدترین نمونه‌ی آن، کشف بزرگ‌ترین تار عنکبوت جهان درون غار گوگرد (Sulfur Cave) در مرز یونان و آلبانی است؛ جایی که بیش از ۱۱۱ هزار عنکبوت در تاریکی مطلق در کنار هم زندگی می‌کنند.

به گزارش راز بقا، بر اساس پژوهشی که در اکتبر ۲۰۲۴ در مجله‌ی Subterranean Biology منتشر شد، این کلونی عظیم در منطقه‌ای کاملاً تاریک از غار قرار دارد. تار، مساحتی حدود ۱۰۶ متر مربع را در امتداد دیواره‌ی گذرگاهی باریک پوشانده و از هزاران تار قیفی‌شکل درهم‌تنیده تشکیل شده است.

کلونی عظیم دو گونه عنکبوت

بررسی‌ها نشان می‌دهد این کلونی از دو گونه‌ی عنکبوت تشکیل شده است:

Tegenaria domestica (عنکبوت خانگی یا تار‌انباری)

Prinerigone vagans

به گزارش راز بقا دانشمندان تخمین زده‌اند حدود ۶۹ هزار عنکبوت از گونه‌ی اول و ۴۲ هزار از گونه‌ی دوم در این تار زندگی می‌کنند. آزمایش‌های DNA نیز تأیید کرده‌اند که این دو گونه، ساکنان اصلی کلونی هستند.

به گفته‌ی دکتر ایستوان اوراک، استاد زیست‌شناسی دانشگاه ساپینتیا در ترانسیلوانیای رومانی و سرپرست پژوهش، این نخستین‌بار است که رفتار اجتماعی در این دو گونه مشاهده می‌شود. او می‌گوید: «وقتی برای نخستین‌بار این تار را دیدم، احساس ترکیبی از شگفتی، احترام و قدردانی داشتم. طبیعت هنوز پر از راز‌هایی است که ما را متحیر می‌کند.»

تاریکی مطلق، همزیستی غیرمنتظره

در شرایط عادی، عنکبوت‌های خانگی شکارچی گونه‌ی P. vagans هستند. اما نبود نور در غار گوگرد باعث شده بینایی آنها مختل شود و به‌جای شکار یکدیگر، به همزیستی روی آورند.

رژیم غذایی این عنکبوت‌ها نیز خاص است. آنها از مگس‌های ریز غیرگزنده‌ای تغذیه می‌کنند که خود از لایه‌های میکروبی سفید روی دیواره‌های غار تغذیه می‌کنند. این لایه‌ها حاصل فعالیت باکتری‌های اکسیدکننده‌ی گوگرد هستند که در محیط پر از سولفید هیدروژن رشد می‌کنند.

جریان آبی گوگردی که از چشمه‌های طبیعی وارد غار می‌شود، شرایط لازم برای بقا را برای میکروب‌ها، مگس‌ها و عنکبوت‌ها فراهم کرده است.

سازگاری ژنتیکی با دنیای تاریک

به گزارش راز بقا تحلیل‌های مولکولی نشان داده‌اند که دستگاه گوارش این عنکبوت‌ها به دلیل رژیم گوگردی‌شان تنوع میکروبی کمتری نسبت به عنکبوت‌های بیرون از غار دارد. همچنین، داده‌های ژنتیکی نشان می‌دهد که آنها با بستگان بیرونی‌شان تفاوت ژنتیکی پیدا کرده‌اند نشانه‌ای از تکامل و سازگاری با محیط تاریک و سمی غار.

دکتر اوراک در ادامه می‌گوید: «گاهی فکر می‌کنیم یک گونه را کاملاً می‌شناسیم، اما طبیعت همیشه می‌تواند ما را غافلگیر کند. برخی گونه‌ها در شرایط سخت رفتار‌هایی نشان می‌دهند که هرگز در محیط‌های عادی دیده نمی‌شود.»

اهمیت حفاظت از غار گوگرد

این کلونی عنکبوتی یکی از کمیاب‌ترین پدیده‌های طبیعی است و حفظ آن اهمیت زیادی دارد. موقعیت خاص غار در مرز دو کشور ممکن است چالش‌هایی برای حفاظت ایجاد کند، اما پژوهشگران تأکید می‌کنند که باید این زیستگاه شگفت‌انگیز را حفظ کرد.

در حال حاضر، تیم تحقیقاتی در حال آماده‌سازی پژوهش جدیدی است تا اطلاعات بیشتری درباره‌ی ساکنان مرموز غار گوگرد منتشر کند جایی که شاید هنوز راز‌های ناشناخته‌ی دیگری در تاریکی آن پنهان باشد.