معمای تنوع رنگ تخم پرندگان چیست؟

راز بقا: ظاهر تخم پرندگان ریشه در دو رنگدانه دارد که یکی مایل به سبز و دیگری قهوه‌ای مایل به قرمز است.

به گزارش راز بقا، غلظت‌های مختلف این رنگدانه‌ها، همراه با کربنات کلسیم سفید زیرین پوسته، رنگ‌هایی از آبی تیره تا سبز مایل به سفید و قهوه‌ای پررنگ را ایجاد می‌کنند.

چیزی که بر ظاهر تخم‌هایی که پرندگان مختلف می‌گذارند تأثیر می‌گذارد، موضوع بحث داغی است. تئوری‌هایی از جمله نیاز به استتار از شکارچیان، کاهش اثر مضر اشعه ماوراء بنفش بر روی DNA جنین، کمک به پرندگان در تشخیص تخم‌های آن‌ها و... درباره تنوع تخم پرنده‌ها وجود دارد. حتی رنگ‌های مختلف ممکن است خواص ضد میکروبی متفاوتی داشته باشند.

محققان می‌گویند در حالی که تئوری‌های بالا هنوز هم ممکن است نقش داشته باشند، یک تأثیر کلیدی در تفاوت تخم‌ها، مقیاس جهانی دماست.

دکتر دانیل هانلی، یکی از نویسندگان مقاله‌ای در این باره، گفته: «تخم‌ها در مکان‌های سردتر قهوه‌ای تیره‌تر هستند و وقتی به سمت مناطق استوایی و حتی منطقه معتدل می‌روید، فشار‌های انتخابی رقابتی بیشتر می‌شود، بنابراین تنوع رنگ‌های بیشتری ایجاد می‌شود.»

او گفت با افزایش دمای جهانی، یکی از نگرانی‌ها تأثیر آن بر موجودات زنده مانند پرندگان است که دارای ویژگی‌های سازگار با آب‌وهوای خاص هستند.

هانلی و همکارانش در مجله “Nature Ecology and Evolution” توضیح دادند که رنگ و روشنایی یک تخم از هر یک از ۶۳۴ گونه پرنده از سراسر جهان را تجزیه و تحلیل کرده‌اند و به محدوده تولید مثل برای هر گونه دقت کرده‌اند.

سپس تیم تحقیقاتی، میانگین روشنایی و رنگ تخم مرغ را در میان جوامع پرندگان در یک منطقه مشخص ایجاد کرد. هانلی می‌گوید که بیشتر گونه‌ها تخم‌هایی با ظاهر خاصی دارند، حتی اگر بین ماده‌های مختلف تفاوت وجود داشته باشد.

نقشه این تیم نشان می‌دهد که تخم‌های تیره‌تر در مناطقی با شدت خورشید کمتر و در نتیجه سردتر رایج‌تر هستند، در حالی که تخم‌ها در مناطق با شدت خورشیدی بالاتر و در نتیجه گرم‌تر، متغیرتر هستند، اگرچه عموماً روشن‌تر هستند. این روند حتی زمانی که انواع مختلف لانه پرنده هم بررسی شد، ادامه داشت.

در حالی که مکان‌های خنک‌تر به طور کلی با تخم مرغ‌های قهوه‌ای مرتبط هستند، رنگ‌های متنوعی از قهوه‌ای تا آبی در مناطق گرم‌تر یافت می‌شود.

دانشمندان اضافه کردند که پوسته تخم مرغ عموماً در عبور نور ضعیف است.

این تیم می‌گویند این امر کاملا منطقی است که روشنایی و حتی رنگ تخم مرغ‌ها با دما مرتبط باشد. تخم‌های تیره‌تر و جاذب گرمای بیشتر می‌توانند در مناطق سردتر مزیت داشته باشند، زیرا جنین درون تخم باید در محدوده دمایی حساسی نگهداری شود.

این تیم برای تایید نظریه خود، تخم مرغ‌های نژاد‌های مختلف مرغ را برداشته و آن‌ها را در نور خورشید قرار دادند. آن‌ها دریافتند که تخم‌های تیره‌تر سریع‌تر از روشن‌تر گرم می‌شوند و دمای سطح آن‌ها برای مدت طولانی‌تری بالاتر می‌ماند.

به گزارش راز بقا، آن‌ها اضافه می‌کنند که تغییر رنگ پوسته تخم مرغ و حتی روشنایی در مناطق گرمتر ممکن است به دلیل نیاز کمتر به جذب گرما باشد و بیشتر به سایر عوامل رقیب مانند خواص ضد میکروبی، خطر شکار یا استحکام پوسته تخم مرغ مربوط می‌شود که احتمالاً می‌تواند به نفع رنگ‌های مختلف باشد.

پروفسور سیمون گریفیث در این‌باره گفت: این مطالعه نشان داد که چگونه پرندگان در سراسر جهان رنگ تخم‌های خود را با چالش‌های ناشی از شرایط محیطی تطبیق داده‌اند.

او گفت: «این مطالعه به طور کلی روشنایی پوسته تخم مرغ را مورد بررسی قرار داد، اما این می‌تواند تحت‌تأثیر رنگ پس‌زمینه و میزان و نوع لکه‌گیری یا رگه‌گذاری هم باشد.»

این مطالعه هیچ نظری در مورد اینکه چرا برخی از تخم‌ها خال‌دار هستند، برخی رگه‌دار هستند و برخی دارای رنگ یکنواخت هستند، روشن نمی‌شود.